Zaledwie dwa dni po przyjęciu przez Komisję Europejską strategii „Transport w roku 2050" zmierzającej do ustanowienia konkurencyjnego systemu transportu w UE, członkowie Komitetu Regionów zaprosili szefów regionów i miast, członków Parlamentu Europejskiego, przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz międzynarodowych ekspertów z dziedziny transportu do dyskusji na temat przyszłości unijnego transportu w ramach Forum „Europejskie miasta i regiony w ruchu" (Moving Europe's Regions and Cities: Perspectives of EU Transport Policy and Trans-European Networks). Do wygłoszenia przemówienia zamykającego wydarzenie zaproszono Marka Woźniaka, marszałka województwa wielkopolskiego i jednocześnie Wiceprzewodniczącego Komisji Spójnosci Terytorialnej w Komitecie Regionów.
W swoim wystąpieniu marszałek Woźniak położył przede wszystkim nacisk na to, iż rozmieszczenie sieci TEN-T w Europie nie jest zgodne z rozłożeniem potencjałów i rozwojem rynków. „Opóźnienia w wielu krajach i regionach UE pod względem regionu infrastruktury są ogromne, istniejący system transportowy nie jest w pełni zintegrowany, wciąż istnieją ogromne dysproporcje" podkreślił. Jako przykład tej sytuacji podał Polskę, która pod względem gęstości infrastruktury transportowej w stosunku do populacji czy terytorium, znajduje się na ostatnich miejscach w Unii Europejskiej.
Podobnie jak przewodnicząca Komitetu Regionów Mercedes Bresso, marszałek Woźniak podkreślił, jak ważne jest, aby polityka transportowa UE uwzględniała poziomy rozwoju poszczególnych terytoriów. Wielkopolska, podobnie jak wiele innych regionów w UE, to obszar pod tym względem bardzo zróżnicowany: obok intensywnie rozwijających się miast, wiele gmin o gorzej rozwiniętej infrastrukturze ma utrudniony dostęp do oświaty i rynku pracy. Ich szybkie włączenie w nowoczesny system transportowy byłoby szansą na wzrost ich konkurencyjności. Dlatego zdaniem marszałka Woźniaka tak istotne jest, by włączyć szczebel samorządowy do konsultacji dotyczących planowania i realizacji polityki transportowej zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym. Podobnie jak w przypadku wielu innych dziedzin życia, na co zwracał wielokrotnie uwagę Komitet Regionów, to na poziomie miast i regionów odbywa się wdrażanie polityki transportowej. Ważne jest również, by zachować równowagę między podstawową infrastrukturą o znaczeniu unijnym a infrastrukturą regionalną czy lokalną, gdyż bez niej istnieje ryzyko wystąpienia w regionach zjawisk tunelowych, polegających na wykluczeniu danego regionu z globalnej wymiany w ramach sieci TEN-T przebiegającej przez dany obszar. „Rzecz w tym, by równocześnie rozwijać globalne powiązania transportowe i odpowiednią infrastrukturę o znaczeniu regionalnym" - stwierdził marszałek.
Jako jedyny mówca podczas Forum, Marek Woźniak odniósł się do problemu obszarów wiejskich i ich zintegrowania z systemem transportowym. Zaapelował do Komisji Europejskiej o zwrócenie szczególnej uwagi na tą kwestię, która w wielu regionach pozostaje wciąż nierozwiązana.
W dalszej części swojego wystąpienia Woźniak mówił o roli polityki spójności, którą nazwał sprzymierzeńcem polityki transportowej, a także o nowatorskich sposobach finansowania polityki transportowej. Jako możliwości zwiększenie środków finansowych przeznaczonych na rozwój infrastruktury transportowej podał partnerstwa publiczno-prywatne oraz obligacje europejskie. Zwrócił też uwagę na środowiskowe aspekty transportu. „Duże rezerwy pod względem przeciwdziałania zmianie klimatu tkwią w infrastrukturze regionalnej i lokalnej, a jej modernizacja może przynieść globalnie znacznie większe korzyści niż nowe inwestycje w ramach TEN-T" - dodał.
Nawiązując do zbliżającej się polskiej prezydencji w Radzie, Marek Woźniak zaprosił uczestników Forum na zaplanowaną na 22 września konferencję wysokiego szczebla poświęconą przyszłości transportu organizowaną w Brukseli przez polskie regiony. Początek polskiego przewodnictwa zbiegnie się bowiem z publikacją kolejnego dokumentu o kluczowym znaczeniu dla przyszłości transportu: Komisja powinna przedstawić propozycje wytycznych dla TEN-T. Wrześniowa konferencja będzie więc okazją do ustosunkowania się do tych propozycji.
Zródlo: CoR
Zdjecie: CoR