Aktualności

Laureaci Nagrody Sacharowa 2025

Szczegóły

Autor: Biuro Wielkopolski w Brukseli

Utworzono: 23 październik 2025

Dwoje dziennikarzy, uwięzionych na Białorusi i w Gruzji, została laureatami Nagrody Sacharowa za wolność myśli w 2025 roku, która zostanie wręczona przez Parlament 16 grudnia.

Ogłaszając laureatów w sali plenarnej w środę, przewodnicząca PE Roberta Metsola powiedziała: „Przyznając tegoroczną Nagrodę Sacharowa za Wolność Myśli Andrzejowi Poczobutowi z Białorusi oraz Mzii Amaglobeli z Gruzji, oddajemy hołd dwóm dziennikarzom, których odwaga jest światłem nadziei dla wszystkich, którzy odmawiają milczenia. Oboje zapłacili wysoką cenę za mówienie prawdy w obliczu władzy, stając się symbolami walki o wolność i demokrację. Parlament stoi po ich stronie oraz po stronie wszystkich, domagających się wolności.”

Andrzej Poczobut to dziennikarz, eseista, bloger i działacz mniejszości polskiej na Białorusi. Znany z otwartej krytyki reżimu Łukaszenki oraz z publikacji na temat historii i praw człowieka, był wielokrotnie aresztowany. Przetrzymywany od 2021 roku, został skazany na osiem lat kolonii karnej. Jego stan zdrowia od tego czasu się pogorszył, jednak mimo braku niezbędnej opieki medycznej wciąż walczy o wolność i demokrację. Obecny stan zdrowia Poczobuta nie jest znany, a jego rodzina nie ma prawa do odwiedzin.

W rezolucji przyjętej 15 marca 2023 r. Parlament zażądał natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Andrzeja Poczobuta, stwierdzając, że zarzuty wobec niego są „motywowane politycznie” i mają na celu „uciszenie niezależnych głosów oraz tłumienie wolności słowa i zrzeszania się”.

Mzia Amaglobeli, gruzińska dziennikarka i dyrektorka internetowych portali informacyjnych Batumelebi i Netgazeti, została aresztowana w styczniu 2025 roku za udział w antyrządowych protestach w Gruzji. W sierpniu została skazana na dwa lata więzienia z powodów politycznych. Jako pierwsza kobieta–więzień polityczny w Gruzji od czasu uzyskania przez kraj niepodległości i obrończyni wolności słowa, Amaglobeli stała się symbolem prodemokratycznego ruchu protestacyjnego w Gruzji, sprzeciwiającego się reżimowi partii rządzącej „Gruzińskie Marzenie” po kontrowersyjnych wyborach z października 2024 r.

W rezolucji przyjętej 19 czerwca 2025 r. Parlament wezwał do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Mzii Amaglobeli w Gruzji, potępiając „systematyczne ataki reżimu Gruzińskiego Marzenia na instytucje demokratyczne, opozycję polityczną, niezależne media, społeczeństwo obywatelskie i niezawisłość sądownictwa”.

Parlament wspiera obrońców demokracji i wolności słowa

Parlament Europejski jest zdecydowanym zwolennikiem demokratycznej opozycji na Białorusi i w 2020 roku przyznał jej Nagrodę Sacharowa za wolność myśli. W maju 2024 roku przewodnicząca Roberta Metsola podpisała list intencyjny dotyczący wzmocnienia współpracy między Parlamentem Europejskim a siłami demokratycznymi na Białorusi. Podczas uroczystego posiedzenia plenarnego w Strasburgu 22 października 2025 r. Parlament gościł dwoje czołowych liderów białoruskiej opozycji, Siarhieja Cichanouskiego i Swiatłanę Cichanouską, a tego samego dnia przyjął kolejną rezolucję dotyczącą sytuacji na Białorusi.

W odniesieniu do Gruzji, w listopadzie 2024 roku Parlament wezwał do przeprowadzenia nowych wyborów po kontrowersyjnych wyborach z października 2024 r. W lipcu 2025 r. posłowie do PE przyjęli rezolucję potępiającą regres demokratyczny i represje w Gruzji, stwierdzając, że obecny rząd gruziński zagraża ścieżce akcesyjnej kraju do UE. Wezwali UE i państwa członkowskie do nałożenia dwustronnych i skoordynowanych sankcji personalnych na kluczowych urzędników partii Gruzińskie Marzenie. Zwrócili się także Komisję Europejską o dokonanie przeglądu wdrażania umowy stowarzyszeniowej UE–Gruzja.

Nagroda Sacharowa za wolność myśli

Nagroda Sacharowa za wolność myśli, nazwana imieniem radzieckiego fizyka i dysydenta politycznego Andrieja Sacharowa, jest najwyższym wyróżnieniem Unii Europejskiej w dziedzinie praw człowieka. Od 1988 roku Parlament co roku przyznaje ją osobom, grupom lub organizacjom za ich działania na rzecz obrony praw człowieka, wolności słowa i wartości demokratycznych.

Wielu laureatów Nagrody Sacharowa zostało później uhonorowanych Pokojową Nagrodą Nobla. Najnowszym przykładem jest Maria Corina Machado z Wenezueli, laureatka Nagrody Sacharowa 2024, która otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla w 2025 roku. Do grona tych laureatów należą również Nelson Mandela, Malala Yousafzai, Denis Mukwege, Nadia Murad, Aleś Bialacki i Oleksandra Matwiiczuk.

