komisja europejska
Co to jest SURE i dlaczego Komisja przedstawia wniosek w sprawie tego instrumentu?
Nowy instrument tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia ryzyka bezrobocia w związku ze stanem nadzwyczajnym (SURE) ma na celu ochronę miejsc pracy i pracowników dotkniętych skutkami pandemii koronawirusa. Zapewni on pomoc finansową w postaci pożyczek udzielanych przez UE państwom członkowskim na korzystnych warunkach. Łączna wysokość pożyczek wyniesie do 100 mld EUR. Pożyczki te pomogą państwom członkowskim uporać się z nagłym wzrostem wydatków publicznych na utrzymanie zatrudnienia. Państwa członkowskie będą mogły mianowicie wykorzystać te środki na pokrycie kosztów bezpośrednio związanych z tworzeniem lub rozszerzaniem krajowych środków wprowadzonych w związku z obecną pandemią koronawirusa – mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy i innych podobnych rozwiązań dla osób prowadzących działalność na własny rachunek.
Na czym polegają mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy?
Mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy to programy, które w pewnych okolicznościach umożliwiają przedsiębiorstwom zmagającym się z trudnościami gospodarczymi czasowe skrócenie czasu pracy wykonywanej przez ich pracowników. Zapewni im to wsparcie dochodu ze środków publicznych w celu zrekompensowania nieprzepracowanych godzin. Podobne mechanizmy stosuje się w celu zrekompensowania dochodów utraconych przez osoby samozatrudnione.
Instrument SURE zapewni dodatkowe wsparcie unijne na finansowanie wprowadzanych przez państwa członkowskie mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy i innych podobnych rozwiązań służących ochronie miejsc pracy.
We wszystkich państwach członkowskich funkcjonują już w różnych postaciach krajowe mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy.
Dlaczego Komisja skupia się na wspieraniu mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy?
Instrument SURE to tylko jeden z elementów kompleksowej strategii Komisji na rzecz ochrony obywateli i łagodzenia dotkliwych społeczno-gospodarczych skutków pandemii.
Wiele przedsiębiorstw wskutek doświadczanych trudności jest zmuszonych do tymczasowego zawieszenia lub znacznego ograniczenia działalności i skrócenia czasu pracy swoich pracowników. Mechanizmy zmniejszonego wymiaru czasu pracy pozwalają uniknąć zbędnych zwolnień pracowników, tak aby obecny wstrząs nie spowodował bardziej długotrwałych i dotkliwych skutków dla gospodarki i rynku pracy w państwach członkowskich. Dzięki tym mechanizmom rodziny będą mogły utrzymać dochody, a przedsiębiorstwa i cała gospodarka – potencjał produkcyjny i kapitał ludzki.
Jakie środki finansowe będą dostępne dla całej UE oraz dla poszczególnych państw członkowskich?
Łączna pomoc finansowa dla wszystkich państw członkowskich wyniesie do 100 mld EUR.
Nie ma wstępnie przydzielonych środków dla poszczególnych państw członkowskich.
W jaki sposób Komisja zapewni finansowanie instrumentu SURE?
Pomoc finansowa w ramach instrumentu SURE będzie udzielana w postaci pożyczek UE na rzecz państw członkowskich zwracających się o wsparcie.
W celu sfinansowania tej pomocy Komisja będzie zaciągać pożyczki na rynkach finansowych, a następnie udzielać pożyczek państwom członkowskim na korzystnych warunkach. W ten sposób państwa członkowskie skorzystają z mocnego ratingu kredytowego UE i niskich kosztów finansowania zewnętrznego.
Wsparciem pożyczek będzie system dobrowolnych gwarancji ze strony państw członkowskich dla UE. Instrument zacznie funkcjonować, gdy wszystkie państwa członkowskie zobowiążą się do udzielenia tych gwarancji.
Jak będą ustalane warunki poszczególnych pożyczek?
Pożyczki powinny być wykorzystywane przez państwa członkowskie do finansowania mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy dla pracowników lub podobnych rozwiązań dla osób prowadzących działalność na własny rachunek.
Po otrzymaniu od danego państwa członkowskiego wniosku o pomoc finansową Komisja skonsultuje się z tym państwem, aby zweryfikować, jak duży jest wzrost jego wydatków związany bezpośrednio z utworzeniem lub rozszerzeniem mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy i podobnych rozwiązań dla osób prowadzących działalność na własny rachunek. Na podstawie tych konsultacji Komisja odpowiednio ustali warunki pożyczki, w tym jej kwotę, terminy spłaty, cenę oraz kwestie praktyczne związane z jej udzieleniem.
Następnie Komisja przedstawi wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie udzielenia pomocy finansowej.
Po jego zatwierdzeniu pomoc finansowa zostanie udzielona w postaci pożyczki Unii Europejskiej na rzecz państwa członkowskiego zwracającego się o wsparcie.
Jak będzie funkcjonować system gwarancji?
Pożyczki udzielane państwu członkowskiemu w ramach programu SURE będą wsparte systemem dobrowolnych gwarancji ze strony państw członkowskich. Pozwoli to Komisji na zwiększenie kwoty pożyczek udzielanych państwom członkowskim.
System gwarancji jest konieczny do osiągnięcia niezbędnych możliwości świadczenia pomocy przy jednoczesnym zapewnieniu rozważnego finansowania instrumentu SURE.
W tym celu potrzebne jest zobowiązanie do udzielenia gwarancji w określonej minimalnej wysokości (tj. 25 % maksymalnej kwoty pożyczek, wynoszącej 100 mld euro).
W jaki sposób instrument ten jest powiązany z wcześniej ogłoszonym europejskim programem reasekuracji świadczeń dla osób bezrobotnych?
W komunikacie określającym skoordynowaną reakcję gospodarczą na pandemię koronawirusa Komisja zobowiązała się do przyspieszenia prac nad wnioskiem legislacyjnym dotyczącym europejskiego programu reasekuracji świadczeń dla osób bezrobotnych.
Instrument SURE stanowi realizację w trybie kryzysowym europejskiego programu reasekuracji świadczeń dla osób bezrobotnych i jest opracowany w konkretnym celu, którym jest natychmiastowa reakcja na wyzwania związane z pandemią koronawirusa.
Nie wyklucza on w żaden sposób ustanowienia w przyszłości stałego systemu reasekuracji świadczeń dla osób bezrobotnych.
Jakie będą kolejne działania?
Wniosek Komisji dotyczący instrumentu SURE będzie musiał zostać szybko zatwierdzony przez Radę.
Nowy instrument będzie miał charakter tymczasowy. Jego czas trwania i zakres będą ograniczone do działań podejmowanych w związku ze skutkami pandemii koronawirusa.
autor: Komisja Europejska
