Los tysięcy migrantów, ryzykujących życie, aby pokonać Morze Śródziemne, jest szokujący. Stało się oczywiste, że żadne państwo członkowskie nie może, a także nie powinno zostać pozostawione samemu sobie w obliczu ogromnej presji migracyjnej. W programie nakreślono odpowiedź Europy, łącząc politykę wewnętrzną i zewnętrzną, w możliwie efektywny sposób wykorzystując agencje UE oraz dostępne narzędzia, a także angażując wszystkie zainteresowane podmioty: państwa członkowskie, instytucje UE, organizacje międzynarodowe, społeczeństwo obywatelskie, władze lokalne i państwa trzecie. (…)
Działania natychmiastowe
W następstwie niedawnych tragedii na Morzu Śródziemnym Parlament Europejski i Rada Europejska osiągnęły porozumienie polityczne pozwalające na zmobilizowanie wszystkich wysiłków oraz dostępnych narzędzi w celu podjęcia niezwłocznych działań zapobiegających kolejnym wypadkom śmiertelnym na morzu. Dzisiaj Komisja określiła konkretne i natychmiastowe działania, które zamierza podjąć, w tym:
- potrojenie zdolności i środków przeznaczonych na prowadzone przez Frontex wspólne operacje „Tryton” i „Posejdon” w 2015 and 2016 r. W dniu dzisiejszym przyjęto budżet korygujący na 2015 r., aby zabezpieczyć niezbędne fundusze - łącznie 89 mln EUR, w tym 57 mln EUR w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz 5 mln EUR w ramach nadzwyczajnych środków Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego; do końca maja przedstawiony zostanie nowy plan operacyjny Tryton;
- złożenie pierwszego w historii wniosku na podstawie art. 78 ust. 3 TFUE dotyczącego uruchomienia mechanizmu w sytuacji nadzwyczajnej, aby pomóc państwom członkowskim w obliczu nagłego napływu migrantów. Do końca maja Komisja złoży wniosek w sprawie tymczasowego mechanizmu podziału dla osób, które wyraźnie potrzebują ochrony międzynarodowej na terytorium UE. Do końca 2015 r. złożony zostanie wniosek dotyczący trwałego unijnego systemu przesiedleń w sytuacjach nadzwyczajnych związanych z masowym napływem migrantów;
- złożenie do końca maja wniosku dotyczącego ogólnoeuropejskiego programu przesiedleń w celu zaoferowania 20000 miejsc rozłożonych na wszystkie państwa członkowskie i przeznaczonych dla osób przesiedlonych, ewidentnie potrzebujących ochrony międzynarodowej na terytorium Europy; na ten cel przeznaczone zostaną dodatkowe fundusze w wysokości 50 mln EUR na 2015 i 2016 r.;
- uruchomienie w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) operacji na Morzu Śródziemnym ukierunkowanej na rozbijanie sieci przemytników i walkę z przemytem ludzi, zgodnie z prawem międzynarodowym.
Dalsze działania: cztery filary pozwalające na lepsze zarządzanie migracją
Kryzys w regionie Morza Śródziemnego wywołany migracją zwrócił uwagę na najpilniejsze potrzeby. Wykazał jednak również, że nasza wspólna polityka migracyjna UE nie sprostała wyzwaniom. Patrząc w przyszłość, w europejskim programie w zakresie migracji przekształcono wytyczne polityczne przewodniczącego Komisji Jeana-Claude’a Junckera w zestaw spójnych i wzajemnie się umacniających inicjatyw, skupionych wokół czterech filarów; mają one przyczynić się do tego, by migracja była lepiej zarządzana pod każdym względem (zob. także załącznik).
Cztery filary nowego programu w zakresie migracji:
- ograniczenie czynników sprzyjających nielegalnej migracji, zwłaszcza poprzez powoływanie europejskich urzędników łącznikowych ds. migracji w delegaturach Unii w kluczowych państwach trzecich; wprowadzenie zmian do podstawy prawnej Frontexu i wzmocnienie tym samym jego roli w kwestii powrotów; przyjęcie nowej strategii przewidującej środki przekształcające działalność przemytników ludzi w proceder obarczony wysokim ryzykiem i przynoszący niewielkie zyski, a także rozwiązywanie problemów u źródła poprzez współpracę na rzecz rozwoju oraz pomoc humanitarną;
- zarządzanie granicami – ratowanie ludzkiego życia i zabezpieczanie granic zewnętrznych, zwłaszcza poprzez umocnienie roli i możliwości Frontexu; wsparcie we wzmacnianiu potencjału państw trzecich w zarządzaniu ich granicami; dalsze skupianie – w razie potrzeby – określonych funkcji straży przybrzeżnej na poziomie UE;
- zobowiązanie Europy do ochrony: silna wspólna polityka azylowa: priorytetem jest zapewnienie pełnego i spójnego wdrożenia wspólnego europejskiego systemu azylowego, w szczególności poprzez promowanie systematycznego identyfikowania i pobierania odcisków palców oraz podejmowanie starań na rzecz ograniczania przypadków nadużywania tego sposobu identyfikacji za pośrednictwem wzmocnienia przepisów bezpiecznego kraju pochodzenia zawartych w dyrektywie w sprawie procedur azylowych; przeprowadzenie oceny oraz ewentualnego przeglądu rozporządzenia dublińskiego w 2016 r.;
- nowa polityka dotycząca legalnej migracji: celem jest utrzymanie sytuacji, w której Europa – odnotowująca kryzys demograficzny – pozostaje atrakcyjnym celem dla migrantów, zwłaszcza za pośrednictwem przeglądu i aktualizacji systemu niebieskiej karty, przegrupowania priorytetów naszej polityki integracyjnej oraz maksymalizację korzyści płynących z polityki migracyjnej dla poszczególnych osób oraz państw pochodzenia, w tym dzięki ułatwieniu tańszych, szybszych i bezpieczniejszych przekazów pieniężnych.
Źródło: Komisja Europejska