Upłynął termin dostosowania składowisk nieodpowiadających normom w UE do unijnych przepisów. Państwa członkowskie powinny były w ciągu ośmiu lat dostosować składowiska odpadów wykorzystywane przed wejściem w życie europejskich przepisów dotyczących składowisk odpadów do wprowadzonych norm, lub je zamknąć. Komisja Europejska wystosowała do państw członkowskich pismo, przypominając im o tym obowiązku oraz zwracając się o informacje na temat zgodności. Jak zaznacza Komisja w komunikacie, państwa naruszające przepisy mogą ponieść konsekwencje prawne.
Składowiska niespełniające norm stanowią zagrożenie dla zdrowia obywateli i dla środowiska. Mogą one powodować emisje zanieczyszczeń atmosferycznych i nieprzyjemnych zapachów, zanieczyszczać glebę i wodę oraz prowadzić do skażenia wód gruntowych. Od czwartku państwa członkowskie muszą również zmniejszyć o połowę – w porównaniu z poziomem z 1995 r. – ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowisk.
Europejski komisarz ds. środowiska Stavros Dimas stwierdził, że źle zarządzane i niekontrolowane składowiska stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi i dla środowiska i takie składowiska powinny należeć dziś do przeszłości. „Państwa członkowskie miały osiem lat, by zapewnić dostosowanie składowisk do unijnych norm. Ich obowiązkiem jest zagwarantowanie jak najlepszej ochrony obywateli i środowiska”, podkreślił Dimas.
Od 16 lipca 2009 r. wszystkie państwa członkowskie, które nie uzyskały przedłużenia terminu dostosowania, muszą zagwarantować, że składowiska nieodpowiadające normom użytkowane przed wejściem w życie dyrektywy w sprawie składowania odpadów spełniają teraz jej wymogi.
Celem dyrektywy jest zapobieganie niekorzystnemu oddziaływaniu składowisk odpadów na środowisko – w szczególności na wody powierzchniowe, wody gruntowe, glebę, powietrze i zdrowie ludzi – lub zmniejszanie takiego oddziaływania, oraz ustanowienie rygorystycznych wytycznych w zakresie zarządzania składowiskami.
Bułgaria, Polska i Rumunia uzyskały przedłużenie terminu dostosowania, przy czym w odniesieniu do niektórych składowisk niespełniających wymogów określono także zmniejszające się corocznie docelowe ilości składowanych na nich odpadów. Obowiązują przy tym następujące terminy: Bułgaria (14 składowisk): 31 grudnia 2014 r.; Polska (305 składowisk): 31 grudnia 2011 r.; Rumunia (101 składowisk): 16 lipca 2017 r.
Z najnowszych danych statystycznych zebranych w 2008 r. i dotyczących 12 nowych państw członkowskich wynika, że istnieje około 1 600 składowisk nieodpowiających normom. Jaśniejszy obraz sytuacji panującej we wszystkich państwach członkowskich wyłoni się pod koniec roku, kiedy dostępne będą pełne dane. Komisja sprawdza obecnie poziom zgodności w całej UE. Jeśli składowiska w poszczególnych państwach będą eksploatowane niezgodnie z europejskimi normami Komisja rozważy podjęcie kroków prawnych przeciwko państwom członkowskim, których to dotyczy.
W niedalekiej przeszłości komisja podejmowała kroki prawne przeciwko Hiszpanii, Francji, Włochom, Irlandii i Grecji. Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że państwa te nie wywiązały się z obowiązków w zakresie składowania odpadów.
Od czwartku państwa członkowskie muszą również zmniejszyć o 50 proc. w porównaniu z poziomem z 1995 r. ilość składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Oznacza to przejście na bardziej ekologiczne sposoby gospodarowania odpadami, takie jak kompostowanie lub spalanie z odzyskiem energii. Komisja zwróciła się do państw członkowskich o informacje służące weryfikacji zgodności z tym celem. Następny ważny etap nastąpi w 2016 r., kiedy to wymagany poziom zmniejszenia zostanie podniesiony do 65 proc. poziomu z 1995 r.
Szereg państw członkowskich, które w 1995 r. składowały znaczną część swoich odpadów (składowanie ponad 80 proc. odpadów komunalnych), uzyskało czteroletnie przedłużenie terminu dostosowania, znane jako wyłączenie. Muszą one osiągnąć do 2010 r. 25-procentową redukcję, a następnie do 2013 r. osiągnąć 50-procentowy cel. Dotyczy to następujących państw członkowskich: Bułgaria, Cypr, Republika Czeska, Estonia, Grecja, Irlandia, Łotwa, Litwa, Malta, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Wielka Brytania.
Żródło: Euractiv (tmw)
