logo komisja
Reagując szybko na komunikat REPowerEU i deklarację z Wersalu, Komisja przedstawiła dziś propozycje wspólnych europejskich działań w celu wyeliminowania pierwotnych przyczyn problemów na rynku gazu oraz zapewnienia bezpieczeństwa dostaw po rozsądnych cenach na najbliższą zimę i dalszą przyszłość. Przywódcy będą omawiać przedstawione warianty działań na posiedzeniu Rady Europejskiej w tym tygodniu.
Komisarz do spraw energii Kadri Simson oświadczyła: Sytuacja na globalnych i europejskich rynkach energii jest bardzo niespokojna, szczególnie od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Europa musi działać szybko, aby zapewnić dostawy energii na kolejną zimę oraz zmniejszyć obciążenie naszych obywateli i przedsiębiorstw wynikające z wysokich rachunków za energię. Przedstawione dziś propozycje to kolejny element naszych intensywnych działań w tym zakresie.
Komisja przedstawia dziś wniosek prawodawczy wprowadzający – w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii – obowiązek wypełnienia magazynów gazu na najbliższą zimę w co najmniej 80%; w kolejnych latach poziom ten wzrośnie do 90%. Aby rozwiać obawy związane z utrzymującymi się wysokimi cenami energii, Komisja przyjęła również komunikat określający warianty interwencji na rynku na szczeblu europejskim i krajowym oraz oceniający zalety i wady każdego wariantu.
Partnerstwa UE z państwami trzecimi przewidujące wspólne zakupy gazu i wodoru mogą poprawić odporność i obniżyć ceny. Komisja jest gotowa utworzyć grupę zadaniową ds. wspólnych zakupów gazu na szczeblu UE. Grupa zadaniowa, łącząc popyt, ułatwiłaby i usprawniła międzynarodowe kontakty UE z dostawcami w celu zapewnienia importu po korzystnych cenach przed kolejną zimą. Grupę zadaniową wspieraliby przedstawiciele państw członkowskich w Radzie Sterującej. Wspólny zespół negocjacyjny pod przewodnictwem Komisji prowadziłby rozmowy z dostawcami gazu, a także przygotowałby grunt pod przyszłe partnerstwa energetyczne z kluczowymi dostawcami, wykraczające poza LNG i gaz. Czerpałby przy tym z doświadczeń pandemii COVID-19, kiedy to działania w skali całej UE miały zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania wszystkim wystarczających dostaw szczepionek.
Wniosek ustawodawczy w sprawie zapewnienia zapasów gazu na zimę
Komisja przyspieszyła prace od czasu szczytu w Wersalu i przedstawiła dziś wniosek prawodawczy zobowiązujący państwa członkowskie do zapewnienia, aby ich podziemne magazyny gazu były wypełnione w co najmniej 80% do 1 listopada 2022 r., zaś w kolejnych latach – w 90%; przewidziane są również pośrednie poziomy docelowe od lutego do października. Operatorzy magazynów powinni zgłaszać poziomy wypełnienia organom krajowym. Państwa członkowskie powinny co miesiąc monitorować poziomy wypełnienia i składać sprawozdania Komisji.
Instalacje magazynowania gazu są infrastrukturą krytyczną zapewniającą bezpieczeństwo dostaw. Nowa obowiązkowa certyfikacja wszystkich operatorów systemów magazynowania pozwoli uniknąć potencjalnego ryzyka wynikającego z zewnętrznego wpływu na krytyczną infrastrukturę magazynową – operatorzy niecertyfikowani będą musieli zrezygnować z własności lub kontroli nad unijnymi instalacjami magazynowania gazu. Ponadto likwidacja magazynu gazu będzie wymagać zezwolenia krajowego organu regulacyjnego. Aby zachęcić do uzupełniania unijnych magazynów gazu, Komisja proponuje obniżkę w wysokości 100% taryf przesyłowych opartych na zdolnościach w punktach wejścia i wyjścia z instalacji magazynowych.
