Unia Europejska podejmuje liczne działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego Starego Kontynentu, a także wspiera oraz promuje sektor kreatywny i sektor sztuki w Europie. Wspomniane powyżej sektory tworzą do 4,5% PKB UE i zatrudniają ponad 8 mln osób w Europie.
Ważna rola kultury dla Unii Europejskiej została wskazana w licznych źródłach prawa unijnego m.in. w preambule Traktatu o UE (TUE), w którym czytamy, iż proces integracji europejskiej inspirowany jest „kulturowym, religijnym i humanistycznym dziedzictwem Europy, z którego wynikają powszechne wartości, stanowiące nienaruszalne i niezbywalne prawa człowieka, jak również wolność, demokracja, równość oraz państwo prawne”. W dalszych częściach TUE zaakcentowano, że Unia Europejska „szanuje swoją bogatą różnorodność kulturową i językową oraz czuwa nad ochroną i rozwojem dziedzictwa kulturowego Europy”. Na mocy art. 6 TUE Unia Europejska ma kompetencje uzupełniające, co oznacza że może podejmować działania wyłącznie celem wspierania, koordynowania lub uzupełniania działań państw członkowskich UE. Wśród przykładów działań realizowanych przez UE w zakresie kultury wymienić można m.in.: ochronę europejskiego dziedzictwa kulturowego, współpracę z instytucjami kulturalnymi z różnych państw, jak również wspieranie mobilności twórców kultury i zbiorów dzieł sztuki.
W 2014 r. wszedł w życie nowy program Kreatywna Europa składający się z trzech komponentów: media, część międzysektorowa oraz kultura. Jest on dedykowany następującym sektorom: audiowizualnemu, kultury oraz kreatywnemu. Program ma pomóc skorzystać z możliwości, jakie stwarza globalizacja i era cyfrowa oraz ułatwić pokonanie takich trudności jak rozdrobnienie rynku i brak dostępu do finansowania. Przyczynia się także do lepszego kształtowania polityki poprzez wymianę wiedzy i doświadczeń. Wśród celów programu Kreatywna Europa wymienia się m.in.: wzmacnianie kompetencji profesjonalistów, promowanie dziedzictwa i różnorodności kulturowej Europy, a także poprawienie dostępu do utworów audiowizualnych.
W ramach komponentu KULTURA można się ubiegać o dofinansowanie w ramach czterech obszarów, którymi są projekty współpracy europejskiej, sieci współpracy, platformy europejskie oraz tłumaczenia literackie. Jest on dedykowany prywatnym i publicznym organizacjom, instytucjom oraz innym podmiotom, które aktywnie funkcjonują w obszarach kreatywnych i kultury.
Komponent Media w założeniu ma przyczynić się profesjonalizacji sektora audiowizualnego, zwiększenia cyrkulacji dzieł europejskich, promocji europejskiej kultury audiowizualnej. Jest on skierowany do szerokiego grona odbiorców, m.in.: dystrybutorów filmów europejskich, organizatorów festiwali filmowych, twórców platform internetowych dedykowanych profesjonalistom branży audiowizualnej, producentów gier komputerowych i filmów, itp.
Komponent międzysektorowy działania podejmowane w jego zakresie dotyczą transnarodowej współpracy politycznej, udzielania wsparcia Creative Europe Desków (biur przedstawicielskich program w państwach członkowskich UE).
W ramach „Kreatywnej Europy" są dofinansowywane również takie inicjatywy, jak: Europejska Stolica Kultury (co roku dwa miasta z dwóch różnych państw członkowskich UE), Znak Dziedzictwa Europejskiego, Europejskie Dni Dziedzictwa oraz pięć nagród europejskich - nagroda UE w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, „Europa Nostra", nagroda UE w dziedzinie architektury współczesnej, Europejska Nagroda Literacka, „European Border Breakers" oraz nagroda programu MEDIA Unii Europejskiej.
Więcej artykułów...
