KE przedstawia ambitny i wyważony pakiet środków, który ułatwi przedsiębiorcom i wykwalifikowanym specjalistom świadczenie usług na rzecz potencjalnie pięciuset milionów klientów w UE. Nowe rozwiązania w sektorze usług przyniosą korzyści konsumentom, osobom poszukującym pracy i przedsiębiorcom oraz przyczynią się do wzrostu gospodarczego w całej Europie.
Propozycje KE są zgodne z planem przedstawionym w strategii jednolitego rynku i stanowią realizację zobowiązania politycznego przewodniczącego Junckera do uwolnienia pełnego potencjału jednolitego rynku, dzięki któremu europejskie przedsiębiorstwa osiągną jeszcze większy sukces w gospodarce światowej.
Cel ten został potwierdzony w konkluzjach Rady Europejskiej w grudniu 2015 r., w czerwcu 2016 r. i w grudniu 2016 r. Proponowane środki mają ułatwić usługodawcom radzenie sobie z formalnościami administracyjnymi i pomóc państwom członkowskim w zidentyfikowaniu nadmiernie uciążliwych lub przestarzałych wymogów nakładanych na przedstawicieli wolnych zawodów w kraju i za granicą.
Komisja nie zmienia obowiązujących przepisów w dziedzinie usług, ale skupia się na ich lepszym stosowaniu. Dowiedziono, że wykorzystanie pełnego potencjału wdrożenia przepisów może przynieść gospodarce UE wymierne korzyści.
Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za zatrudnienie, wzrost gospodarczy, inwestycje i konkurencyjność, powiedział: - Bariery w handlu usługami to również bariery dla konkurencyjności. Lepsze wykorzystanie jednolitego rynku usług pomoże europejskim przedsiębiorstwom w tworzeniu miejsc pracy i rozwoju poza granicami macierzystego kraju, co z kolei zaowocuje szerszym wyborem usług po lepszych cenach przy równoczesnym zachowaniu wysokich standardów dla konsumentów i pracowników. Proponujemy uproszczenie procedur dla usługodawców transgranicznych oraz nowy, bardziej nowoczesny sposób współpracy państw członkowskich w regulacji ich sektorów usług.
Komisarz do spraw rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości i MŚP Elżbieta Bieńkowska stwierdziła: - Usługi to dwie trzecie gospodarki UE i 90 proc. wszystkich miejsc pracy. Jednakże wspólny rynek – skarb, którego często nie doceniamy – nie działa dobrze w przypadku usług. Tracimy w ten sposób szansę na wzrost gospodarczy i nowe miejsca pracy. Proponujemy nowe rozwiązania dla sektora usług. Chcemy, aby Europa stała się światowym centrum świadczenia, nabywania i rozwoju nowych usług.
Cztery konkretne inicjatywy przyjęte przez Komisję to:
- Nowa europejska e-karta usług: Uproszczona procedura elektroniczna ułatwi przedsiębiorcom oferującym usługi biznesowe (np. firmom inżynieryjnym, konsultantom IT, organizatorom targów) oraz firmom budowlanym dopełnienie formalności wymaganych do świadczenia usług za granicą. Usługodawcy będą mogli załatwiać sprawy w jednym punkcie kontaktowym we własnym kraju i we własnym języku. Punkt kontaktowy w kraju pochodzenia sprawdza niezbędne dane i przekazuje je do państwa członkowskiego świadczenia usługi. Przyjmujące państwo członkowskie z kolei zachowuje prawo do stosowania krajowych wymogów regulacyjnych i podjęcia decyzji o tym, czy dany wnioskodawca może świadczyć usługi na jego terytorium. E-karta nie ma wpływu na obecne obowiązki pracodawców i prawa pracowników.
