eu
Zimowy pakiet europejskiego semestru: ocena postępów państw członkowskich w realizacji priorytetów gospodarczych i społecznych
W swojej dorocznej ocenie sytuacji gospodarczej i społecznej państw członkowskich Komisja Europejska podkreśla potrzebę wspierania inwestycji, prowadzenia odpowiedzialnej polityki budżetowej oraz wdrażania dobrze zaplanowanych reform.
Wyzwania, z jakimi zmagają się państwa, są bardzo różne i wymagają odpowiednich i zdecydowanych działań.
Obecny przegląd sytuacji w poszczególnych państwach ma miejsce w kontekście prognozowanego na 2019 r., a więc siódmy rok z rzędu, wzrostu europejskiej gospodarki, który jednak przebiega w bardziej umiarkowanym tempie. Wskaźnik zatrudnienia jest rekordowo wysoki, natomiast stopa bezrobocia rekordowo niska. Stan finansów publicznych wszędzie uległ poprawie, choć niektóre państwa wciąż borykają się z wysokim poziomem zadłużenia. Nadal utrzymują się jednak problemy. W dalszym ciągu niska jest wydajność, nasila się zjawisko starzenia się społeczeństwa, a szybkie zmiany technologiczne wywierają znaczący wpływ na rynki pracy. W niektórych państwach członkowskich rzeczywiste dochody gospodarstw domowych nadal utrzymują się na poziomie niższym niż przed kryzysem. Bezrobocie osób młodych zostało znacznie ograniczone, ale w niektórych państwach jest wciąż zbyt wysokie. W czasie coraz bardziej odczuwalnej niepewności na całym świecie niezwykle ważne jest, by państwa członkowskie UE podjęły intensywniejsze wysiłki na rzecz zwiększenia wydajności i poprawy odporności swoich gospodarek oraz zapewniły, by korzyści ze wzrostu gospodarczego czerpali wszyscy obywatele.
Po publikacji w listopadzie rocznej analizy wzrostu gospodarczego oraz zalecenia w sprawie polityki gospodarczej w strefie euro, w których wyznaczono priorytety na poziomie europejskim, prezentowane dzisiaj 28 sprawozdań krajowych skupia się na wymiarze krajowym europejskiego semestru. Sprawozdania te zawierają szczegółową analizę wyzwań gospodarczych i społecznych specyficznych dla każdego państwa. Posłużą one za podstawę dyskusji z państwami członkowskimi na temat decyzji politycznych w związku z przedkładanymi w kwietniu programami krajowymi. Pomogą też w sformułowaniu późną wiosną zaleceń dla poszczególnych krajów.
Jako nowy element prezentowanego dziś pakietu Komisja inicjuje dyskusję na temat wyzwań i priorytetów inwestycyjnych w państwach członkowskich oraz przedstawia zestaw pierwszych propozycji na temat sposobu finansowania z funduszy unijnych, a w szczególności ze środków polityki spójności, projektów w ramach przyszłego okresu programowania 2021–2027. Celem jest zapewnienie większej spójności między koordynacją polityki gospodarczej a wykorzystaniem funduszy UE, które w kilku państwach członkowskich stanowią znaczącą część inwestycji publicznych. Ta nowa tematyka znajduje odzwierciedlenie w sprawozdaniach krajowych, jak również w nowym załączniku dołączonym do każdego sprawozdania krajowego, a dotyczącym możliwego wykorzystania przyszłych funduszy polityki spójności.
Wiceprzewodniczący Valdis Dombrovskis, odpowiedzialny za euro i dialog społeczny, a także za stabilność finansową, usługi finansowe i unię rynków kapitałowych, powiedział z tej okazji: Europejska gospodarka notuje już siódmy z rzędu rok ożywienia gospodarczego. Tempo wzrostu gospodarczego jednak maleje. Utrzymanie odpowiedniego tempa wzrostu w przyszłości wymagać będzie wysokiego poziomu konkurencyjności oraz stałych wysiłków w zakresie konwergencji. Do uwolnienia pełnego potencjału naszych gospodarek potrzebujemy reform strukturalnych. Konieczne są też dobrze ukierunkowane inwestycje, aby stymulować wzrost wydajności w całej Europie.
Marianne Thyssen, unijna komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, dodała: Przemiany demograficzne i nowe technologie wpływają na nowy kształt rynku pracy, a w wielu państwach członkowskich zwiększa się niedobór wykwalifikowanej siły roboczej. Musimy podjąć zdecydowane działania. Jeśli chcemy utrzymać nasz poziom życia, musimy priorytetowo traktować inwestowanie w umiejętności, zwłaszcza podnoszenie kwalifikacji osób nisko wykwalifikowanych.
Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatków i ceł, stwierdził: Prześwietliliśmy wszystkie 28 unijnych gospodarek, aby zidentyfikować problemy i zapewnić ich terminowe rozwiązanie. Wiele zakłóceń równowagi ekonomicznej w Europie jest korygowanych dzięki zarówno wzrostowi gospodarczemu, jak i działaniom w ramach polityki. Wciąż jednak utrzymują się wyzwania o charakterze długoterminowym. W sytuacji spowolnienia wzrostu w tym roku bardziej niż kiedykolwiek ważne jest, aby rządy podjęły działania w celu wzmocnienia odporności naszych gospodarek: ograniczenia zadłużenia, zwiększenia wydajności, poprawy skali i jakości inwestycji oraz rozwiązania problemu nierówności społecznych. Jeżeli chodzi o Grecję, to z opublikowanego dzisiaj drugiego sprawozdania w ramach wzmocnionego nadzoru wynika, że państwo to poczyniło znaczne postępy, ale w niektórych obszarach konieczne są dalsze wysiłki. Wzywam więc władze do podjęcia tych działań na czas przed kolejnym spotkaniem Eurogrupy.
Corina Crețu, komisarz ds. polityki regionalnej, powiedziała: Tegoroczne sprawozdania krajowe zawierają istotny nowy element: skupiają się na problemie przeszkód dla inwestycji i nierówności między regionami oraz prezentują propozycje Komisji na temat sposobu inwestowania przyszłych funduszy unijnych w poszczególnych państwach. To pomoże nam zainicjować debatę na temat priorytetów inwestycyjnych państw członkowskich na kolejną dekadę oraz sposobu wykorzystania do tego celu środków z polityki spójności.
Postępy we wdrażaniu zaleceń dla poszczególnych krajów
Sprawozdania krajowe zawierają ocenę postępów państw członkowskich we wdrażaniu zaleceń dla poszczególnych krajów z lipca 2018 r. Ogółem, państwa członkowskie osiągnęły przynajmniej pewne postępy w realizacji ponad dwóch trzecich zaleceń dla poszczególnych krajów wydanych od rozpoczęcia europejskiego semestru w 2011 r. Największy postęp odnotowano we wdrażaniu zaleceń dotyczących usług finansowych, co pokazuje, że priorytetowo traktuje się stabilizację i solidność sektora finansowego w następstwie kryzysu finansowego. Znaczne postępy poczyniono też w zakresie reform ułatwiających tworzenie miejsc pracy na podstawie umów na czas nieokreślony oraz w rozwiązywaniu problemu segmentacji rynków pracy.
W ostatnich latach jednym ze sposobów, w jaki Komisja pomaga państwom członkowskim w przeprowadzaniu reform, jest program wspierania reform strukturalnych. Celem tego programu jest zapewnienie wszystkim państwom członkowskim, na ich wniosek, wsparcia technicznego w planowaniu i realizacji reform sprzyjających wzrostowi gospodarczemu. Dotyczy to również reform wskazanych w zaleceniach dla poszczególnych krajów.
W ramach prezentowanego dziś pakietu Komisja przyjęła również plan prac na 2019 r. programu wspierania reform strukturalnych. W 2019 r. w ramach tego programu 26 państw członkowskich otrzyma wsparcie techniczne w realizacji ponad 260 projektów. W latach 2017 i 2018 do wsparcia z programu wybrano łącznie ponad 290 projektów.
Usuwanie zakłóceń równowagi makroekonomicznej
W listopadzie Komisja rozpoczęła szczegółowe oceny sytuacji w 13 państwach członkowskich, aby zbadać, czy nadal występują w nich zakłócenia równowagi makroekonomicznej i na ile są one poważne. Komisja stwierdza, że zakłócenia lub nadmierne zakłócenia równowagi występują we wszystkich 13 państwach członkowskich, ale w niektórych przypadkach skala tych zakłóceń zmniejszyła się. Wyniki szczegółowej oceny sytuacji można podsumować następująco:
- Bułgaria, Chorwacja, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Portugalia, Rumunia i Szwecja doświadczają zakłóceń równowagi makroekonomicznej.
- na Cyprze, w Grecji i we Włoszech występują nadmierne zakłócenia równowagi makroekonomicznej.
