Wielkopolska jest jednym z pierwszych regionów w Unii Europejskiej, który uzyskał zgodę Komisji Europejskiej na przekierowanie środków unijnych na niezbędne inwestycje w sektorze zdrowia i na rynku pracy. Wielkopolska natychmiast potrafiła oszacować doraźne potrzeby na walkę z koronawirusem i przedstawić je Komisji Europejskiej. W efekcie dodatkowe miliony złotych zostaną przeznaczone w regionie na walkę z pandemią i jej skutkami.
8 kwietnia Marszałek Marek Woźniak przekazał Komisji Europejskiej – uzgodnioną z Zarządem Województwa Wielkopolskiego – propozycje zmian w WRPO 2014+, które skutkują natychmiastowym przesunięciem ok. 63 mln zł środków unijnych na infrastrukturę ochrony zdrowia oraz zakup niezbędnego wyposażenia dla potrzeb walki z epidemią COVID-19 w Wielkopolsce. Jeszcze tego samego dnia, Wielkopolska jako jeden z pierwszych regionów w całej Unii Europejskiej uzyskała bez zastrzeżeń pozytywną decyzję Komisji.
W kontekście epidemii COVID-19, Komisja Europejska umożliwiła samorządom wykorzystanie regionalnego wymiaru zarządzania częścią funduszy europejskich (40%) na walkę z kryzysem i wdrożenie szczególnych środków pozwalających na maksymalną elastyczność w wykorzystaniu środków z Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych. Przekierowanie wszystkich dostępnych funduszy strukturalnych w przypadku Polski oznacza ponad 55 miliardów zł na walkę z kryzysem. Dlatego przyjęte przez Komisję Europejską 8 kwietnia propozycje Samorządu Województwa Wielkopolskiego nie zamykają drogi do podejmowania przez władze dalszego potencjalnego dostosowania wsparcia funduszy unijnych do potrzeb województwa.
Zgodnie z założeniami Komisji Europejskiej, fundusze polityki regionalnej nazywane także funduszami strukturalnymi, do tej pory skupione na długoterminowym strukturalnym wsparciu systemu ochrony zdrowia, teraz przesuwane są na jego doraźne potrzeby w kontekście walki z pandemią COVID-19. Mowa o zakupie sprzętu ochrony indywidualnej, odczynników i testów w kierunku COVID-19; zakupie urządzeń i środków do dezynfekcji, zakupie urządzeń medycznych, ale także tymczasowe dostosowywanie szpitali lub ich przekształcanie. Wielkopolska planuje zakup 1,5 miliona sztuk środków ochrony osobistej dla pracowników służby zdrowia. Dodatkowo, Zarząd Województwa Wielkopolskiego z Marszałkiem Markiem Woźniakiem na czele, podjął również decyzję o przekazaniu 2,6 mln zł z Europejskiego Funduszu Społecznego WRPO 2014+ dla Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego w Poznaniu, głównie na wykonanie około 2 tysięcy testów w kierunku wirusa SARS-CoV-2, ale także na środki ochrony osobistej dla pracowników szpitala klinicznego.
Przekazano także z rezerwy budżetowej na zarządzanie kryzysowe po 300 tysięcy złotych dla wojewódzkich szpitali w Poznaniu, Lesznie, Kaliszu i Koninie z myślą o zabezpieczeniu bieżącej ochrony osobistej personelu medycznego, 80 tysięcy złotych dla Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Poznaniu na pomoc w zakupie aparatu do ekstrakcji kwasów nukleinowych, oraz 100 tysięcy złotych dla Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu na działania prowadzone w związku z tworzeniem zestawu do wykrywania wirusa SARS-CoV-2. Więcej na temat projektów prowadzonych przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego można przeczytać na stronie Urzędu Marszałkowskiego i śledzić na bieżąco informacje w zakładce Aktualności Zarządu.
Pandemia zastała UE w trakcie trudnych negocjacji budżetowych. W oparciu o założenia przedstawione przez KE w pakiecie legislacyjnym wsparcie dla Polski miało sięgać 64,4 mld EUR. W obecnej sytuacji Komisja Europejska będzie musiała zrewidować założenia, zgodnie z wypowiedziami Ursuli von der Leyen i oczekiwaniami krajów członkowskich. W Polsce niemal 60% inwestycji publicznych jest finansowanych ze środków unijnych. Kryzys, którego jesteśmy świadkami będzie wymagał determinacji, by znaleźć rozwiązanie dla problemów nim spowodowanych przy jednoczesnym zachowaniu proinwestycyjnego i prokonkurencyjnego charakteru wsparcia z funduszy strukturalnych.
Autor: Biuro Wielkopolski w Brukseli i Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej