Wodór: jakie są korzyści dla UE?

hydrogen

Na drodze do Europy neutralnej dla klimatu i czystszej planety, w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, konieczna jest ogólna poprawa dostaw energii i stworzenie w pełni zintegrowanego systemu energetycznego. Zieloną transformację gospodarki UE należy połączyć z dostępem do czystej, przystępnej cenowo oraz bezpiecznej energii dla przedsiębiorstw i konsumentów.

UE stoi przed wyzwaniem, ponieważ jej produkcja i zużycie energii nadal odpowiadają za dużą część emisji gazów cieplarnianych przez wspólnotę, a UE jest zależna od importów energii, głównie ropy i gazu.

W lipcu 2020 r. Komisja Europejska zaproponowała strategię wodorową dla Europy neutralnej dla klimatu, mającą na celu przyspieszenie rozwoju czystego wodoru i zapewnienie jego roli jako podstawy dla neutralnego dla klimatu systemu energetycznego do 2050 roku.

W sprawozdaniach przyjętych w maju 2021 r. posłowie stwierdzili, że tylko ekologiczny wodór produkowany ze źródeł odnawialnych może w zrównoważony sposób przyczynić się do osiągnięcia neutralności klimatycznej w perspektywie długoterminowej.

Czy wodór jest energią odnawialną?

Istnieją różne rodzaje wodoru, podzielone na kategorie według procesu produkcji i wynikających z nich emisji gazów cieplarnianych. Czysty wodór („wodór odnawialny” lub „zielony wodór”) jest wytwarzany w wyniku elektrolizy wody przy użyciu energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i podczas produkcji nie są emitowane gazy cieplarniane.

Posłowie i posłanki podkreślają znaczenie klasyfikacji różnych rodzajów wodoru i chcą jednolitej terminologii w całej UE, aby dokonać jasnego rozróżnienia między wodorem odnawialnym a niskoemisyjnym. Posłowie i posłanki chcą, aby Komisja Europejska i kraje UE wspierały produkcję i wykorzystanie tego paliwa ze źródeł odnawialnych.

Obecnie wodór odgrywa niewielką rolę w ogólnym zaopatrzeniu w energię. Istnieją wyzwania w zakresie konkurencyjności kosztowej, skali produkcji, potrzeb infrastrukturalnych i poczucia bezpieczeństwa. Oczekuje się jednak, że wodór umożliwi w przyszłości bezemisyjny transport, ogrzewanie i procesy przemysłowe, a także międzysezonowe magazynowanie energii.

Jakie są zalety wodoru?

Wodór stanowi około 2% koszyka energetycznego UE. 95% wodoru pochodzi z paliw kopalnych, co każdego roku uwalnia 70-100 mln ton CO₂.

Według badań, odnawialne źródła energii mogą stanowić znaczną część europejskiego koszyka energetycznego w 2050 r., z czego wodór mógłby stanowić do 20%, zwłaszcza 20-50% zapotrzebowania na energię w transporcie i 5-20% w przemyśle.

Gospodarka wykorzystująca odnawialny wodór mogłaby znacznie zmniejszyć skutki globalnego ocieplenia w porównaniu z gospodarką opartą na paliwach kopalnych.

Wodór jest stosowany głównie jako surowiec w procesach przemysłowych, ale także jako paliwo do rakiet kosmicznych.

Biorąc pod uwagę jego właściwości, wodór może być dobrym paliwem, ponieważ:

• Wykorzystanie go do celów energetycznych nie powoduje emisji gazów cieplarnianych (jedynym produktem ubocznym tego procesu jest woda)
• Może służyć do produkcji innych gazów, a także paliw płynnych
• Istniejąca infrastruktura (transport i magazynowanie gazu) może zostać przystosowana do wodoru
• Ma wyższą gęstość energii niż akumulatory, dzięki czemu może być używany do transportu na duże odległości i transportu ciężkich towarów

Czego chce Parlament?

• Zachęty do pobudzania popytu i tworzenia europejskiego rynku wodoru oraz szybkiego wdrażania infrastruktury wodorowej
• Jak najszybsze stopniowe wycofanie wodoru opartego na paliwach kopalnych
• Certyfikacja całego importu wodoru w taki sam sposób jak wodoru produkowanego w UE, w tym produkcji i transportu w celu uniknięcia ucieczki emisji
• Ocena możliwości zmiany przeznaczenia istniejących gazociągów do transportu i podziemnego magazynowania wodoru

Wodór na przyszłym rynku gazu

To help curb greenhouse gas emissions in the bloc in line with plans for climate and the internal energy market, the EU is working on a hydrogen and decarbonised gas markets package. In February 2023, the Energy Committee backed Commision proposals to facilitate the uptake of renewable and low-carbon gases, including hydrogen and biomethane, into the EU gas market.

Aby pomóc ograniczyć emisje gazów cieplarnianych w UE, zgodnie z planami dotyczącymi klimatu i wewnętrznego rynku energii, Unia pracuje nad pakietem dotyczącym rynków wodoru i gazu bezemisyjnego. W lutym 2023 r. Komisja Energii poparł projekty Komisji Europejskiej dla ułatwienia wprowadzania na unijny rynek gazu odnawialnych i niskoemisyjnych gazów, w tym wodoru i biometanu.

Prawo stworzyłoby również system certyfikacji dla gazów niskoemisyjnych i zapewniłoby konsumentom możliwość łatwiejszej zmiany dostawców, aby mogli wybierać gazy odnawialne i niskoemisyjne zamiast paliw kopalnych.

Posłowie i posłanki chcieli zapewnić wystarczającą transgraniczną przepustowość, aby stworzyć zintegrowany europejski rynek wodoru i umożliwić swobodny przepływ wodoru przez granice.

Parlament i kraje UE negocjują ostateczny kształt przepisów.

Podczas gdy UE odchodzi od zależności od rosyjskich paliw kopalnych i pracuje nad osiągnięciem swojego celu neutralności klimatycznej do 2050 r., w 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła strategię RepowerEU na rzecz bardziej przystępnej cenowo, bezpiecznej i zrównoważonej energii. Zgodnie z tym planem, UE powinna zwiększyć produkcję wodoru ze źródeł odnawialnych do 2030 r., podnosząc ilość wodoru do 20 megaton rocznie z 10 megaton rocznie proponowanych w strategii wodorowej 2020.

W ramach ustawodawstwa mającego na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych – znanego jako Gotowi na 55 – Parlaent przyjęli swoje stanowisko w sprawie projektu unijnych przepisów wspierających rozmieszczenie stacji ładowania i alternatywnych stacji tankowania, zwłaszcza energii elektrycznej i wodoru. W 2021 r. w UE było 136 punktów tankowania wodoru.

W marcu 2023 r. Parlament i Rada uzgodniły obowiązkowe cele krajowe dotyczące rozmieszczenia infrastruktury. Nowe przepisy przewidują rozmieszczenie stacji tankowania wodoru co najmniej co 200 km na głównych drogach UE do 2031 roku. Parlament przyjął te przepisy w lipcu. Wejdą one w życie po ich zatwierdzeniu przez Radę.

Alternatywne paliwa do samochodów: jak zwiększyć ich wykorzystanie?

Więcej na temat unijnej polityki w zakresie energii odnawialnej

• Energia odnawialna: wyznaczanie ambitnych celów dla Europy
• Parlament popiera zmianę wytycznych dla transeuropejskich sieci energetycznych
• Społeczny Fundusz Klimatyczny: pomysły Parlamentu na sprawiedliwą transformację energetyczną
• Jak UE wspiera energię odnawialną?

Źródło: Parlament Europejski