Uznając kluczowy wkład wolontariatu w rozwój umiejętności i kompetencji młodych ludzi oraz jego rolę w pokonywaniu wyzwań społecznych, zalecenie będące przedmiotem wniosku ma na celu zwiększenie włączenia społecznego, jakości, uznawania i zrównoważonego charakteru transnarodowego wolontariatu młodzieży. Uwzględniono w nim również – w odniesieniu do pozostałych utrudnień w mobilności w ramach wolontariatu – wnioski wyciągnięte podczas pandemii COVID-19 oraz podczas wdrażania Europejskiego Korpusu Solidarności, który obchodzi 5. rocznicę powstania w 2022 r.
Wiceprzewodniczący do spraw promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas oświadczył: Od 2017 r. dziesiątki tysięcy młodych Europejczyków wzięło udział w projektach wolontariackich i solidarnościowych Europejskiego Korpusu Solidarności. Dzięki dzisiejszemu zaleceniu chcemy wesprzeć i ułatwić młodym ludziom dalszy wolontariat, tak aby jeszcze więcej z nich mogło rozpowszechniać solidarność i nadzieję w całej Europie i poza nią.
Komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży Marija Gabriel powiedziała z tej okazji: Wolontariat staje się coraz bardziej popularny wśród młodych ludzi pragnących zaangażować się w budowanie lepszej i bardziej sprzyjającej włączeniu społecznemu Europy. Ta nowa inicjatywa ma na celu poprawę jakości wolontariatu i usunięcie pozostałych przeszkód dla mobilności transgranicznej. Przyczyni się ona do zwiększenia możliwości wyrażenia solidarności przez młodych ludzi podczas Europejskiego Roku Młodzieży 2022.
We wniosku Komisji w sprawie wolontariatu młodzieży wzywa się państwa członkowskie między innymi do:
- zapewnienia, aby dostęp do transnarodowych działań wolontariackich był realną szansą dla wszystkich młodych ludzi, w tym osób o mniejszych szansach;
- rozważenia środków przyczyniających się do opracowania odpowiednich i jasnych ram prawnych i wykonawczych dotyczących zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony uczestników transnarodowych działań wolontariackich;
- promowania wysokiego poziomu jakości wśród krajowych organizatorów działań wolontariackich;
- dostarczania informacji i podnoszenia świadomości na temat praw wolontariuszy;
- zwiększania świadomości na temat korzyści płynących z transnarodowych działań wolontariackich poprzez informowanie, poradnictwo i działania popularyzatorskie;
- promowania współpracy na szczeblu krajowym i unijnym między organizatorami oferującymi transnarodowe możliwości wolontariatu;
- wspierania działań wolontariackich, które w znaczący sposób przyczyniają się do sprostania wyzwaniom związanym z klimatem i środowiskiem;
- zbadania nowych tendencji oraz alternatywnych wymiarów i form wolontariatu, takich jak wolontariat cyfrowy i międzypokoleniowy.
Komisja jest gotowa wspierać wdrażanie zalecenia za pomocą mechanizmów i narzędzi współpracy przewidzianych w strategii UE na rzecz młodzieży oraz unijnych programach na rzecz młodzieży, takich jak Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności. Komisja ułatwi wzajemne uczenie się i wymianę między państwami członkowskimi i odpowiednimi partnerami poprzez opracowanie najlepszych praktyk w zakresie wolontariatu cyfrowego i międzypokoleniowego oraz poprzez promowanie możliwości wolontariatu i informowanie o nich za pośrednictwem Europejskiego Portalu Młodzieżowego. Będzie również dalej rozwijać i promować istniejące unijne narzędzia walidacji efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (Europass, Youthpass) oraz wspierać badania i gromadzenie danych na temat długoterminowego wpływu wolontariatu.
Kolejne kroki
Komisja wzywa państwa członkowskie do szybkiego przyjęcia dzisiejszego wniosku w sprawie międzynarodowego wolontariatu młodzieży i działań solidarnościowych. Zobowiązuje się do składania sprawozdań z wykorzystania zalecenia w kontekście prac nad realizacją strategii UE na rzecz młodzieży oraz strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i poza nim.
Kontekst
Wniosek Komisji opiera się na kilku wcześniejszych pracach nad tymi tematami, w tym na badaniu, sprawozdaniu grupy ekspertów i ocenie. Wniosek poprzedziły konsultacje publiczne i plan działania Komisji. Zastąpi on zalecenie Rady z 2008 r. w sprawie mobilności młodych wolontariuszy, aby uwzględnić wszystkie zmiany, które nastąpiły od 2008 r.
Wolontariat jest ważnym działaniem dla europejskiej młodzieży: 34 proc. młodzieży stwierdziło w 2019 r., że w ciągu ostatnich 12 miesięcy zaangażowało się w zorganizowane działania wolontariackie. Liczba ta stale rośnie, z 24 proc. w 2011 r.
Młodzi obywatele UE mogą uczestniczyć w wolontariacie transnarodowym za pośrednictwem programu „Europejski Korpus Solidarności” lub w ramach krajowych lub regionalnych programów wspierających transgraniczne działania wolontariackie (istniejących we Włoszech, Grecji, Szwecji, Austrii, Słowenii, Francji, na Słowacji, w Belgii, Bułgarii, Czechach, Finlandii, Niemczech, Irlandii, Luksemburgu, Polsce, na Malcie i w Hiszpanii). Całkowity budżet programu „Europejski Korpus Solidarności” na lata 2021–2027 wynosi 1 mld euro, przy czym w 2022 r. udostępniono ponad 138 mln euro.
Więcej informacji:
Wniosek Komisji dotyczący zalecenia Rady w sprawie wolontariatu młodzieży