wodór fundusz
Komisja rozpoczęła pierwszą aukcję w ramach Europejskiego Banku Wodoru, przeprowadzoną za pośrednictwem funduszu innowacyjnego w celu wsparcia w Europie produkcji wodoru odnawialnego. Wyjściowa kwota przeznaczona na tę aukcję wynosi 800 mln euro pochodzących z dochodów z handlu uprawnieniami do emisji.
Producenci wodoru odnawialnego mogą ubiegać się o wsparcie w formie stałej premii za kilogram wyprodukowanego wodoru. Premia ma na celu zniwelowanie różnicy między ceną produkcji a ceną, jaką konsumenci są obecnie skłonni zapłacić, na rynku, na którym produkcja wodoru nieodnawialnego jest nadal tańsza.
Bank Wodoru uzupełnia inne narzędzia polityki służące zbudowaniu rynku wodoru odnawialnego, stymulowaniu inwestycji w zdolności produkcyjne i zwiększeniu skali produkcji. Jako że wodór odnawialny zastępuje paliwa kopalne, ma do odegrania kluczową rolę w przyszłym koszyku energetycznym Europy, w szczególności w odniesieniu do obniżenia emisyjności przemysłu ciężkiego i niektórych sektorów transportu. Dzięki umożliwieniu szybszego wprowadzania innowacyjnych technologii wodorowych aukcja pilotażowa przyczyni się do realizacji celu planu REPowerEU, jakim jest wyprodukowanie 10 mln ton wodoru na rynku UE do 2030 r.
W ramach aukcji pilotażowej producenci wodoru odnawialnego, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie w sprawie energii odnawialnej i jej aktach delegowanych, mogą składać oferty w celu uzyskania wsparcia UE na określoną wielkość produkcji wodoru. Oferty powinny opierać się na proponowanej premii cenowej za kilogram wyprodukowanego wodoru odnawialnego, do pułapu 4,5 euro/kg. Oferty nieprzekraczające tej ceny, które spełniają również inne wymogi dotyczące kwalifikacji, zostaną sklasyfikowane od najniższej do najwyższej pod względem ceny i otrzymają wsparcie w tej kolejności aż do wyczerpania budżetu aukcji. Na wybrane projekty zostanie przyznana, na okres do 10 lat, dotacja uzupełniająca dochód rynkowy, który projekty te generują ze sprzedaży wodoru. Po podpisaniu umów o udzielenie dotacji w ramach projektów będzie trzeba rozpocząć produkcję wodoru odnawialnego w ciągu pięciu lat.
Kumulacja z innymi rodzajami pomocy pochodzącej od uczestniczących państw członkowskich nie będzie możliwa. Ma to na celu zapewnienie równych warunków działania dla wszystkich projektów niezależnie od lokalizacji. Pozwoli to zapobiec rozdrobnieniu europejskiego rynku wodoru na wczesnym etapie jego istnienia i ograniczy koszty administracyjne przyszłych krajowych systemów wsparcia projektów związanych z wodorem.
Aukcje jako usługa
Komisja oferuje również w ramach Banku Wodoru nowy mechanizm aukcji jako usługi. Umożliwi to państwom członkowskim finansowanie projektów, w przypadku których złożono oferty na aukcji, lecz nie zostały one wybrane do wsparcia udzielanego z funduszu innowacyjnego ze względu na ograniczenia budżetowe. Dzięki temu państwa członkowskie mogą przyznawać finansowanie krajowe na dodatkowe projekty realizowane na ich terytorium, bez konieczności przeprowadzania odrębnej aukcji na poziomie krajowym, co zmniejsza obciążenie administracyjne i koszty dla wszystkich stron. Udział państw członkowskich w systemie „Aukcje jako usługa” jest dobrowolny, a wykonawcy projektów muszą również wyrazić zainteresowanie tym systemem na etapie składania wniosku, aby kwalifikować się do udziału w programie. Program ten mógłby odegrać znaczącą rolę, zapobiegając segmentacji rynku i systemów zachęt.
Wszelkie wsparcie oferowane przez państwa członkowskie w ramach tej usługi zostanie uznane za pomoc państwa. Muszą one zgłosić swoje wsparcie Komisji i skorzystają z usprawnionego procesu zatwierdzania, ponieważ aukcje są opracowywane na szczeblu UE zgodnie z wytycznymi w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią.
Co dalej?
Oferenci mają czas do 8 lutego 2024 r. do godz. 17.00 (czasu środkowoeuropejskiego) na składanie wniosków za pośrednictwem unijnego portalu o finansowaniu i przetargach. Zdecydowanie zachęca się promotorów projektów do zapoznania się z rubryką „często zadawane pytania” podczas przygotowywania ich wniosków oraz do jak najszybszego nawiązania kontaktu z instytucją finansową w sprawie gwarancji realizacji ich projektów.
Dzień informacyjny odbędzie się w internecie 30 listopada, co umożliwi wnioskodawcom ubiegającym się o udział w projekcie zadawanie pytań Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA), która przeprowadzi aukcję. Krajowe punkty kontaktowe funduszu innowacyjnego organizują również dni informacyjne w większości państw członkowskich.
Wnioskodawcy zostaną poinformowani o wynikach oceny już w kwietniu 2024 r. i podpiszą umowy o udzielenie dotacji w ciągu dziewięciu miesięcy od upływu terminu składania wniosków.
Aukcja pilotażowa umożliwi Komisji gromadzenie wiarygodnych danych na temat listy przygotowywanych projektów dotyczących wodoru odnawialnego, poziomu konkurencji o tego rodzaju wsparcie, kosztów produkcji wodoru odnawialnego oraz jego ceny rynkowej. Komisja wykorzysta wnioski wyciągnięte z programu pilotażowego na potrzeby przyszłych aukcji, które można by opracować dla innych technologii i produktów obniżania emisyjności. Komisja zamierza rozpocząć drugą turę aukcji w 2024 r.
Kontekst
Fundusz innowacyjny, którego budżet szacuje się na 40 mld euro pochodzących z unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w latach 2020–2030, jest największym unijnym programem finansowania wdrażania innowacyjnych technologii neutralnych emisyjnie. Fundusz innowacyjny ogłosił dziś również zaproszenie do składania wniosków na 2023 r., dysponując budżetem w wysokości 4 mld euro na najnowocześniejsze technologie niskoemisyjne w różnych sektorach.
W orędziu o stanie Unii Europejskiej za 2022 r. przewodnicząca Ursula von der Leyen zapowiedziała utworzenie Europejskiego Banku Wodoru w celu wsparcia unijnej produkcji wodoru i importu wodoru odnawialnego od partnerów międzynarodowych. Celem Europejskiego Banku Wodoru jest odblokowanie inwestycji prywatnych w UE i w państwach trzecich poprzez sprostanie wyzwaniom i potrzebom w zakresie początkowych inwestycji, zlikwidowanie luki inwestycyjnej i zapewnienie konsumentom dostępu do przyszłych dostaw wodoru odnawialnego.
Dodatkowe informacje
Aukcja na produkcję wodoru odnawialnego w ramach funduszu innowacyjnego
Unijny portal o finansowaniu i przetargach (wniosek o aukcję)
Dokument koncepcyjny aukcji jako usługi
Często zadawane pytania dotyczące aukcji
Fundusz innowacyjny w 2023 r. – dzień informacyjny o aukcjach