Środki nadzwyczajne dotyczące cen energii i magazynowania gazu
Komisja już od zeszłego lata podejmuje działania w celu złagodzenia wpływu wysokich cen energii na gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Dwa tygodnie temu przewodnicząca Ursula von der Leyen zobowiązała się do przedstawienia do końca miesiąca konkretnych, wyjątkowych wariantów działań krótkoterminowych w celu rozwiązania problemu wpływu cen gazu na rynek energii elektrycznej. Komisja przyspieszyła prace, aby wnieść wkład w posiedzenie Rady Europejskiej odbywające się w tym tygodniu, i przedstawiła dziś komunikat opisujący te warianty.
Ze strony państw członkowskich i zainteresowanych podmiotów przedstawiono szereg możliwych środków nadzwyczajnych służących ograniczeniu skutków wysokich cen energii elektrycznej. Wszystkie warianty wchodzące w grę mają jednak wady i pociągają za sobą koszty. Warianty krótkoterminowe dotyczące cen energii elektrycznej można zasadniczo podzielić na dwie kategorie:
visual
Jak zauważono w komunikacie, nie ma jednego prostego rozwiązania problemu wysokich cen energii elektrycznej, z uwagi na różnorodność sytuacji poszczególnych państw członkowskich pod względem ich koszyka energetycznego, struktury rynku i poziomu połączeń międzysystemowych. Komisja przedstawia zalety i wady poszczególnych podejść wymagających dalszego rozpatrzenia przez europejskich przywódców i jest gotowa kontynuować swoje prace w zależności od wyników tej analizy. Choć liczne warianty przedstawione powyżej odnoszą się do objawów, ważne jest, aby zająć się głównymi przyczynami obecnych wysokich cen energii elektrycznej, a więc podjąć wspólne działania europejskie na rynku gazu.
W maju Komisja przedstawi szczegółowy plan REPowerEU i oceni warianty optymalizacji struktury rynku energii elektrycznej. Jest też gotowa zaproponować unijny plan oszczędności energii. Komisja rozważa również przedstawienie państwom członkowskim wytycznych dotyczących najlepszego wykorzystania ukierunkowanych odstępstw dla poszczególnych krajów na mocy dyrektywy w sprawie opodatkowania energii.
Kontekst
Opracowany przez Komisję w październiku zeszłego roku zestaw działań i środków łagodzących skutki wzrostu cen energii pomaga państwom członkowskim chronić konsumentów w trudnej sytuacji przed skutkami wysokich cen i pozostaje ważnym punktem odniesienia dla środków krajowych. 8 marca Komisja przedstawiła państwom członkowskim dodatkowe wytyczne, potwierdzając możliwość regulowania cen dla konsumentów końcowych w wyjątkowych okolicznościach oraz określając, w jaki sposób państwa członkowskie mogą redystrybuować wśród konsumentów dochody z wysokich zysków sektora energetycznego i handlu uprawnieniami do emisji. Dziś przyjęto nowe tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa umożliwiające wsparcie przedsiębiorstw bezpośrednio lub pośrednio dotkniętych skutkami gospodarczymi wojny w Ukrainie w postaci ograniczonych dotacji bezpośrednich, wsparcia płynności finansowej oraz pomocy na zwiększenie kosztów gazu i energii elektrycznej.
10–11 marca 2022 r. w Wersalu przywódcy UE zgodnie postanowili działać na rzecz jak najszybszego uniezależnienia UE od importu gazu, ropy naftowej i węgla z Rosji i zwrócili się do Komisji o przedstawienie do końca marca planu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i przystępnych cen energii w następnym sezonie zimowym. Jednocześnie przywódcy UE zobowiązali się pilnie rozpatrzyć – m.in. na następnym posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 24–25 marca 2022 r. – konkretne warianty działań na podstawie komunikatu z 8 marca 2022 r., służących zaradzeniu wpływowi wzrostu cen energii na naszych obywateli, szczególnie tych w trudnej sytuacji, oraz na przedsiębiorstwa, zwłaszcza MŚP.
Więcej informacji
Komunikat w sprawie bezpieczeństwa dostaw i przystępnych cen energii
Załącznik do komunikatu w sprawie bezpieczeństwa dostaw i przystępnych cen energii
Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie magazynowania gazu
Załącznik do wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie magazynowania gazu
Pytania i odpowiedzi dotyczące wniosku w sprawie magazynowania gazu
Zestawienie informacji dotyczących wniosku w sprawie magazynowania gazu