Aby zobaczyć listę poprzednich laureatów Nagrody Sacharowa, kliknij tutaj.

Źródło: Parlament Europejski

Pomoc dla polskich rolników

Szczegóły

Autor: Biuro Wielkopolski w Brukseli

Utworzono: 21 październik 2025

50 mln euro na wsparcie w sytuacjach nadzwyczajnych trafi do rolników w Bułgarii, na Węgrzech, Łotwie, Litwie, w Polsce i Rumunii. Polska otrzyma 14,8 mln, które mają częściowo zrekompensować straty w uprawach jagód, porzeczek, wiśni i ogórków.

Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący przeznaczenia prawie 50 mln euro z rezerwy rolnej na wsparcie rolników uprawiających owoce, orzechy i warzywa w Bułgarii, na Węgrzech, Łotwie, Litwie, w Polsce i Rumunii. Rolnicy w tych państwach członkowskich ponieśli ostatnio znaczne szkody w wyniku niekorzystnych zjawisk klimatycznych.

Po zatwierdzeniu przez państwa członkowskie we wniosku Komisji przyznano 7,4 mln EUR Bułgarii, 10,8 mln EUR Węgrom, 4,2 mln EUR Łotwie, 1,1 mln EUR Litwie, 14,8 mln EUR Polsce i 11,5 mln EUR Rumunii. Państwa te mogą uzupełnić to wsparcie UE do 200 proc. środkami krajowymi.

We wszystkich sześciu państwach członkowskich późne przymrozki, po których w wielu przypadkach następował grad lub ulewny deszcz, zniszczyły dużą część zbiorów owoców, warzyw, orzechów i nasion.

Wiosną 2025 r. w Bułgarii panowała trudna pogoda, która zaczęła się od wysokich temperatur w lutym, powodując zbyt wczesne kwitnienie drzew owocowych. Zimno i mróz, które nastąpiły w marcu i kwietniu, uszkodziły wiele upraw, zwłaszcza migdały, jabłka, morele, wiśnie, brzoskwinie, gruszki, śliwki i orzechy włoskie. Na Łotwie po ciepłej kwietniowej pogodzie nastąpił mróz i ulewne deszcze, które zniszczyły drzewa owocowe, jagody i warzywa oraz uprawy nasion, takie jak groch, dynie i len. Podobny problem miała Litwa - wczesne ciepło sprawiło, że uprawy rosły szybciej, ale później mróz w kwietniu i maju poważnie uszkodził jabłka, porzeczki, jagody, wiśnie, gruszki i śliwki. Na Węgrzech mróz w kwietniu i maju dotknął prawie cały kraj, niszcząc uprawy jabłek, moreli, wiśni, brzoskwiń, gruszek i pigwy. Polska stanęła w obliczu długich mrozów w kwietniu i maju, a następnie silnych gradów, które dotknęły uprawy jagód, porzeczek, wiśni i ogórków. Rumunia została również dotknięta późnymi przymrozkami, które zniszczyły pąki i kwiaty, powodując znaczne straty w produkcji owoców.

Aby zapewnić skuteczność tego wyjątkowego środka, ważne jest, aby beneficjenci szybko otrzymywali nadzwyczajne wsparcie finansowe. Płatności dla rolników z tytułu nadzwyczajnego wsparcia finansowego dla Bułgarii, Łotwy, Litwy, Węgier, Polski i Rumunii należy dokonać przed dniem 30 kwietnia 2026 r. 

Kontekst

W ramach rezerwy rolnej w ramach obecnej wspólnej polityki rolnej (2023–2027)

dostępne jest co najmniej 450 mln euro rocznie, aby pomóc rolnikom w radzeniu sobie z zakłóceniami na rynku lub wyjątkowymi zdarzeniami mającymi wpływ na produkcję lub dystrybucję. Biorąc pod uwagę rosnącą częstotliwość niekorzystnych zjawisk klimatycznych, Komisja podkreśliła znaczenie wzmocnienia narzędzi zarządzania ryzykiem i promowania ich szerszego stosowania w całej UE, a także proaktywnych środków mających na celu wyeliminowanie pierwotnych przyczyn i poprawę odporności gospodarstw rolnych w perspektywie średnioterminowej. Dzięki najnowszym wnioskom Komisji

 dotyczącym uproszczenia możliwe będą nowe płatności kryzysowe w ramach planów strategicznych WPR dla rolników stojących w obliczu klęsk żywiołowych. W swoim wniosku dotyczącym następnej WPR (2028–2034) Komisja zamierza podwoić rezerwę kryzysową, aby wesprzeć odporność europejskich rolników i sektora rolno-spożywczego na zakłócenia na rynku.

Aby uzyskać więcej informacji

Źródło: Przedstawicielstwo KE w Polsce

***

Tekst na tej stronie jest tłumaczeniem maszynowym. Powrót do wersji oryginalnej. 

Komisja Europejska nie może zagwarantować, że to tłumaczenie jest dokładne, i nie może zostać pociągnięta do odpowiedzialności w przypadku błędów. Więcej informacji na temat tłumaczenia maszynowego