W ramach szczególnego monitorowania w kontekście europejskiego semestru Komisja będzie kontynuowała przegląd sytuacji oraz środków z zakresu polityki wprowadzonych przez wszystkie państwa członkowskie, w których występują zakłócenia albo nadmierne zakłócenia równowagi.
Opinia w sprawie projektu planu budżetowego Słowenii
Komisja opublikowała dziś także opinię w sprawie zaktualizowanego projektu planu budżetowego Słowenii, ponieważ projekt przedstawiony w październiku ubiegłego roku opierał się na scenariuszu zakładającym niezmieniony kurs polityki i w międzyczasie został zmieniony i ponownie przedłożony. Zdaniem Komisji istnieje ryzyko, że zaktualizowany projekt planu budżetowego nie zapewni zgodności z postanowieniami paktu stabilności i wzrostu. Zarówno w projekcie Słowenii, jak i w prognozie Komisji przewiduje się, że projekt planu budżetowego może spowodować znaczne odchylenie od ścieżki dostosowania prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego W związku z tym wzywa się Słowenię do zastosowania niezbędnych środków w ramach krajowej procedury budżetowej w celu zapewnienia pełnej zgodności budżetu na rok 2019 z paktem stabilności i wzrostu.
Sprawozdanie dotyczące wzmocnionego nadzoru w Grecji
W odniesieniu do Grecji, która została włączona do europejskiego semestru po zakończeniu latem zeszłego roku programu pomocy stabilizacyjnej, Komisja przyjęła drugie sprawozdanie w ramach wzmocnionego nadzoru. Sprawozdanie zawiera ocenę postępów Grecji w wypełnianiu zobowiązań przyjętych na forum Eurogrupy w czerwcu 2018 r. W sprawozdaniu stwierdza się, że choć Grecja poczyniła znaczne postępy w zakresie reform stanowiących zobowiązanie szczegółowe na koniec 2018 r., to prace w innych obszarach przebiegają powoli i prowadzą do opóźnień w realizacji kluczowych reform.
Sprawozdanie z postępu prac dotyczące krajowych rad ds. produktywności
Komisja opublikowała również sprawozdanie z postępu prac nad wdrażaniem zalecenia Rady z 20 września 2016 r. dotyczącego ustanowienia krajowych rad ds. produktywności. Sprawozdanie zawiera analizę wydajności i konkurencyjności w UE i w strefie euro oraz prezentuje przegląd rad ds. produktywności powstałych do końca 2018 r. Krajowe rady ds. produktywności działają już w 10 państwach członkowskich strefy euro. Wszystkie pozostałe państwa strefy euro potwierdziły, że wkrótce zamierzają takie rady powołać. Istniejące rady, mające różną strukturę ze względu na specyficzną sytuację poszczególnych państw, już teraz aktywnie przyczyniają się do krajowych dyskusji na temat wyzwań związanych z wydajnością. Komisja uruchomiła sieć rad ds. produktywności, aby ułatwić im wymianę poglądów, praktyk i doświadczeń.
Odnowienie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia
Komisja przyjęła także wniosek o utrzymanie decyzji Rady z 2018 r. w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia w państwach członkowskich. Wniosek ten potwierdza zgodność wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia z 20 zasadami europejskiego filaru praw socjalnych, ponieważ ich ogólne cele i priorytety pozostają nadal ważne. Wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia prezentują priorytety i cele dla krajowych polityk zatrudnienia i zapewniają podstawę prawną w tych obszarach dla przyjmowanych co roku zaleceń dla poszczególnych krajów.
Sprawozdanie podsumowujące dotyczące strategii państw członkowskich w dziedzinie szkoleń i zmian kwalifikacji
Komisja wydała dziś także sprawozdanie dotyczące wdrażania zalecenia Rady w sprawie „ścieżek poprawy umiejętności” stanowiącego część Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności ogłoszonego przez Komisję w czerwcu 2016 r. Obecnie 61 milionów dorosłych mieszkańców UE posiada co najwyżej wykształcenie gimnazjalne. Na podstawie tego zalecenia państwa członkowskie zobowiązały się do zapewnienia osobom dorosłym o niskim poziomie umiejętności i kwalifikacji nowych i lepszych możliwości podniesienia podstawowych umiejętności czytania, pisania i rozumowania matematycznego oraz umiejętności cyfrowych, a następnie kontynuowania nauki w celu zdobycia wyższych kwalifikacji. Sprawozdanie zawiera przegląd podjętych w tym celu przez państwa członkowskie działań, które różnią się pod względem skali i poziomu ambicji. Wiele z nich realizowanych jest przy wsparciu z Europejskiego Funduszu Społecznego.
