Europejski akt w sprawie czipów zwiększy suwerenność technologiczną, konkurencyjność i odporność Europy oraz przyczyni się do transformacji cyfrowej i ekologicznej.
Dlaczego potrzebujemy europejskiego aktu w sprawie czipów?
Chipy – znane również jako półprzewodniki – są budulcem wszystkich produktów elektronicznych. Odgrywają kluczową rolę w naszych nowoczesnych gospodarkach i naszym codziennym życiu. Chipy są podstawą transformacji cyfrowej i są niezbędne dla wszystkich branż, takich jak przemysł samochodowy, komunikacja, przetwarzanie danych, przestrzeń kosmiczna, obrona, inteligentne urządzenia i gry, aby wymienić tylko kilka.
Niedawne globalne niedobory chipów zakłóciły łańcuchy dostaw, spowodowały niedobory produktów, od samochodów po urządzenia medyczne, a w niektórych przypadkach nawet zmusiły fabryki do zamknięcia.
Europejski akt w sprawie czipów, po osiągnięciu porozumienia politycznego w dniu 18 kwietnia 2023 r., ma na celu wzmocnienie ekosystemu półprzewodników. Składa się on z komunikatu, w którym przedstawiono europejską strategię i uzasadnienie aktu w sprawie czipów, wniosek dotyczący rozporządzenia oraz zalecenie dla państw członkowskich.
Czym jest Europejski akt w sprawie czipów?
Europejski akt w sprawie czipów wzmocni ekosystem półprzewodników w UE, zapewni odporność łańcuchów dostaw i zmniejszy zależność zewnętrzną. Jest to kluczowy krok w kierunku suwerenności technologicznej UE. Dzięki temu Europa osiągnie cel dekady cyfrowej, jakim jest podwojenie swojego udziału w światowym rynku półprzewodników do 20 %.
Będzie to miało miejsce poprzez skupienie się na pięciu strategicznych celach:
- wzmocnienie wiodącej pozycji w dziedzinie badań naukowych i technologii;
- budowanie i wzmacnianie zdolności Europy do wprowadzania innowacji w zakresie projektowania, produkcji i pakowania zaawansowanych chipów;
- wprowadzenie odpowiednich ram w celu zwiększenia produkcji do 2030 r.;
- rozwiązanie problemu niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej i przyciąganie nowych talentów;
- rozwijanie dogłębnego zrozumienia globalnych łańcuchów dostaw półprzewodników.
Europejski akt w sprawie czipów składa się z trzech głównych elementów:
- inicjatywa „Chips for Europe” mająca na celu wspieranie budowania zdolności technologicznych na dużą skalę i innowacji w zakresie najnowocześniejszych chipów;
- nowe ramy mające na celu przyciągnięcie dużych inwestycji w zdolności produkcyjne i zapewnienie bezpieczeństwa dostaw;
- mechanizm koordynacji między państwami członkowskimi a Komisją w celu monitorowania rozwoju sytuacji na rynku i przewidywania kryzysów.
Inicjatywa „Chips for Europe”
Inicjatywa „Chips for Europe” wzmocni technologie półprzewodnikowe i zdolności innowacyjne, zapewniając wiodącą pozycję UE w tej dziedzinie w perspektywie średnio- i długoterminowej. Będzie on realizowany głównie za pośrednictwem Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Czipów – wcześniej znanego jako Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Kluczowych Technologii Cyfrowych.
Inicjatywa „Chips for Europe” będzie:
- wzmocnienie wiodącej pozycji Europy w dziedzinie badań;
- umożliwienie w całej Europie dostępu do narzędzi do projektowania chipów oraz linii pilotażowych do prototypowania i testowania innowacyjnych technologii chipów;
- ustanowienie procedury certyfikacji energooszczędnych i zaufanych chipów w celu zagwarantowania ich jakości i bezpieczeństwa dla zastosowań krytycznych;
- wspieranie edukacji, umiejętności i talentów w dziedzinie mikroelektroniki;
- wspieranie sieci centrów kompetencji w całej Europie w celu promowania innowacyjnego projektowania i stosowania systemów półprzewodników.
Nowe ramy zapewniające bezpieczeństwo dostaw
W ustawie o czipach zaproponowano nowe ramy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw czipów poprzez przyciąganie inwestycji i wspieranie tworzenia zdolności produkcyjnych na dużą skalę.
Ramy te pozwalają na publiczne wsparcie dla dwóch nowych rodzajów innowacyjnych zakładów produkcyjnych, które są pierwszymi tego rodzaju urządzeniami. Te nowe obiekty to:
- „Otwarte odlewnie UE”, które przeznaczałyby znaczną część swoich zdolności produkcyjnych na produkcję dla innych podmiotów przemysłowych;
- „Zintegrowane zakłady produkcyjne”, które projektowałyby i wytwarzały chipy na własne rynki (na przykład tylko dla ich sektora).
Zalecenie dla państw członkowskich
W związku z trwającym kryzysem niedoboru czipów Komisja przedstawia również państwom członkowskim zalecenie zachęcające do podjęcia natychmiastowych działań koordynacyjnych między państwami członkowskimi a Komisją w celu zaradzenia kryzysowi.
W zaleceniu określono mechanizmy monitorowania i łagodzenia zakłóceń w łańcuchach dostaw oraz zwiększania odporności Europy w obliczu obecnych i przyszłych zakłóceń.
Inne inicjatywy UE w dziedzinie półprzewodników
Europejski akt w sprawie czipów stanowi uzupełnienie już realizowanych inicjatyw UE w dziedzinie półprzewodników, takich jak:
- sojusz na rzecz procesorów i technologii półprzewodnikowych;
- programy i działania w zakresie badań i rozwoju, takie jak wspólne przedsięwzięcia, program „Horyzont Europa” i program „Cyfrowa Europa;
- ważny projekt będący przedmiotem wspólnego europejskiego zainteresowania (IPCEI) dotyczący mikroelektroniki i technologii komunikacyjnych.
- Wsparcie ze środków RFF – Komisja Europejska zatwierdziła budowę zakładuo wartości 292,5 mln euro w łańcuchu wartości półprzewodników w Katanii na Sycylii zgodnie z przepisami państwa UE.
Co dalej?
W dniu 18 kwietnia 2023 r. Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie tego aktu, a obecnie będą podlegać formalnemu zatwierdzeniu przez obu współprawodawców.
10 maja uruchomiono system ostrzegania o półprzewodnikach w celu monitorowania łańcucha dostaw półprzewodników.
Źródło: Komisja Europejska