Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, stwierdziła: Tymczasowe ramy prawne wspierają państwa członkowskie w działaniach, które mają zaradzić skutkom kryzysu. Obecnie przedłużamy okres obowiązywania tych tymczasowych przepisów, aby wyjść naprzeciw potrzebom przedsiębiorstw, a jednocześnie chronić jednolity rynek UE. Wprowadzamy również nowy środek, aby państwa członkowskie mogły udzielić przedsiębiorstwom, które borykają się ze znacznym spadkiem obrotów, wsparcia na opłacenie części niepokrytych kosztów stałych. Ponadto wprowadzamy nowe możliwości, z jakich państwo może skorzystać, aby wyjść ze struktur dokapitalizowanych przedsiębiorstw przy zachowaniu swojego udziału w tych przedsiębiorstwach na wcześniejszym poziomie, a także przy ograniczeniu zakłóceń konkurencji.
Przedłużenie okresu obowiązywania tymczasowych ram
Tymczasowe ramy pomocy państwa miały początkowo wygasnąć 31 grudnia 2020 r., z wyjątkiem środków służących dokapitalizowaniu, które mogły być przyznawane do 30 czerwca 2021 r. Przyjęte 14 października 2020 r. zmiany przewidują przedłużenie okresu obowiązywania tymczasowych ram, przy zachowaniu dotychczasowych progów, o dodatkowe sześć miesięcy, tj. do 30 czerwca 2021 r. Wyjątek stanowią środki służące dokapitalizowaniu, których stosowanie przedłuża się o trzy miesiące, czyli do 30 września 2021 r.
Zmiany te mają umożliwić państwom członkowskim wspieranie przedsiębiorstw w kontekście kryzysu związanego z koronawirusem, zwłaszcza gdy zastosowanie tymczasowych ram pomocy państwa nie było dotychczas w pełni konieczne lub możliwe, przy jednoczesnej ochronie równych warunków działania. Przed 30 czerwca 2021 r. Komisja przeanalizuje, czy istnieje potrzeba dalszego przedłużenia okresu obowiązywania tymczasowych ram lub ich ponownego dostosowania.
Wsparcie na opłacenie niepokrytych kosztów stałych przedsiębiorstw
W ramach przyjętych wczoraj (14 października) zmian wprowadzono także nowy środek, aby umożliwić państwom członkowskim wsparcie przedsiębiorstw, które z powodu pandemii koronawirusa odnotowały w okresie kwalifikowalnym spadek obrotów wynoszący co najmniej 30 proc. w porównaniu z tym samym okresem w 2019 r. Wsparcie będzie polegać na partycypowaniu w kosztach stałych beneficjentów, które nie są pokrywane z osiąganych dochodów. Może ono wynieść maksymalnie 3 mln euro na przedsiębiorstwo. Wspieranie takich przedsiębiorstw poprzez tymczasowe pokrycie części kosztów ma na celu zapobieganie pogarszaniu się ich sytuacji kapitałowej, utrzymanie działalności gospodarczej i zapewnienie im silnej platformy do podźwignięcia się z kryzysu. Umożliwia to lepsze ukierunkowanie pomocy na przedsiębiorstwa, które wyraźnie jej potrzebują.
Wyjście państwa ze struktur przedsiębiorstw, które wcześniej stanowiły własność państwa
Komisja dostosowała także warunki dotyczące środków służących dokapitalizowaniu, przewidzianych w tymczasowych ramach. W szczególności zmodyfikowano warunki dotyczące wyjścia państwa z dokapitalizowania przedsiębiorstw, w których państwo było dotychczasowym udziałowcem (czyli przed dokapitalizowaniem). Proponowana zmiana umożliwi państwu wycofanie się z kapitału własnego takich przedsiębiorstw poprzez niezależną wycenę, przy jednoczesnym powrocie do wcześniejszego poziomu udziału kapitałowego i utrzymaniu zabezpieczeń mających na celu zachowanie skutecznej konkurencji na jednolitym rynku.
Przedłużenie okresu obowiązywania tymczasowego usunięcia wszystkich państw z listy państw o ryzyku zbywalnym zawartej w komunikacie w sprawie krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych
Ponadto, biorąc pod uwagę dalszy ogólny brak wystarczającej zdolności sektora prywatnego do zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej wszelkiego ekonomicznie uzasadnionego ryzyka związanego z eksportem do państw znajdujących się na liście państw o ryzyku zbywalnym, w ramach przyjętych zmian przedłużono do dnia 30 czerwca 2021 r. okres obowiązywania tymczasowego usunięcia wszystkich państw z listy państw o ryzyku zbywalnym zawartej w komunikacie w sprawie krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych.
Podstawowe informacje o tymczasowych ramach i bieżących pracach mających wesprzeć wdrażanie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności
19 marca 2020 r. na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Komisja przyjęła nowe Tymczasowe ramy pomocy państwa, aby wesprzeć gospodarkę w kontekście pandemii koronawirusa. Tymczasowe ramy po raz pierwszy zmieniono 3 kwietnia 2020 r., aby zwiększyć możliwości udzielenia wsparcia publicznego na rzecz badań, testów i produkcji wyrobów służących zwalczaniu pandemii koronawirusa oraz aby chronić miejsca pracy i dalej wspierać gospodarkę. Kolejne zmiany wprowadzono 8 maja, aby umożliwić stosowanie środków służących dokapitalizowaniu i środków w formie długu podporządkowanego, oraz 29 czerwca 2020 r., aby dalej wspierać mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa i start-up'y oraz aby pobudzić inwestycje prywatne.
Ramy te opierają się na stwierdzeniu, że cała unijna gospodarka jest dotknięta poważnymi zakłóceniami. Umożliwiają one państwom członkowskim wykorzystanie w celu wsparcia gospodarki pełnej elastyczności przewidzianej w regułach pomocy państwa, a równocześnie ograniczają negatywne skutki dla równych warunków działania na jednolitym rynku.
Ponadto, w miarę jak Europa odchodzi od zarządzania kryzysowego i zmierza w kierunku odbudowy gospodarczej, kontrola pomocy państwa będzie także towarzyszyć wdrażaniu Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz je wspierać. W związku z tym Komisja zamierza:
- współpracować z państwami członkowskimi, aby zapewnić zgodność projektów inwestycyjnych wspieranych za pomocą Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności z zasadami pomocy państwa. Natomiast niektóre inwestycje infrastrukturalne i wsparcie bezpośrednie na rzecz obywateli w ogóle nie wchodzą w zakres zasad pomocy państwa, a wiele środków nie wymaga zgłoszenia, ponieważ są one objęte wyłączeniami grupowymi,
- przekazywać państwom członkowskim wskazówki dotyczących sztandarowych projektów inwestycyjnych, w tym także dostarczać szablony, oraz
- przyspieszyć przegląd najważniejszych zasad pomocy państwa w celu uwzględnienia transformacji ekologicznej i cyfrowej, tak by zakończył się on do końca 2021 r.
Ponadto Komisja oceni, w których obszarach można jeszcze bardziej zoptymalizować zasady pomocy państwa, by osiągnąć cele w zakresie odbudowy. Komisja będzie traktować oceny zgłoszeń środków pomocy państwa, jakie otrzymuje od państw członkowskich w związku z Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w sposób priorytetowy.
Autor: Komisja Europejska