Komisja wybrała 17 projektów innowacyjnych na małą skalę w zakresie czystych technologii, które otrzymają ponad 65 mln euro wsparcia w ramach unijnego funduszu innowacyjnego. Fundusze te pomogą przedsiębiorstwom w Europie, w tym małym przedsiębiorstwom, wprowadzić przełomowe technologie na rynek w sektorach energochłonnych, energii odnawialnej i magazynowania energii.
Wybrane projekty obejmują szeroki zakres sektorów, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji komponentów na potrzeby energii odnawialnej oraz szkła, ceramiki i materiałów budowlanych. Realizowane są również projekty w dziedzinie magazynowania energii, energii słonecznej, odnawialnych źródeł energii, żelaza i stali, rafinerii, chemikaliów, cementu i wapna oraz wodoru.
Oczekuje się, że wybrane projekty pozwolą uniknąć emisji ponad 1,8 mln ton ekwiwalentu CO2 w ciągu pierwszych dziesięciu lat ich działania, co przyczyni się do dekarbonizacji Europy i przejścia na czystą energię. Dzięki tym nowym projektom fundusz innowacyjny rozszerza swój zasięg geograficzny, obejmując projekty w 24 krajach, przy czym projekty łotewskie i węgierskie otrzymały wsparcie po raz pierwszy.
Wybrane projekty to:
Sektory energochłonne: osiem projektów otrzyma 32,6 mln euro z funduszu innowacyjnego
trzy projekty dotyczące szkła, ceramiki i materiałów budowlanych we Włoszech;
jeden projekt w sektorze rafineryjnym oraz jeden projekt dotyczący cementu i wapna, oba w Hiszpanii;
jeden projekt dotyczący wodoru w Chorwacji;
jeden projekt dotyczący żelaza i stali oraz jeden w sektorze chemicznym, oba we Włoszech.
Magazynowanie energii: dwa projekty otrzymają 8,4 mln euro z funduszu innowacyjnego
jeden we Francji dotyczący inteligentnej sieci wieloenergetycznej i jeden w Danii dotyczący magazynowania energii cieplnej.
Energia ze źródeł odnawialnych: siedem projektów otrzyma 24,4 mln euro z funduszu innowacyjnego
trzy projekty dotyczące produkcji komponentów do produkcji energii ze źródeł odnawialnych we Francji, na Węgrzech i Łotwie;
dwa projekty dotyczące energii słonecznej we Francji i Grecji;
dwa projekty dotyczące wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w przemyśle morskim i fleksodruku – jeden w Niderlandach, a drugi w wielu lokalizacjach: w Szwecji, Finlandii i Norwegii.
Każdy z 17 projektów otrzyma dotacje z funduszu innowacyjnego w wysokości od 1,6 do 4,5 mln euro, które będą finansowane z dochodów generowanych przez unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Dokładne kwoty dotacji będą znane po zakończeniu procesu przygotowywania umowy o udzielenie dotacji. Jedną trzecią beneficjentów stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Oprócz 17 wybranych projektów Europejski Bank Inwestycyjny rozważa przyznanie pomocy rozwojowej czterem innym obiecującym projektom, co może zapewnić im wsparcie dostosowane do potrzeb i pomóc im w osiągnięciu zamknięcia finansowego i rozpoczęciu działalności.
W ramach zaproszenia do składania wniosków złożono łącznie 72 wnioski, z których 48 uznano za kwalifikowalne i dopuszczalne. Kwalifikujące się projekty zostały poddane dalszej ocenie przez niezależnych ekspertów pod kątem pięciu kryteriów funduszu innowacyjnego: stopień innowacyjności, potencjał w zakresie unikania emisji gazów cieplarnianych, dojrzałość projektów, skalowalność i opłacalność.
Kontekst
Fundusz innowacyjny, którego dochody pochodzące z unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w okresie od 2020 r. do 2030 r. szacuje się na 40 mld euro [1] ma za zadanie tworzyć zachęty finansowe dla przedsiębiorstw i organów publicznych do inwestowania w najnowocześniejsze technologie niskoemisyjne i neutralne emisyjnie wspierać transformację Europy w kierunku neutralności klimatycznej. W ramach poprzednich zaproszeń do składania wniosków ze środków funduszu innowacyjnego przyznano już około 6,5 mld euro na rzecz ponad 100 projektów innowacyjnych.
W odniesieniu do projektów wybranych w ramach tego trzeciego zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów na małą skalę rozpocznie się teraz proces przygotowania indywidualnych umów o udzielenie dotacji z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA), agencją odpowiedzialną za realizację zadań funduszu. Umowy te powinny zostać sfinalizowane w drugim kwartale 2024 r., co umożliwi Komisji przyjęcie odpowiedniej decyzji o udzieleniu dotacji i rozpoczęcie ich wypłacania. Było to ostatnie zaproszenie do składania wniosków dotyczących projektów na małą skalę, które zostały zdefiniowane jako projekty, których łączne koszty inwestycyjne wynoszą 7,5 mln euro.
23 listopada 2023 r. Komisja ogłosiła dwa nowe zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów. Pierwsza aukcja pilotażowa w ramach Europejskiego Banku Wodoru, z budżetem w wysokości 800 mln euro dostępnym dla podmiotów realizujących projekty w EOG, oraz kolejne zaproszenie do składania wniosków z budżetem w wysokości 4 mld euro dostępnym na technologie neutralne emisyjnie w różnych sektorach. To nowe zaproszenie obejmuje projekty na małą skalę, ale obecnie definiuje się je jako projekty o łącznym koszcie inwestycji poniżej 20 mln euro.
Dodatkowe informacje
Opis wybranych projektów na małą skalę
Strona internetowa funduszu innowacyjnego
Tablica wskaźników portfela projektów w ramach funduszu innowacyjnego
Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (ETS)
Realizacja Europejskiego Zielonego Ładu
Źródło: Komisja Europejska