0d4c75da b367 4cd6 bb00 2229f889edee 800x450
Powstanie nowa unijna instytucja: Europejska Prokuratura. Jednak nie wszystkie państwa zostaną nią objęte – będzie ona działała tylko w państwach zaintereowanych dalszą integracją w tej dziedzinie.
16 państw członkowskich Unii Europejskiej złożyło 3 kwietnia oficjalnie notyfikację o zamiarze utworzenia urzędu Europejskiej Prokuratury. Są to: Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja oraz Słowenia. Nie ma wśród nich Polski, nie ma także dwóch państw założycielskich UE: Holandii i Włoch, a także wychodzącej z UE Wlk. Brytanii czy sprawującej prezydencję w Radzie UE Malty.
Prokuratura
Notyfikacja, która wpłynęła do Rady, Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, przybliża do końca trwające od 2013 r. (początkowa propozycja Komisji) negocjacje na rzecz ustanowienia urzędu Europejskiej Prokuratury. Jest to też symptom Europy zmierzającej w kierunku integracji wielu prędkości.
>> Czytaj więcej o Prokuraturze Europejskiej
Mimo kilku lat rozmów na ten temat, 28 państw członkowskich UE nie było w stanie porozumieć się co do sposobu działania Prokuratury. Ostatecznie, 16 krajów postanowiło skorzystać z opcji tzw. wzmocnionej współpracy i utworzyć ten urząd samodzielnie, zostawiając pozostałym członkom UE możliwość dołączenia, gdyby się na to zdecydowali w przyszłości.
Rezygnację z prób utworzenia ogólnounijnej instytucji i przejście do mechanizmu wzmocnionej współpracy miały zaproponować Francja i Niemcy. Dyplomata jednego z państw dołączających do Prokuratury miał stwierdzić, że „to konkretny przykład tego, jak będzie działała Europa wielu prędkości”.
>> Czytaj więcej o francusko-niemieckiej inicjatywie
Cele prokuratury
Wątpliwości państw poza tą 16, w tym Polski, budzą kwestii związane z suwerennością. Obawiają się one bowiem, że nowy urząd może zostać w przyszłości wzmocniony tak, by stanął ponad krajowymi systemami sądowymi, a także, że będzie on wchodził w kompetencje organów krajowych.
Na razie jednak Prokuratura będzie miała tylko jedno zadanie. Przedmiotem jej działalności będą bowiem sprawy nadużyć funduszy w sprawach transgranicznych – czyli m.in. różne formy prania pieniędzy i oszustw związanych z podatkiem VAT, takich jak np. tzw. karuzela podatkowa.
Dwie już istniejące agencje unijne – Eurojust i Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) – mają część kompetencji dotyczących tego typu przestępstw. Jednak Eurojust może tylko koordynować prace organów krajowych, a nie prowadzić samodzielne dochodzenia, natomiast OLAF może wskazywać przestępców, ale ich ukaranie i przeprowadzenie procesu jest zadaniem organów krajowych.
Miliardy do odzyskania
OLAF wyraził więc zadowolenie z postępów nad utworzeniem Prokuratury. Urząd ocenia, że w samym tylko 2015 r. instytucja zajmująca się prowadzeniem transgranicznych dochodzeń mogłaby pomóc w odzyskaniu prawie 900 mln euro. Z kolei część prokuratorów krajowych w liście otwartym popierającym utworzenie prokuratury podkreśliło, że „co roku co najmniej 50 mld euro podatku VAT jest traconych z uwagi na przestępstwa transgraniczne”.
Treść decyzji Rady ustanawiającej Prokuraturę Europejską będzie teraz „finalizowana”, czyli będą nad nią trwały jeszcze rozmowy. Po tym, jak Rada przygotuje ostateczną wersję tekstu, będzie ona musiała jeszcze być zatwierdzona przez Parlament Europejski.
Autor: euractiv.pl