Co dalej?
Sprawozdania krajowe trafią teraz do Rady, która ma je poddać dyskusji wraz z ustaleniami zawartymi w szczegółowych ocenach sytuacji. W nadchodzących miesiącach Komisja zorganizuje spotkania dwustronne z państwami członkowskimi poświęcone analizie poszczególnych sprawozdań. Wiceprzewodniczący, komisarze i służby Komisji złożą wizyty w poszczególnych państwach, by spotkać się z przedstawicielami rządów, parlamentów narodowych, partnerów społecznych i innych zainteresowanych stron i przedyskutować ustalenia zawarte w sprawozdaniach. Podczas tych wizyt przedmiotem specjalnych dyskusji będą załączniki dotyczące sposobu, w jaki przyszłe fundusze polityki spójności mogą pomóc w zaspokojeniu szczególnych potrzeb inwestycyjnych państw członkowskich.
W kwietniu państwa członkowskie mają przedłożyć swoje krajowe programy reform, które zawierają szczegółowy opis priorytetów reform krajowych, a także programy stabilności (w przypadku państw strefy euro) lub programy konwergencji (w przypadku państw nienależących do strefy euro) określające wieloletnie strategie budżetowe.
Na podstawie tych programów wiosną Komisja przedstawi propozycję nowych zaleceń dla poszczególnych krajów, których przedmiotem będą najważniejsze wyzwania na lata 2019–2020. Zalecenia te obejmą także wytyczne fiskalne, opracowane na podstawie wiosennej edycji prognozy Komisji, uwzględniającej ostateczne dane budżetowe za 2018 r., zatwierdzone przez Eurostat.
Kontekst
Zimowy pakiet europejskiego semestru jest częścią rocznego cyklu koordynacji polityki gospodarczej na szczeblu unijnym. Przedstawiany jest po publikacji w listopadzie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2019 r. oraz zaleceń dla strefy euro (pakiet jesienny), które wyznaczają priorytety na kolejny rok na poziomie Unii. Pakiet zimowy skupia się na wymiarze krajowym europejskiego semestru.
Został opracowany na podstawie najnowszych danych z prognozy gospodarczej Komisji z zimy 2019 r. i w oparciu o stały dialog z władzami i zainteresowanymi stronami państw członkowskich poświęcony ocenie osiąganych postępów. Sprawozdania krajowe stanowią podstawę do opracowania rocznych programów krajowych, które państwa członkowskie powinny przedstawić do połowy kwietnia. Są też podstawą przedstawianych na wiosnę i opracowywanych przez Komisję zaleceń dla poszczególnych krajów (pakiet wiosenny).
Dodatkowe informacje
Notatka prasowa: Zimowy pakiet europejskiego semestru
28 sprawozdań krajowych
Komunikat dotyczący najważniejszych ustaleń sprawozdań krajowych
Opinia w sprawie projektu planu budżetowego Słowenii na 2019 r.
Drugie sprawozdanie dotyczące wzmocnionego nadzoru w Grecji
Roczny plan prac programu wspierania reform strukturalnych
Zaktualizowane wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia na 2019 r.
Sprawozdanie z postępu prac dotyczące zalecenia Rady pt. „Ścieżki poprawy umiejętności: nowe możliwości dla dorosłych”
Sprawozdanie z postępu prac dotyczące zalecenia Rady w sprawie ustanowienia krajowych rad ds. produktywności
Harmonogram cyklu europejskiego semestru
Wcześniejsze publikacje
Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2019 r.
Sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania na 2019 r.
Zalecenie dla strefy euro na 2019 r.
Projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu na 2019 r.
Europejski filar praw socjalnych i tablica wskaźników społecznych
Prognoza gospodarcza z zimy 2019 r.
Rozpoczęcie europejskiego semestru 2019: Jesienny pakiet
Wiceprzewodniczący Valdis Dombrovskis na Twitterze: @VDombrovskis
Komisarz Marianne Thyssen na Twitterze: @mariannethyssen
Komisarz Pierre Moscovici na Twitterze: @Pierremoscovici
Komisarz Corina Creţu na Twitterze: @CorinaCretuEU
DG ECFIN na Twitterze: @ecfin
DG EMPL na Twitterze: @EU_Social
DG REGIO na Twitterze: @EUinmyRegion
Więcej informacji nt. Zimowego pakietu europejskiego semestru
Autor: Komisja Europejska
