alphabet close up communication conceptual 278887
Na skutek pandemii COVID-19 regularny przepływ informacji został zakłócony. Rzeczywistość i oczekiwania społeczne zmieniają się codziennie. Presja czasu reakcji stwarza niespotykany wcześniej problem. Rządy świata stoją przed ogromnym wyzwaniem: jak zoptymalizować i uporządkować informacje publiczne pod kątem ich wagi, aby wywarły na odbiorcach pożądany wpływ? Na całym świecie pojawiają się fałszywe wiadomości na temat COVID-19 i oficjalnych środków walki z wirusem, które mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje.
Rozważania na powyższy temat były przedmiotem specjalnej wiosennej edycji online Science Café – nieformalnego forum dyskusyjnego na tematy naukowe. Spotkanie odbyło się 2 kwietnia 2020 r. pod hasłem „Przepływ informacji w czasach COVID-19” i wzięła w nim udział przedstawicielka Biura Wielkopolski w Brukseli. Organizatorami dyskusji było Czeskie Biuro Łącznikowe ds. Badań, Rozwoju i Innowacji (CZELO), Centrum Czeskie w Brukseli oraz Przedstawicielstwo Kraju Południowomorawskiego w UE. Gościem spotkania był Lukáš Tóth – ekonomista i współzałożyciel firmy badawczej Behavio Labs, specjalizujący się w eksperymentach behawioralnych i regulacji rynku.
Pandemia COVID-19 przyciągnęła uwagę ludzi na całym świecie w niewidziany wcześniej sposób. Z jednej strony zainteresowanie społeczeństwa pomaga rządom w efektywnym przekazywaniu niezbędnych informacji. Z drugiej strony, pojawia się wyzwanie by jak najszybciej informować wszystkich obywateli, niezależnie od ich miejsca zamieszkania czy statusu społecznego. W tym samym czasie ludzie zderzają się z paradoksalną sytuacją, w której posiadają zbyt dużo i zbyt mało informacji równocześnie – media codziennie koncentrują się na koronawirusie, jednak brakuje kluczowych danych (np. rzeczywistych liczb infekcji, terminów zniesienia ograniczeń społecznych).
Powyższe napięcie wiąże się z wystąpieniem czterech zjawisk, które niejednokrotnie wymagają reakcji rządów:
• niespotykane wcześniej zainteresowanie kwestiami naukowymi ze strony obywateli,
• wzrost poparcia dla rządów,
• wzrost liczby fałszywych wiadomości i teorii spiskowych,
• zwiększenie nierówności informacyjnej w społeczeństwie.
W tym kontekście, rządy poszukują sposobów na jak najefektywniejsze przekazywanie komunikatów dotyczących zapobiegania rozprzestrzeniania się koronawirusa i łagodzenia epidemii.
W Czechach został niedawno przeprowadzony eksperyment mający na celu zbadanie jak rząd powinien najlepiej komunikować regulacje kryzysowe związane z COVID-19 społeczeństwu by uzyskać ich przestrzeganie. Badane rodzaje komunikacji uwzględniały: brak wiadomości, odwołanie się do autorytetu rządu, odwołanie się do norm społecznych, nawiązanie do negatywnych efektów zewnętrznych oraz nawiązanie do zagrożenia dla zdrowia. Wyniki eksperymentu wskazały, że najlepszy efekt przynosi komunikacja odwołująca się do norm społecznych, jednak każde przypomnienie o istniejących regulacjach kryzysowych zwiększa ich przestrzeganie, również wśród osób, które stosowały się do zaleceń już wcześniej. Poziom stosowania się do wprowadzanych regulacji zwiększało także zaufanie do rządu.
Eksperyment ukazał dodatkowo pięć zasad, którymi powinny kierować się rządy celem efektywnego przekazywania komunikatów w czasach kryzysu takiego jak pandemia COVID-19:
• porządkowanie komunikatów pod względem wagi informacji – informowanie o najważniejszych kwestiach,
• komunikowanie tylko kilku wybranych regulacji – powinno być ich maksymalnie ok. 5 by odbiorcy je zapamiętali,
• upraszczanie treści komunikatów – jasne i konkretne określanie poszczególnych regulacji,
• nadawanie komunikatom ludzkiego charakteru – stosowanie prostego języka dostosowanego do wszystkich grup odbiorców,
• unikanie uszczegółowiania – celem zachowania prostoty przekazu, ułatwienia zapamiętywania komunikatów i uniknięcia wątpliwości odbiorców względem tego jak stosować poszczególne regulacje,
• utrzymywanie centralnego repozytorium komunikatów – by zapewnić skoordynowany, spójny przekaz.
Autor: Biuro Wielkopolski w Brukseli
