20 lutego 2024 r. grupa wysokiego szczebla ds. przyszłości polityki spójności przedstawiła raport, w którym oceniono funkcjonowanie polityki spójności oraz przedstawiono zalecenia dla dalszego promowania dobrobytu i konwergencji w całej UE.
Zalecenia te wpisują się w bieżącą refleksję na temat przyszłości polityki spójności, w którą zaangażowanych jest wiele zainteresowanych stron i instytucji.
Grupa wysokiego szczebla przeanalizowała w jaki sposób polityka spójności powinna w dalszym ciągu wspierać wzrost gospodarczy we wszystkich regionach Europy, realizując jednocześnie działania w ramach transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz pomagając regionom w dostosowaniu się do bieżących wyzwań demograficznych, przemysłowych i geopolitycznych.
Raport jest wynikiem intensywnych prac prowadzonych przez grupę w ciągu ostatniego roku, wzbogaconych o opinie naukowców, dokumenty przygotowane przez Komisję oraz prezentacje różnych zainteresowanych stron.
Raport opiera się na trzech kluczowych pytaniach, które skłaniają do refleksji nad przyszłością polityki spójności po 2027 roku:
- Dlaczego polityka spójności ma kluczowe znaczenie dla przyszłości Europy?
- Czym jest polityka spójności i jakimi kwestiami powinna się zajmować?
- W jaki sposób Polityka spójności może lepiej wypełnić misję na rzecz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w kontekście transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz zmian demograficznych?
Zalecenia
W raporcie grupy przedstawiono zalecenia dla realizacji polityki spójności, która powinna:
- być lepiej ukierunkowana na dany obszar i realizować przyszłościowe inwestycje dostosowane do indywidualnych możliwości, wyzwań i potrzeb każdego regionu,
- promować kompleksowe podejście do polityki społecznej poprzez większe inwestycje w rozwój kapitału ludzkiego i integracji społecznej, aby zmniejszać nierówności w regionach,
- wykorzystywać zdolności i potencjał na poziomie lokalnym do opracowania przyszłych perspektyw dla zrównoważonego wzrostu, który sprzyja również włączeniu społecznemu poprzez dywersyfikację i współpracę,
- tworzyć lepsze instytucje krajowe i regionalne poprzez budowanie potencjału i innowacji na równi z inwestycjami w infrastrukturę i kapitał produkcyjny,
- zapewnić bardziej skuteczne i sprzyjające włączeniu społecznemu strategie rozwoju poprzez wykorzystanie zasad silnego partnerstwa i zarządzania dzielonego, łącząc zainteresowane strony z różnych szczebli administracji i społeczeństwa obywatelskiego,
- łączyć regiony, aby wykorzystywały globalne szanse i tworzyły innowacje na rzecz bardziej zrównoważonej i odpornej Europy,
- w większym stopniu opierać się na osiągniętych wynikach, łącząc to podejście z wymiarem terytorialnym,
- być lepiej uwzględniona w unijnym systemie zarządzania gospodarczego,
- usprawnić procedury administracyjne i przyjąć bardziej skuteczne i łatwe w obsłudze rozwiązania,
- pozostać skoncentrowana na swojej pierwotnej misji pobudzania zrównoważonego rozwoju i zwiększania konkurencyjności, przy jednoczesnym zachowaniu elastyczności umożliwiającej sprostanie pilnym wyzwaniom.
Dodatkowe informacje
Z inicjatywy komisarz Ferreiry w styczniu 2023 r. Komisja powołała Grupę Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Przyszłości Polityki Spójności. Grupie przewodniczył prof. Andrés Rodriguez-Pose, a w jej skład weszli przedstawiciele środowisk akademickich, władz krajowych i regionalnych oraz społeczeństwa obywatelskiego z całej UE. Jej członkowie zostali wybrani na podstawie ich doświadczenia w zakresie polityki spójności, zarządzania gospodarczego i społecznego oraz integracji europejskiej.
Grupa odbyła 10 spotkań na tematy związane z przyszłością polityki spójności. Dyskusje były transmitowane na żywo i są dostępne online, aby zapewnić wszystkim zainteresowanym stronom dostęp do informacji i debat prowadzonych wśród jej członków.
Dyskusje nad przyszłością polityki spójności będą kontynuowane podczas 9. Forum Spójności, które odbędzie się w dniach 11-12 kwietnia 2024 r.
Komisja opublikuje 9. sprawozdanie w sprawie spójności wiosną 2024 r.
Źródło: Komisja Europejska
Opracowanie: Biuro Wielkopolski w Brukseli