shutterstock 168781373
Komisja Europejska wydała w poniedziałek doroczny raport nt. stanu długu publicznego w państwach członkowskich. Zwraca w nim uwagę na poprawę sytuacji w stosunku do wcześniejszych lat, ale podkreśla, że pozostało jeszcze wiele do zrobienia.
Komisja Europejska opublikowała w poniedziałek (25 stycznia) Raport nt. równowagi fiskalnej (Fiscal Sustainability Raport). Jego wyniki pozwalają Komisji sądzić, że sytuacja w zadłużeniu publicznym w państwach członkowskich UE poprawia się, ale nadal pozostaje przed nimi wiele pracy.
Zgodnie z danymi KE, średnio w państwach UE dług publiczny wynosi 87,8 proc. PKB, ale występuje tu tendencja spadkowa. Komisja przewiduje, że za 10 lat, w 2026 r., średnia ta osiągnie 79,5 proc.
W większości krajów unijnych trend jest spadkowy - 16 państw obniży w ciągu najbliższej dekady poziom swojego zadłużenia publicznego. Jest wśród nich zarówno największa gospodarka UE, czyli Niemcy, jak również najmniejsza - Malta.
Polska
Polska natomiast jest w grupie 12 państw, u których dług publiczny będzie wzrastał. Komisja ocenia, że w 2026 r. nasz dług publiczny będzie na poziomie 63-66 proc. PKB (wzrost z 51,4 proc. w 2015 r.).
Komisja Europejska uważa, że zagrożenia dla stabilności polskich finansów wynikają przede wszystkim z jednego czynnika - starzenia się społeczeństwa. Rosnące koszty opieki zdrowotnej, rosnące wypłaty z systemu opieki społecznej i zmniejszone wpłaty do budżetu mają być według KE głównymi czynnikami prowadzącymi do wzrostu zadłużenia.
Ryzyko długoterminowe
We wczorajszym raporcie Bruksela ocenia również ryzyko długoterminowe, tj. stabilność finansową danego państwa w perspektywie wieloletniej (sięgającej poza 2030 r.). Jako kraj wysokiego ryzyka, czyli zagrożonego w tej perspektywie poważnymi problemami z płynnością finansową, KE zidentyfikowała tylko jedno państwo - Słowenię.
Tak jak w przypadku Polski, głównym wyzwaniem stojącym przed Słowenią jest starzenie się jej społeczeństwa. W porównaniu do Polski, Słowenia stoi obecnie jednak na gorszej pozycji finansowej (zadłużenie na poziomie 84 proc. PKB, spodziewany wzrost gospodarczy wolniejszy niż w Polsce), co ma jej utrudnić poprawę swojej sytuacji.
Konsekwencje raportu
Raport KE ma służyć wyłącznie celom informacyjnym. Komisja nie przedstawia w nim swoich zaleceń ani rozwiązań problemów, tylko je identyfikuje.
Jednak poziom zadłużenia publicznego względem PKB może prowadzić do konsekwencji ze strony UE. Zgodnie z Paktem Stabilności i Wzrostu, stanowiącego część prawa unijnego, państwa członkowskie nie powinny mieć deficytu budżetowego na poziomie przekraczającym 3 proc. PKB, a długu publicznego powyżej 60 proc. PKB.
W przeciwnym razie Komisja Europejska może rozpocząć wobec danego państw procedurę nadmiernego zadłużenia (Excessive Deficit Procedure). W jej ramach KE wydaje zalecenia, które państwo musi wprowadzić w życie albo zostaną wyciągnięte wobec niego konsekwencje: dla państw strefy euro może to być grzywna w wysokości do 0,2 proc. PKB, a dla krajów spoza niej - wstrzymanie wypłat funduszy strukturalnych.
Autor: EurActiv.pl
