Przejdź do treści

Biuro Informacyjne Województwa Wielkopolskiego w Brukseli

    EU20 WLKP LOGOTYP RGB KOLOR

Biuro Wielkopolski w Brukseli Wielkopolska BXL

 

Strategia rybołówstwa w Unii Europejskiej opiera się na wspólnej polityce rybołówstwa (WPRyb) – zbiorze zasad dotyczących zarządzania europejskimi flotami rybackimi i ochrony zasobów rybnych. Celem WPRyb jest zagwarantowanie, że rybołówstwo i akwakultura będą ekologicznie, gospodarczo i społecznie zrównoważone i że będą źródłem zdrowej żywności dla obywateli UE. Jej kolejnym celem jest wspieranie dynamicznego rozwoju sektora rybołówstwa i zapewnienie społecznościom rybackim odpowiedniego poziomu życia.

WPRyb po raz pierwszy wprowadzono w latach 70. i kilkakrotnie reformowano. Ostatnia reforma weszła w życie 1 stycznia 2014 r.

Wspólna polityka rybołówstwa obejmuje cztery główne obszary:

  1. zarządzanie rybołówstwem,
  2. politykę międzynarodową,
  3. politykę rynku i politykę handlową,
  4. finansowanie polityki.

W jej zakres wchodzą dodatkowo także przepisy dotyczące akwakultury i zaangażowania zainteresowanych podmiotów.

Rybacy łowią ryby ze stad, które zazwyczaj mają wysoki – jednak nie nieograniczony – potencjał rozrodczy. Głównym celem zarządzania rybołówstwem w ramach WPRyb jest zapewnienie wysokiego połowu długoterminowego dla wszystkich stad w miarę możliwości do 2015 r., a najpóźniej do 2020 r. Innym celem jest ograniczenie do minimum niechcianych połowów i marnotrawnych praktyk lub ich całkowite unikanie poprzez stopniowe wprowadzanie obowiązku wyładunku.

Jako potęga w rybołówstwie i największy rynek produktów rybołówstwa na świecie, UE odgrywa ważną rolę także w polityce międzynarodowej i propagowaniu lepszego zarządzania za pośrednictwem szeregu organizacji międzynarodowych. Obejmuje to opracowywanie i realizację polityki w zakresie zarządzania rybołówstwem oraz – w bardziej ogólnym ujęciu – prawo morza. UE ściśle współpracuje z partnerami z całego świata w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych, jak również innych podmiotów np. Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Wspólna organizacja rynków – unijna polityka zarządzania rynkiem produktów rybołówstwa i akwakultury – wzmacnia pozycję podmiotów działających w sektorze: producenci są odpowiedzialni za zapewnienie zrównoważonej eksploatacji zasobów naturalnych i mają do dyspozycji narzędzia umożliwiające poprawę sprzedaży swoich produktów. Konsumenci mają dostęp do większej ilości bardziej szczegółowych informacji na temat produktów sprzedawanych na rynku UE, które – niezależnie od ich pochodzenia – muszą spełniać te same wymogi. Wspólne normy handlowe określają jednolite cechy określonych produktów rybołówstwa sprzedawanych w UE, niezależnie od ich pochodzenia.

Finansowanie WPRyb w perspektywie finansowej 2014-2020 zapewnione jest przez Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR) – europejski fundusz strukturalny na rzecz unijnej polityki morskiej i rybołówstwa na lata 2014–2020 z budżetem 6,4 mld euro.

Celami obowiązującego EFMR są:

  • wspieranie rybaków w przechodzeniu na rybołówstwo zrównoważone,
  • wspieranie społeczności nadmorskich w różnicowaniu lokalnej gospodarki,
  • finansowanie projektów przyczyniających się do tworzenia nowych miejsc pracy oraz podnoszenia jakości życia społeczności nadmorskich w Europie,
  • ułatwianie dostępu do finansowania.

12 czerwca 2018 r. Komisja Europejska przedstawiła propozycję EFMR na lata 2021-2027. Według niej, nowy EFMR miałby być prostszy, bardziej elastyczny, lepiej zestrojony z innymi funduszami UE i lepiej ukierunkowany na rzecz realizacji WPRyb. Miałby otrzymać budżet 6,14 mld euro.

Priorytetami EFMR na lata 2021-2027 miałyby być:

  • wspieranie zrównoważonego rybołówstwa i ochrony morskich zasobów biologicznych,
  • wspieranie bezpieczeństwa żywnościowego poprzez konkurencyjną i zrównoważoną akwakulturę i rynki,
  • promowanie niebieskiej gospodarki dla zapewnienia bardziej zrównoważonej i dostatniej przyszłości społecznościom nadbrzeżnym,
  • wzmocnienie międzynarodowego zarządzania oceanami i tworzenie bezpiecznych, chronionych, czystych i zarządzanych w sposób zrównoważony oceanów.

Dodatkowo, wpływ funduszu na środowisko ma zostać zwiększony poprzez nacisk na ochronę ekosystemów morskich oraz przeznaczenie 30% budżetu na łagodzenie zmian klimatu i dostosowanie się do nich.

 

W 2009 r. UE uznała, że należy wprowadzić pionierską strategię makroregionalną, która pozwoliłyby powstrzymać pogarszanie się stanu wód Morza Bałtyckiego. Strategia UE dla regionu Morza Bałtyckiego (SUERMB) zaproponowała nowy sposób współpracy między państwami członkowskimi regionu nadbałtyckiego, w tym Polską.

Strategia opiera się na trzech głównych celach – ochronie morza (Save the Sea), wzroście integracji regionu (Connect the Region) i wzroście dobrobytu (Increase Prosperity) – oraz na podstawie horyzontalnej. W obrębie każdego z filarów i w horyzontalnej podstawie wydzielono 17 obszarów tematycznych. W ich ramach międzynarodowe konsorcja realizują projekty, platformy oraz procesy.

Taka konstrukcja umożliwia aktywizowanie interesariuszy w regionie Morza Bałtyckiego reprezentujących bardzo różne dziedziny i instytucje poprzez współpracę na wielu poziomach: rządowym, regionalnym i lokalnym, z udziałem ośrodków badawczych, akademickich, struktur regionalnych, instytucji zarządzających programami operacyjnymi, a także sektora prywatnego. Strategia pozwala nawiązać szereg kontaktów z partnerami makroregionu, stanowi obszar do swobodnego inicjowania nowych projektów, a także do promowania na forum międzynarodowym tych już istniejących.

Polska pełni rolę współkoordynatora trzech obszarów tematycznych SUERMB:

  1. Biogeny” – „Redukcja zrzutów substancji biogennych do morza do akceptowalnego poziomu” – Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej,
  2. Innowacje” – „Pełne wykorzystanie potencjału regionu w zakresie badań, innowacyjności oraz MŚP” – Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
  3. Kultura” – „Kultura i sektory kreatywne” – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

Opracowanie: Biuro Wielkopolski w Brukseli na podst. Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

 

Więcej informacji:

EFMR 2014-2020

EFMR 2021-2027 – legislacyjny rozkład jazdy

Strategia UE dla regionu Morza Bałtyckiego

Rybołówstwo w UE

Dyrekcja Generalna ds. Gospodarki Morskiej i Rybołówstwa