Komisja Europejska opublikowała wskaźnik konkurencyjności regionalnej (RCI), za pomocą którego od 2010 r. mierzone są najważniejsze elementy konkurencyjności dla wszystkich regionów na poziomie NUTS-2 w całej Unii Europejskiej.
Indeks mierzy zdolność regionu do oferowania firmom i mieszkańcom atrakcyjnego środowiska do życia i pracy. Edycja indeksu z 2022 r. opiera się na zaktualizowanej metodologii i dlatego nosi nazwę RCI 2.0. Tegoroczny indeks składa się z 3 wskaźników cząstkowych „Podstawowy”, „Wydajność” i „Innowacje” oraz z 11 filarów dotyczących różnych aspektów konkurencyjności: „Instytucje”, „Stabilność makroekonomiczna”, „Infrastruktura”, „Zdrowie”, „ Szkolnictwo podstawowe”, „Szkolnictwo wyższe, szkolenia i uczenie się przez całe życie”, „Efektywność rynku pracy”, „Wielkość rynku”, „Gotowość technologiczna”, „Wyrafinowanie biznesowe” i „Innowacyjność”.
Według najnowszego zestawia najbardziej konkurencyjnymi regionami w UE są regiony Utrecht Holandia Południowa i stołeczny region Francji Île-de-France.
Z Polski najwyżej w zestawieniu uplasował się region stołeczny warszawski, który zajął 36 miejsce na 234 klasyfikowane regiony. Kolejne w rankingu było woj. śląskie, które uplasowało się na 115 miejscu, małopolskie 125 i pomorskie 139. Najniżej w rankingu spośród polskich regionów znalazło się woj. warmińsko-mazurskie (191 miejsce) i świętokrzyskie (185 miejsce).
Słabiej rozwinięte regiony nadrabiają zaległości
Autorzy zestawienia zwrócili uwagę, że pomiędzy edycjami indeksu z 2016 i 2022 r. konkurencyjność regionów poprawiła się przede wszystkim w grupie tzw. regionów słabiej rozwiniętych, podczas gdy wyniki tzw. regionów w okresie przejściowym były bardziej zróżnicowane. Z kolei regiony lepiej rozwinięte nadal osiągają najlepsze wyniki.
Najniższe wartości są jednak nadal skoncentrowane w słabiej rozwiniętych regionach wschodnich państw członkowskich UE.
Wskazano też, że w porównaniu do indeksu z 2016 praktycznie wszystkie regiony we wschodnich państwach członkowskich UE poprawiły swoje wyniki, podczas gdy wyniki w południowych regionach UE, które również charakteryzują się stosunkowo niskim poziomem konkurencyjności, były zróżnicowane.
Ponadto w latach 2019–2022 większość wschodnich regionów UE nadal nadrabiała zaległości (w tym kraje bałtyckie, Chorwacja, Węgry, Polska i Słowenia). Z kolei część Czech, Rumunii, Słowacji i Bułgarii oddaliła się jeszcze bardziej od średniej UE.
Autorzy analizy wskazali również, że najbardziej konkurencyjne pozostają regiony stołeczne jednak różnica ta jest mniejsza w bardziej konkurencyjnych państwach członkowskich.
Bardziej konkurencyjne regiony mają znaczną przewagę
W bardziej konkurencyjnych regionach PKB na mieszkańca jest wyższy. W tych regionach kobiety mają lepsze warunki ramowe, dzięki czemu mogą osiągać lepsze wyniki, a mniej młodych kobiet nie pracuje, nie kształci się ani nie szkoli (wskaźniki NEET). Wreszcie bardziej konkurencyjne regiony są szczególnie atrakcyjne dla nowych absolwentów, ponieważ łatwiej jest tam znaleźć pracę.
Znaczenie polityki spójności dla konkurencyjności regionów UE
Wyniki RCI 2.0 pokazują, że regiony UE nadal potrzebują wsparcia UE, aby poprawić swoją konkurencyjność i zmniejszyć różnice między nimi. Polityka spójności jest główną polityką inwestycyjną UE mającą na celu wspieranie regionów w zakresie tworzenia miejsc pracy, konkurencyjności przedsiębiorstw, wzrostu gospodarczego, zrównoważonego rozwoju oraz poprawy jakości życia obywateli.
Źródło: Serwis Samorządowy PAP