Władze lokalne i regionalne w Europie i krajach sąsiadujących to główne podmioty, które mogą wspierać zrównoważone zmiany w partnerskich krajach przechodzących transformację, czyli poważne reformy polityczne, społeczne i gospodarcze. Taki jest główny przekaz opinii przedstawionej przez sprawozdawcę Macieja Kobylińskiego (PL/PSE), burmistrza Słupska, przyjętej jednomyślnie na 100. sesji plenarnej Komitetu Regionów.
Opinia Komitetu Regionów to reakcja regionów UE na komunikat Komisji Europejskiej, w którym wymienia się dostępne instrumenty pomocy UE dla krajów, które doświadczają trudności w procesie transformacji, w tym przy przeprowadzaniu demokratycznych i strukturalnych zmian w swoich społeczeństwach, np. dla krajów, w których miały miejsce wydarzenia tzw. „arabskiej wiosny” w 2011 r.
Główny element tej opinii to wezwanie skierowane przez europejskie miasta i regiony do Komisji Europejskiej, aby przy omawianiu wsparcia UE dla trwałych zmian w społeczeństwach objętych procesem transformacji uwzględniła lokalne i regionalne szczeble sprawowania rządów. Ponadto w opinii podkreśla się znaczenie zdecentralizowanej struktury we wszystkich społeczeństwach, gdyż prowadzi to do wzmocnienia relacji między obywatelami a władzami i stanowi zachętę do umacniania demokracji.
W dokumencie tym wymienia się również niektóre z głównych przeszkód napotykanych przez miasta i regiony, które dążą do efektywnego wielopoziomowego sprawowania rządów – takie jak brak niezależności finansowej, demokracji, przejrzystości i zdolności, jak również ograniczoną znajomość dostępnych unijnych programów pomocy finansowej. Z tego względu Komitet Regionów zaleca, aby Komisja Europejska zapewniła władzom lokalnym i regionalnym w tych krajach bezpośredni dostęp do programów wsparcia finansowego UE.
Sprawozdawca Komitetu Regionów, Maciej Kobyliński, zauważył, że „władze lokalne UE już od wielu lat angażują się w projekty lokalne i regionalne z krajami partnerskimi”. W tym kontekście wspomniał również o utworzonych przez Komitet Regionów platformach, takich jak Eurośródziemnomorskie Zgromadzenie Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM) i Konferencja Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP), które już wspierają wymianę doświadczeń w zakresie współpracy między ważnymi podmiotami regionalnymi i lokalnymi. Wspomniał także o roli elektronicznego narzędzia KR-u – portalu zdecentralizowanej współpracy, którego celem jest ułatwianie i propagowanie udanych projektów w zakresie zdecentralizowanej współpracy.
W opinii KR-u z zadowoleniem przyjmuje się także propozycję Komisji Europejskiej w sprawie wspierania dialogu z podmiotami niepaństwowymi oraz uznania roli odgrywanej przez społeczeństwo obywatelskie w procesach transformacji zachodzących w krajach rozwijających się.
Opinia została przyjęta w dzień po trzeciej edycji konferencji na temat zdecentralizowanej współpracy, wydarzenia współorganizowanego przez Komitet Regionów i Komisję Europejską, które skupia władze lokalne i regionalne z Europy, Ameryki Łacińskiej, Afryki oraz Azji i jest poświęcone polityce rozwoju zrównoważonego na szczeblu lokalnym.
Autor: Komitet Regionów