Celem projektów pilotażowych będzie promowanie aktywnego udziału obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w opracowywaniu, wdrażaniu i ocenie projektów w ramach polityki spójności, a także pobudzanie kultury przejrzystości i odpowiedzialności zaangażowanych instytucji publicznych. Ważnymi elementami wybranych programów jest promowanie celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz zrównoważonego charakteru i inkluzywności gospodarki.
Elisa Ferreira, komisarz do spraw spójności i reform, powiedziała: Polityka spójności odgrywa centralną rolę w promowaniu i wspieraniu ekologicznej i zrównoważonej odbudowy gospodarki, która sprzyja transformacji cyfrowej i wzmacnia odporność. Polityka ta zawsze działała na rzecz obywateli, a celem niniejszej inicjatywy jest sprawienie, by opierała się na współpracy z obywatelami. Zaangażowanie obywateli spowoduje, że inwestycje będą bardziej efektywne i przejrzyste, w szczególności teraz, gdy lokalne społeczności i poszczególne regiony borykają się ze skutkami kryzysu związanego z koronawirusem.
Sekretarz generalny OECD, Angel Gurrìa, powiedział: Wieloletnia praca OECD w zakresie otwartych rządów pokazuje, że uczestnictwo obywatelskie w podejmowaniu decyzji publicznych prowadzi do znacznie bardziej skutecznych i uzasadnionych strategii politycznych. Może też zwiększyć zaufanie obywateli do rządu, co ma szczególne znaczenie w obecnej kryzysowej sytuacji. Cieszymy się z możliwości współpracy z państwami i z Komisją w ramach tego projektu pilotażowego. Liczymy, że zwiększy on zaangażowanie obywateli w realizację polityki spójności.
Wspomnianych pięć programów zostało wybranych na podstawie ambitnych i wartościowych planów zwiększenia uczestnictwa obywatelskiego w różnych obszarach:
- w Hiszpanii rząd regionalny Kantabrii skupi się na udziale obywateli w przechodzeniu na zieloną i niskoemisyjną gospodarkę;
- w Polsce instytucja odpowiedzialna za program operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” na lata 2014–2020 będzie wspierała udział społeczeństwa we wdrażaniu dużych projektów infrastruktury transportowej dzięki stworzeniu platformy społecznej;
- instytucja odpowiedzialna za realizację bułgarsko-rumuńskiego programu transgranicznego będzie promowała udział obywateli w decyzjach inwestycyjnych dotyczących projektów w zakresie ochrony środowiska;
- realizowany przez Holandię i Flandrię program Interreg rozszerzy wykorzystanie istniejących internetowych narzędzi uczestnictwa, zwłaszcza w odniesieniu do mikroprojektów realizowanych przez lokalne społeczności;
- a w ramach włoskiego programu w regionie Emilia-Romania zostanie opracowany plan działania na rzecz włączenia obywateli w realizację celów zrównoważonego rozwoju w ramach inwestycji w obszarze polityki spójności.
Specjalny zespół z OECD zajmujący się kwestiami otwartych i innowacyjnych rządów zapewni praktyczne wsparcie wybranym instytucjom, aby pomóc im w nawiązaniu ściślejszej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim. Pomoc ta będzie obejmować analizę aktualnej sytuacji, usystematyzowane dyskusje z zainteresowanymi stronami oraz przygotowanie planów działania.
Kolejne kroki
Pięć inicjatyw pilotażowych będzie realizowanych przez okres 12 miesięcy, począwszy od lipca 2020 r. Ich wyniki zostaną następnie szeroko rozpowszechnione, aby inspirować inne instytucje. Ma to pokazać, w jaki sposób angażować obywateli w realizację projektów na rzecz spójności. Celem jest promowanie podobnych inicjatyw w programach polityki spójności w ramach kolejnego długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027.
Kontekst
Wspomniane inicjatywy pilotażowe stanowią część szerzej zakrojonego działania zapowiedzianego przez Komisję w dniu 6 lutego 2020 r. podczas konferencji na wysokim szczeblu na temat zaangażowania obywateli na rzecz dobrego zarządzania w polityce spójności. Komisja przeznaczy również środki finansowe na działania oddolne, aby wspierać innowacyjne pomysły i inicjatywy promujące zaangażowanie obywateli, proponowane przez mniejsze i lokalne organizacje społeczeństwa obywatelskiego.
Dalsze informacje
Autor: Komisja Europejska