Marek Woźniak Marszałek Województwa Wielkopolskiego
7 października br. w Brukseli odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE (COTER) Europejskiego Komitetu Regionów, w której udział wziął Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego. Głównymi tematami spotkania był przyszły budżet unijny oraz przeciwdziałanie ubóstwu transportowemu w Europie.
W lipcu bieżącego roku Komisja Europejska ogłosiła propozycję wieloletnich ram finansowych na lata 2028-2034. Zaproponowano kwotę wynoszącą prawie 1,98 biliona euro, co stanowi 1,26 proc. dochodu narodowego brutto (DNB) wszystkich państw UE. Kwotę ta ma zostać podzielona na trzy główne filary: (1) Europejski Fundusz Spójności Gospodarczej, Społecznej i Terytorialnej, Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, Rybołówstwa i Polityki Morskiej, Dobrobytu i Bezpieczeństwa; (2) Europejski Fundusz Konkurencyjności oraz (3) fundusz „Globalny wymiar Europy”. Ponadto środki z unijnego budżetu trafią na administrację oraz spłatę długu zaciągniętego na poczet funduszu odbudowy „NextGenerationEU”. Do 21 października br. trwają konsultacje publiczne, w ramach których można zabrać głos w sprawie przyszłego kształtu budżetu UE i polityk unijnych.
Komitet Regionów określił kluczowe postulaty wobec przedstawionej przez KE propozycji nt. WRF, w tym m.in konieczność zachowania polityki spójności będącej długoterminową europejską strategią inwestycyjną, ukierunkowania na konkretny obszar, elastyczności i uproszczenie prawodawstwa. Zdaniem KR Unii potrzebne są wystarczające środki finansowe, które pomogą zlikwidować lukę inwestycyjną powstającą w związku z nowymi wyzwaniami i związanymi z nimi priorytetami UE takimi jak obronność i konkurencyjność Europy.
KR w ramach przygotowywanej opinii na temat propozycji budżetu, chce odrzucić proponowaną centralizację modelu zarządzania unijnymi funduszami i wezwać instytucje UE do zagwarantowania w nim istotnej roli samorządów oraz przestrzegania zasad partnerstwa i pomocniczości. Projekt opinii obejmuje także propozycję przywrócenia programów operacyjnych oraz funkcjonujących obecnie trzech kategorii regionów (mniej rozwinięte, przejściowe, bardziej rozwinięte).
W dyskusji z przedstawicielem Komisji Europejskiej oraz duńskiej prezydencji reprezentującej Radę, przedstawiciele europejskich samorządów poparli konieczność zmian w unijnym budżecie, który musi dostosować się do nowej sytuacji geopolitycznej i sprostać nowym wyzwaniom. Wyraziły jednak głębokie zaniepokojenie brakiem pewności dla ich przyszłej roli ze względu na propozycję centralizacji środków finansowych na poziomie rządów krajowych. Zwrócono również uwagę, że partnerstwo oparte na wielopoziomowym zarządzaniu jest podstawą wdrażania unijnych funduszy, które są w efekcie widoczne dla obywateli we wszystkich gminach, miastach i regionach.
Komisja COTER przyjęła również opinię pt. „Przeciwdziałanie ubóstwu transportowemu w celu wzmocnienia spójności i konkurencyjności Europy”. Dokument ten zwraca uwagę, że ubóstwo transportowe jest coraz powszechniejsze w regionach i miastach Unii Europejskiej. Wiąże się z brakiem dostępności odpowiednich sieci połączeń, ale i z jego wysokimi kosztami, które prowadzą do izolacji społeczności, szczególnie w małych miejscowościach czy terenach wiejskich. Opinia podkreśla, że odpowiedni transport daje dostęp do podstawowych usług, edukacji i zatrudnienia oraz wpływa na rozwój konkurencyjności.
Autor: BIWW
