20 listopada parlamentarna Komisja ds. Zatrudnienia głosowała za zaktualizowanymi przepisami, które mają ułatwić pracę w innym państwie UE i sprawiedliwy dostęp do zabezpieczenia społecznego.
Dlaczego potrzebujemy koordynacji zabezpieczenia społecznego?
Jako obywatel UE masz prawo przeprowadzić się do innego państwa UE w celu nauki, tymczasowego podjęcia pracy lub stałego osiedlenia się. Obecnie około 14 mln mieszkańców UE, w tym emerytów i osób bezrobotnych, mieszka w innym państwie członkowskim. Przepisy UE gwarantują, że otrzymują oni przysługujące im świadczenia socjalne i zdrowotne. Określają one również, jakiemu systemowi krajowemu podlegają te osoby oraz chronią je przed brakiem zabezpieczenia lub przed podwójnym zabezpieczeniem.
Koordynacja, a nie harmonizacja
Przepisy UE obejmują m.in. świadczenia chorobowe, rodzinne, świadczenie z tytułu urlopu rodzicielskiego i świadczenia dla bezrobotnych. Niemniej jednak kraje UE pozostają odpowiedzialne za swoje systemy zabezpieczenia społecznego. To do nich należy podjęcie decyzji o tym, z jakich świadczeń i na jakich warunkach można korzystać oraz jakie składki mają być opłacane. Przepisy UE jedynie koordynują współdziałanie poszczególnych systemów krajowych.
Co to oznacza w praktyce?
Co do zasady osoby, które mieszkają i pracują w innym państwie UE podlegają przepisom państwa, w którym pracują. Osoby poszukujące pracy mogą otrzymywać świadczenia dla bezrobotnych z państwa pochodzenia podczas pobytu w innym państwie członkowskim, w którym szukają pracy, przez określony okres czasu, a emeryci, którzy pracowali w innych państwach, mogą połączyć okresy ubezpieczenia, by otrzymywać pełną emeryturę. Ponadto turyści mają dostęp do świadczeń zdrowotnych podczas pobytu czasowego w innym państwie członkowskim dzięki europejskiej karcie ubezpieczenia zdrowotnego.
Nowe przepisy w zakresie świadczeń dla bezrobotnych, świadczeń rodzinnych i świadczeń z tytułu opieki długoterminowej
Osoby poszukujące pracy w innym państwie UE obecnie mają prawo do otrzymywania świadczeń dla bezrobotnych przez minimum trzy miesiące. Komisja ds. Zatrudnienia popiera wydłużenie tego okresu do sześciu miesięcy z możliwością przedłużenia do czasu, aż świadczenia utracą ważność.
Członkowie komisji uważają również, że każdy powinien mieć prawo do wyboru, czy chce otrzymywać świadczenia dla bezrobotnych z ostatniego państwa, w którym pracował, czy z państwa, w którym obecnie mieszka.
Rodzinne świadczenia pieniężne mające zastępować dochód, kiedy osoba przestaje pracować w celu opieki nad dzieckiem, powinny być traktowane jako osobista korzyść dla danego rodzica i nie powinny wpływać na inne świadczenia rodzinne.
Członkowie popierają również przepisy dotyczące pewności i przejrzystości prawa w odniesieniu do świadczeń z tytułu opieki długoterminowej.
Autor: Parlament Europejski