W nowej przeglądarce jakości powietrza w miastach EEA utworzono ranking miast począwszy od najczystszego do najbardziej zanieczyszczonego w okresie dwóch lat kalendarzowych na podstawie średniego poziomu zawieszonego pyłu drobnego, czyli PM2,5.
W latach 2019-2020 do trzech najczystszych miast w Europie pod względem jakości powietrza zaliczały się Umeå w Szwecji, Tampere w Finlandii i Funchal w Portugalii. Trzema najbardziej zanieczyszczonymi miastami był Nowy Sącz w Polsce, Cremona we Włoszech i Slavonski Brod w Chorwacji.
Spośród 323 miast uwzględnionych w przeglądarce jakość powietrza w 127 miastach sklasyfikowano jako dobrą, co oznacza, że mieści się poniżej istotnej dla zdrowia wytycznej dla długoterminowego narażenia na działanie na PM 2.5 na poziomie 10 mikrogramów na metr sześcienny powietrza (10 μg/m3) ustalonej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
Unia Europejska ustaliła wartość dopuszczalną dla PM 2.5 na poziomie 25 μg/m3 w politykach na rzecz czystego powietrza w Europie. Przeglądarka określa długoterminową jakość powietrza jako bardzo słabą, jeśli stężenie PM2.5 znajduje się na tym poziome lub je przekracza. Obecnie pięć miast w Polsce, Chorwacji i Włoszech mieści się w tej kategorii.
Zawieszony pył drobny to rodzaj zanieczyszczenia powietrza, który ma największy wpływ na zdrowie, jeśli chodzi o przedwczesne zgony i choroby. Przeglądarka udostępnia informacje dotyczące długoterminowej jakości powietrza w poszczególnych miastach. Długotrwałe narażenie na działanie PM2.5 powoduje choroby układu krążenia i układu oddechowego.
Chociaż w ciągu ostatniej dekady nastąpiła znaczna poprawa jakości powietrza w Europie, w najnowszej rocznej ocenie jakości powietrza EEA stwierdzono, że w 2018 r. narażenie na zawieszony pył drobny spowodowało ok. 417 tys. przedwczesnych zgonów w 41 państwach europejskich. […]
Jak działa przeglądarka
Przeglądarka dostarcza danych na temat poziomu zawieszonego pyłu drobnego w ponad 300 miastach w państwach członkowskich EEA. Wykorzystuje ona dane przekazane Europejskiej Agencji Środowiska przez jej państwa członkowskie na mocy dyrektyw dotyczących jakości powietrza. Dane pochodzą z pomiarów naziemnych PM2.5 pobranych przez ponad 400 stacji monitorujących w obszarach miejskich i podmiejskich. Stacje te udostępniają wiarygodny obraz narażenia ludności na zanieczyszczenie powietrza.
Odczyty i rankingi opierają się na średnim rocznym stężeniu PM2,5 z ostatnich dwóch lat kalendarzowych z wykorzystaniem aktualnych danych za ostatni rok oraz zweryfikowanych danych dotyczących jakości powietrza za poprzedzający rok. Tabela przedstawia ranking miast europejskich według ich średnich poziomów zawieszonego pyłu drobnego w ciągu ostatnich dwóch pełnych lat kalendarzowych. W przyszłości EEA będzie badać możliwość włączenia innych istotnych rodzajów zanieczyszczenia powietrza do nowego narzędzia.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ustaliła istotne dla zdrowia wytyczne dla długoterminowego narażenia na zawieszony pył drobny na poziomie 10 mikrogramów na metr sześcienny powietrza (10 μg/m³ ). Unia Europejska ustaliła roczną wartość dopuszczalną dla pyłu drobnego na poziomie 25 μg/m3 w politykach na rzecz czystego powietrza w Europie.
W przeglądarce sklasyfikowano poziom jakości powietrza w następujący sposób:
- dobry dla stężeń zawieszonego pyłu drobnego znajdującego się poniżej rocznych wytycznych WHO (poniżej 10 μg/m3),
- umiarkowany dla stężeń 10-15 μg/m3;
- zły dla stężeń 15-25 μg/m3; oraz
- bardzo zły dla stężeń powyżej wartości ustalonej przez Unię Europejską wynoszącej 25 μg/m3.
Zwracamy uwagę na fakt, że w przeglądarce nie ma wszystkich miast. Zbiór danych obejmuje miasta, które są częścią audytu miejskiego Komisji Europejskiej i które mają ponad 50 000 mieszkańców. Nie uwzględniono miast, które nie mają miejskich lub podmiejskich stacji monitorowania, ani tych, dla których dane z tych stacji monitorujących obejmują mniej niż 75% dni w ciągu roku kalendarzowego.
Inne produkty EEA na temat jakości powietrza
Aby dowiedzieć się, jaka jest jakość powietrza w twoim mieście teraz, prosimy skorzystać z Europejskiego Indeksu Jakości Powietrza. Indeks przedstawia informacje na temat jakości powietrza w ciągu ostatnich dwóch dni oraz prognozę 24-godzinną, a także zawiera zalecenia zdrowotne dotyczące krótkotrwałego narażenia na zanieczyszczenie powietrza. Obejmuje on również szerszy zakres zanieczyszczeń powietrza, tj. pył zawieszony, dwutlenek azotu, dwutlenek siarki i ozon.
Więcej informacji na temat wpływu zanieczyszczenia powietrza na zdrowie w Europie można znaleźć tutaj.
Przeczytaj tutaj najnowsze sprawozdanie roczne Europejskiej Agencji Środowiska na temat jakości powietrza w Europie.
Źródło: Europejska Agencja Środowiska
