W Europejskim Rankingu Innowacyjności za 2023 r. widać znaczny wzrost innowacyjności – o około 8,5 proc. od 2016 r. – co świadczy o zaangażowaniu UE w propagowanie kultury innowacji. W tym okresie wyniki w tej dziedzinie poprawiły się w 25 państwach, choć w ostatnich latach dzieje się to w wolniejszym tempie, a 20 państw członkowskich odnotowało znaczny wzrost zdolności innowacyjnych w ciągu ostatniego roku i tylko siedem państw odnotowało spadek. Niemniej jednak w państwach o słabszych systemach wspierania innowacji zazwyczaj poprawa następuje wolniej niż wynosi średnia UE.
Również w Regionalnym Rankingu Innowacyjności odnotowano wzrost innowacji w większości regionów UE od 2016 r. Chociaż innowacyjne regiony znajdują się zazwyczaj w najbardziej innowacyjnych krajach, niektóre regionalne „ośrodki doskonałości” występują w państwach o stosunkowo niskich wynikach w dziedzinie innowacji.
Na poziomie globalnym UE nadal ma nieco lepsze osiągnięcia niż Chiny i dogania Australię, chociaż przewaga Kanady, Republiki Korei i Stanów Zjednoczonych nad Unią się pogłębiła.
Najważniejsze ustalenia
W oparciu o uzyskane wyniki państwa członkowskie dzielą się na cztery grupy: liderzy innowacji (wyniki powyżej 125 proc. średniej UE), silni innowatorzy (wyniki w przedziale 100–125 proc. średniej UE), umiarkowani innowatorzy (70–100 proc. średniej UE) i początkujący innowatorzy (poniżej 70 proc. średniej UE). Nowym zwycięzcą rankingu jest Dania, natomiast Szwecja, która w ostatnich kilku latach zajmowała czołową pozycję, znalazła się na drugim miejscu. Inni liderzy innowacji to Finlandia, Holandia i Belgia.
Wykres 1: Wyniki państw członkowskich UE w zakresie systemów innowacji
W porównaniu z ubiegłoroczną edycją rozkład państw członkowskich w poszczególnych grupach pod względem wyników zasadniczo się nie zmienił. Od 2016 r. Węgry przeszły do wyższej grupy i stały się umiarkowanym innowatorem, natomiast innowacyjność spadła we Francji i w Luksemburgu.
W szczególności:
- Austria, Niemcy, Luksemburg, Irlandia, Cypr i Francja są silnymi innowatorami i osiągają wyniki powyżej średniej UE.
- Estonia, Słowenia, Czechy, Włochy, Hiszpania, Malta, Portugalia, Litwa, Grecja i Węgry to umiarkowani innowatorzy.
- Chorwacja, Słowacja, Polska, Łotwa, Bułgaria i Rumunia są początkującymi innowatorami.
Jak pokazuje Regionalny Ranking Innowacyjności za 2023 r., innowacyjność na poziomie regionalnym wzrosła od 2016 r. w 211 regionach z łącznej liczby 239 regionów. Najbardziej innowacyjnym regionem w Europie jest Hovedstaden w Danii przed Helsinki-Uusimaa w Finlandii i Oberbayern w Niemczech. Sztokholm w Szwecji zajmuje czwarte miejsce, a Berlin w Niemczech uplasował się na piątej pozycji.
Pomimo postępów w zakresie innowacji przepaść innowacyjna w Unii utrzymuje się i jest warunkowana głównie przez geograficzne skupiska. Podczas gdy liderzy innowacji i większość silnych innowatorów znajdują się głównie w Europie Północnej i Zachodniej, wielu umiarkowanych i początkujących innowatorów to państwa Europy Południowej i Wschodniej.
Podział ten uwypukla potrzebę ukierunkowanych starań na rzecz zniwelowania luki innowacyjnej i wspierania sprawiedliwego wzrostu w całej UE, co jest jednym z celów Nowego europejskiego planu na rzecz innowacji przyjętego w lipcu 2022 r. Dzięki inicjatywom strategicznym, takim jak inicjatywa na rzecz talentów w dziedzinie najbardziej zaawansowanych technologii, platforma talentów w zakresie innowacji i regionalne doliny innowacji, UE dąży do wspierania innowacji w dziedzinie zaawansowanych technologii i kultury start-upów. Inwestując w talenty w dziedzinie zaawansowanych technologii, wspierając ekosystemy innowacji i wykorzystując mocne strony regionów, kraje lub regiony mogą napędzać postęp technologiczny i utrzymać przewagę konkurencyjną w globalnym krajobrazie innowacji.
Więcej informacji:
Europejski Ranking Innowacyjności (EIS) 2023
Europejski Ranking Innowacyjności 2023 – streszczenie
Pytania i odpowiedzi na temat Europejskiego Rankingu Innowacyjności (EIS) 2023
EIS 2023 – Załącznik B (wyniki wg wskaźników)
Sprawozdanie z metodologii wykorzystanej w EIS 2023
EIS 2023 – baza danych państw UE i państw sąsiadujących
EIS 2023 – baza danych UE i światowych konkurentów
Nota techniczna w sprawie perspektywy płci w innowacjach
Studium wykonalności – europejska tablica wyników przedsiębiorstw typu start-up
Regionalny Ranking Innowacyjności (RIS) 2023
Źródło: Komisja Europejska