Komisja opublikowała roczne sprawozdanie podsumowujące wdrażanie instrumentów finansowych w 2020 r. Ze sprawozdania wynika, że w 2020 r. w ramach instrumentów finansowych europejskim małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), a także innym beneficjentom udzielono wsparcia w łącznej kwocie 29 mld euro. Z kwoty tej 21,6 mld euro przekazano z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (fundusze ESI) na wsparcie 478 tys. MŚP, w tym 375 tys. mikroprzedsiębiorstw (z czego 7 mld euro wykorzystano jako kapitał obrotowy).
Jak zaznaczyła komisarz ds. spójności i reform Elisa Ferreira: Instrumenty finansowe mogą zapewnić inwestycje w ramach polityki spójności w sposób elastyczny i bez zbędnych kosztów, a także przyciągnąć dodatkowe inwestycje. Podczas kryzysu związanego z koronawirusem pomogły one szybko wesprzeć małe przedsiębiorstwa, aby mogły one przetrwać i utrzymać miejsca pracy. Zachęcam państwa członkowskie i regiony do częstszego korzystania z instrumentów finansowych i płynących z nich korzyści w latach 2021–2027.
Instrumenty finansowe jako kluczowe narzędzie wsparcia w łagodzeniu gospodarczych skutków kryzysu
Instrumenty finansowe, takie jak instrumenty kapitałowe i dłużne, gwarancje kredytowe i kapitał wysokiego ryzyka, okazały się być wydajnym sposobem wykorzystania zasobów polityki spójności, szczególnie w czasach kryzysu. MŚP szczególnie dotkliwie odczuły skutki pandemii koronawirusa. Wielu pracownikom groziła utrata miejsc pracy, szczególnie w przedsiębiorstwach, które z trudem walczyły o przetrwanie. Instrumenty finansowe miały kluczowe znaczenie dla dostarczania wsparcia dla najbardziej potrzebujących MŚP, co pomogło złagodzić negatywne skutki gospodarcze kryzysu związanego z koronawirusem dla regionów i miast w UE. Szczególnie ważne okazały się instrumenty finansowe w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, które zapewniły pomoc w postaci takich produktów finansowych jak pożyczki, gwarancje oraz instrumenty kapitałowe. W porównaniu z 2019 r. wsparcie za pośrednictwem instrumentów finansowych otrzymało dodatkowe 365 tys. MŚP, co oznacza dziennie o około 1000 przedsiębiorstw więcej, czyli w sumie 478 000 MŚP w 2020 r.
Dodatkowa elastyczność dzięki UE
Instrumenty finansowe okazały się pomocne, zwłaszcza ze względu na swoją dodatkową elastyczność, zapewnioną przez inicjatywę inwestycyjną w odpowiedzi na koronawirusa (CRII) i inicjatywę inwestycyjną „plus” w odpowiedzi na koronawirusa (CRII+). Inicjatywy te pozwoliły państwom członkowskim łatwo przydzielać zasoby, w zależności od zmieniających się potrzeb beneficjentów. Inną kluczową cechą instrumentów finansowych jest efekt dźwigni, ponieważ mogą one przyciągnąć dodatkowe inwestycje ze strony inwestorów prywatnych lub publicznych. Ponadto są one oszczędnym sposobem dostarczania wsparcia, charakteryzującym się bardzo niskimi kosztami zarządzania i opłatami.
Kontekst
Instrumenty finansowe mogą być zapewniane przez UE poprzez pośredników finansowych w państwach członkowskich w ramach zarządzania dzielonego, w celu wspierania ich polityk i programów. Z tego rodzaju finansowania mogą korzystać przedsiębiorstwa typu start-up, mikroprzedsiębiorstwa i większe przedsiębiorstwa. Istnieją różne rodzaje instrumentów finansowych: instrumenty kapitałowe i dłużne, gwarancje kredytowe i kapitał wysokiego ryzyka. W okresie programowania 2014–2020 UE podwoiła wykorzystanie instrumentów finansowych funduszy ESI w porównaniu z okresem 2007–2013.
W rocznym sprawozdaniu podsumowującym wdrażanie instrumentów finansowych przedstawiono dane dotyczące postępów poczynionych w zakresie finansowania i wdrażania instrumentów finansowych wspieranych z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w okresie programowania 2014–2020 do dnia 31 grudnia 2020 r. Sprawozdanie opiera się na danych przekazanych przez organy zarządzające zgodnie z art. 46 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (UE) nr 1303/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady (RWP), rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 821/2014 oraz rozporządzeniami dotyczącymi poszczególnych funduszy.
Dodatkowe informacje
Roczne sprawozdanie podsumowujące
Instrumenty finansowe w polityce spójności
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne
Inicjatywa inwestycyjna w odpowiedzi na koronawirusa (CRII) i inicjatywa inwestycyjna „plus” w odpowiedzi na koronawirusa (CRII+)