- Ocena proporcjonalności krajowych przepisów dotyczących usług świadczonych w ramach wolnych zawodów: Około 50 milionów, czyli 22 proc. pracowników w UE, wykonuje zawód, do którego dostęp jest uzależniony od posiadania określonych kwalifikacji lub do którego wykonywania potrzebny jest określony chroniony prawem tytuł (np. zawody farmaceuty lub architekta). Regulacja jest często niezbędna w szeregu zawodów, np. związanych z kwestiami zdrowia i bezpieczeństwa. Jest jednak wiele przypadków, w których przepisy są niepotrzebnie uciążliwe i przestarzałe, co może utrudniać wykwalifikowanym kandydatom dostęp do zawodów. Szkodzi to również konsumentom. UE nie reguluje ani nie dereguluje zawodów, pozostawiając tę kwestię w kompetencjach państw członkowskich. Zgodnie z przepisami UE państwo członkowskie musi jednak udowodnić, że nowe krajowe przepisy dotyczące wykonywania zawodów są niezbędne i wyważone. Aby zapewnić spójne podejście, Komisja proponuje usprawnienie i wyjaśnienie sposobów przeprowadzania przez państwa członkowskie kompleksowego i przejrzystego testu proporcjonalności przed przyjęciem lub zmianą krajowych przepisów w tym zakresie.
- Wytyczne na temat krajowych reform w zakresie regulacji zawodów: Wzajemna ocena przeprowadzona przez państwa członkowskie w latach 2014–2016 dowiodła korzyści dla tych krajów, które otwarły swoje rynki usług (np. Włochy, Polska, Portugalia i Hiszpania). Korzyści te to szerszy wybór usług po lepszych cenach, a równocześnie zachowanie wysokich standardów dla konsumentów i pracowników. Komisja proponuje wytyczne na temat potrzeb krajowych reform w regulacji usług zawodów o dużym potencjale wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, takich jak: architekci, inżynierowie, prawnicy, księgowi, rzecznicy patentowi, agenci nieruchomości i przewodnicy turystyczni. Państwa członkowskie zachęca się do oceny, czy w wymogach zawodowych osiągnięto deklarowane cele porządku publicznego. Wytyczne te stanowią uzupełnienie ocen dokonanych w ramach europejskiego semestru, odnoszą się konkretnie do wymogów mających zastosowanie do danych zawodów.
- Lepsze zasady w zakresie powiadamiania o projektach przepisów krajowych w dziedzinie usług: W przepisach UE wymaga się już teraz od państw członkowskich powiadamiania Komisji o projektach przepisów krajowych w dziedzinie usług, co daje Komisji i innym państwom członkowskim możliwość zgłoszenia ewentualnych uwag co do niespójności z przepisami UE na wczesnym etapie. Komisja proponuje dzisiaj usprawnienia w tym mechanizmie, tak aby procedura była lepiej zorganizowana w czasie, skuteczniejsza i bardziej przejrzysta.
Kontekst
Chociaż usługi to dwie trzecie gospodarki UE i około 90 proc. miejsc pracy, sektor usług nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału. Wzrost wydajności sektora jest niski, a inne części świata zmniejszają dystans dzielący je od Europy. Istniejące bariery powstrzymują zakładanie i rozwój firm oraz prowadzą do wyższych cen i mniejszego wyboru dla konsumentów.
Ponadto wyniki sektora produkcji są coraz bardziej zależne od konkurencyjności w sektorze usług. Tak więc bariery w handlu usługami na jednolitym rynku to również bariery dla konkurencyjności produkcji przemysłowej w UE. Aby odwrócić tę tendencję i przyczynić się do wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, państwa członkowskie muszą stymulować rozwój sektora usług i lepiej korzystać z potencjału jednolitego rynku usług.
Dodatkowe informacje:
- Często zadawane pytania – MEMO/17/11
- Wniosek dotyczący e-karty usług
- Wniosek dotyczący procedury powiadomień w zakresie usług
- Wniosek dotyczący testu proporcjonalności
- Wytyczne w sprawie zaleceń dotyczących reformy systemu regulacji usług świadczonych w ramach wolnych zawodów
- Factsheet
Autor: Komisja Europejska