Ogłaszając przyjęcie planu prac na nieformalnym posiedzeniu Rady EPSCO w Grenoble, Stella Kyriakides, komisarz do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Dwa lata po wybuchu pandemii wiemy, że zdolność do zdecydowanego reagowania na transgraniczne stany zagrożenia zdrowia musi znaleźć się w centrum silnej Europejskiej Unii Zdrowotnej. HERA już działa i pracuje nad zapewnieniem medycznych środków przeciwdziałania w obecnej sytuacji, ale także nad dostępnością odpowiednich narzędzi na wypadek wszelkich przyszłych zagrożeń dla zdrowia. Przyjęcie pierwszego planu prac umożliwi temu urzędowi wykonanie niezwykle istotnego zadania – czuwania nad bezpieczeństwem zdrowotnego w odniesieniu do przyszłych zagrożeń dla zdrowia, a także pozwoli mu działać jako jeden z najważniejszych podmiotów w dziedzinie gotowości na wypadek kryzysu zdrowotnego w skali ogólnoświatowej.
Jako jeden z kluczowych filarów silnej Europejskiej Unii Zdrowotnej HERA określił szereg ambitnych celów na 2022 r., zarówno w kontekście bieżącego reagowania na COVID-19, jak i gotowości na potencjalne przyszłe zagrożenia dla zdrowia.
Zapobieganie przyszłym transgranicznym stanom zagrożenia zdrowia i gotowość na nie: W „fazie gotowości” HERA będzie ściśle współpracować z innymi unijnymi i krajowymi agencjami ds. zdrowia, przemysłem, środowiskiem naukowym, społeczeństwem obywatelskim i partnerami międzynarodowymi, aby zwiększyć gotowość UE na stany zagrożenia zdrowia, które mogą wystąpić w przyszłości. Te działania obejmują:
- Zamawianie i gromadzenie zapasów medycznych środków przeciwdziałania w przypadku szeregu zagrożeń dla zdrowia publicznego, dzięki budżetowi w wysokości ponad 580 mln euro
- Przeznaczenie ponad 300 mln euro na badania i rozwój medycznych środków przeciwdziałania i innowacyjnych technologii na wypadek nowych zagrożeń
- Budowa sieci stale funkcjonujących zakładów produkcyjnych, które można zmobilizować w sytuacjach nadzwyczajnych (unijne zakłady produkcyjne – EU FAB)
- Ustanowienie długoterminowej i zakrojonej na szeroką skalę unijnej platformy na potrzeby badań klinicznych i platform danych
- Określenie do końca wiosny trzech poważnych zagrożeń dla zdrowia – poza COVID-19 – w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi w zarządzie HERA, agencjami UE, partnerami międzynarodowymi i ekspertami
Wykrywanie przyszłych zagrożeń dla zdrowia: HERA przeprowadzi również oceny zagrożeń, będzie gromadzić dane i informacje, opracuje modele prognozowania ognisk epidemicznych oraz sporządzi plan reagowania na szczeblu UE. Działania na 2022 r. obejmują:
- Wprowadzenie najnowocześniejszego systemu wykrywania zagrożeń dla zdrowia w czasie rzeczywistym i gromadzenia danych i informacji
- Stworzenie specjalnej platformy informatycznej na potrzeby oceny zagrożeń i ustalania priorytetów w zakresie zagrożeń
Reagowanie na zagrożenia dla zdrowia: W kontekście reakcji na pandemię COVID-19 uruchomiono już funkcje reagowania kryzysowego w HERA. Jeżeli wystąpią kolejne transgraniczne stany zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii, podjęte zostaną dodatkowe działania, zwłaszcza dzięki uruchomieniu finansowania w sytuacjach nadzwyczajnych i mechanizmów monitorowania, opracowywania, zamówień i zakupu medycznych środków przeciwdziałania i surowców. Bieżące działania obejmują:
- Zapewnienie terminowych dostaw szczepionek przeciwko COVID-19 w państwach członkowskich UE, w tym w razie potrzeby szczepionek dostosowanych do wariantów
- Zamówienia na środki terapeutyczne przeciwko COVID-19 dla państw członkowskich UE
- Zwiększenie krajowych zdolności w zakresie wykrywania i naukowej oceny wariantów wirusa
- Zapewnienie dostaw szczepionek na całym świecie
Kontekst
Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) stanowi jeden z fundamentów Europejskiej Unii Zdrowotnej i poprawia reagowanie i gotowość UE na wypadek stanów zagrożenia zdrowia. Urząd ustanowiono we wrześniu 2021 r., aby doraźne rozwiązania w zakresie zarządzania pandemią i reagowania na nią zastąpić stałą strukturą z odpowiednimi narzędziami i zasobami umożliwiającymi planowanie działań UE w sytuacjach nadzwyczajnych związanych ze zdrowiem. HERA będzie przewidywać zagrożenia i potencjalne kryzysy zdrowotne poprzez gromadzenie informacji i tworzenie niezbędnych zdolności reagowania. W przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej urząd powinien od razu dysponować właściwymi rozwiązaniami, by zapewnić opracowanie, produkcję i dystrybucję leków, szczepionek i innych medycznych środków przeciwdziałania.
Łączny budżet HERA na lata 2022–2027 wynosi 6 mld euro.
Dodatkowe informacje