bbbb
Co roku w Polsce marnuje się aż 9 mln ton żywności. Taka ilość wystarczyłaby do nakarmienia wszystkich mieszkańców Warszawy przez 10 lat. Jednocześnie, marnowanie żywności przyczynia się do większych emisji gazów cieplarnianych.
Marnowanie żywności ma negatywny wpływ na klimat, przyczyniając się do globalnej emisji gazów cieplarnianych rzędu 3,49 mld ton CO2eq. W Polsce jest ona szacowana na 16,5 mln ton CO2eq, To ponad połowa emisji produkowanej przez rolnictwo w naszym kraju.
„Bez ograniczenia marnowania żywności nie będzie możliwe powstrzymanie katastrofy klimatycznej. W pierwszej kolejności należy zmniejszyć ilość wyrzucanego pożywienia przez gospodarstwa domowe oraz ograniczyć jego marnowanie w procesie sprzedaży” – zwraca uwagę dr hab. Zbigniew Karaczun, prof. SGGW i ekspert Koalicji Klimatycznej.
Szkodliwe emisje i… ślad węglowy
„Wytworzenie żywności powoduje nie tylko emisje związane z produkcją rolną, ale także z przetwórstwem rolno-spożywczym, transportem (zarówno surowców rolnych, jak i produktów spożywczych), pakowaniem i przygotowaniem do sprzedaży. Niestety mam wrażenie, że problem ten jest przez rząd lekceważony. Do tej pory nie mamy w Polsce regulacji, które zapobiegałyby marnowaniu jedzenia” – zaznacza dr hab. Zbigniew Karaczun.
Ekspert podkreśla dodatkowo, że im bardziej przetworzona żywność, tym wyższy jest jej ślad węglowy* oraz negatywny wpływ na klimat. Przykładowo, wyrzucenie 1 kg masła powoduje analogiczny poziom emisji gazów cieplarnianych, co zmarnowanie niemal 80 kg jabłek. Jednak wyrzucanie jedzenia to nie tylko problem przyczyniający się do zmiany klimatu. Przede wszystkim to negatywne zjawisko społeczne i ekonomiczne.
„Polskie społeczeństwo jest niestety słabo wyedukowane w zakresie marnotrawstwa żywności. Brak jest w naszym społeczeństwie refleksji, że tak naprawdę marnotrawstwo żywności jest czynem nieetycznym i niemoralnym. Warto o tym mówić” – stwierdza dr hab. Zbigniew Karaczun
Żywność nie dociera tam, gdzie trzeba
„Żywność jest podstawą egzystencji każdego człowieka. Została wyprodukowana na cele konsumpcyjne i tak też powinna zostać spożytkowana. Tymczasem wyrzucamy ogromne jej ilości, nie zastanawiając się nad tym, że jest ktoś, kto jej potrzebuje. Co roku w Polsce marnuje się aż 9 mln ton żywności. Taka ilość wystarczyłaby do nakarmienia wszystkich mieszkańców Warszawy przez 10 lat. Jednocześnie ponad 1,6 mln Polaków żyje w skrajnym ubóstwie. To istny paradoks!” – podkreśla Marek Borowski, prezes Zarządu Federacji Polskich Banków Żywności.
„W Afryce średnio jedna osoba marnuje od 8-11 kg żywności, w Polsce około 50 kg, a w Holandii 600. Według danych Eurostatu za 53 proc. strat w Europie odpowiadają konsumenci” – zauważa Marek Borowski
Ekspert podkreśla, że marnowanie żywności wytworzonej na cele konsumpcyjne, prowadzi do tego,że jej zasób ubożeje i nie dociera do osób najbardziej potrzebujących. Przekłada się to na wzrost cen produktów w skali rynkowej. To oznacza, że stają się one słabiej dostępne zwłaszcza dla osób w trudnej sytuacji materialnej.
Marnowanie żywności jest nieetyczne
„Jedzenie, które marnujemy, to jedzenie kradzione ze stołu ubogich. Tak mówiła zawsze tradycja kościoła, tak mówi dziś papież Franciszek” – dodaje Mateusz Piotrowski z Global Catholic Climate Movement. „To jeden z niewielu z tematów, który może nam uświadomić takie pojęcie jak dobro wspólne. Możemy mieć różne poglądy na wiele kwestii, ale powietrze którym ,oddychamy i ziemia, na której żyjemy są wspólne. Musimy rozpatrywać to w takich kategoriach, a wtedy nasze życie będzie lepsze i szczęśliwsze” – podkreśla Mateusz Piotrowski.
Według danych GUS próg skrajnego ubóstwa w Polsce wynosi 550 zł dla osoby samotnej, natomiast dla rodziny czteroosobowej sięga 1486 zł, co daje 371,50 zł na osobę. Jednocześnie aż 3,7 mln Polaków przyznaje, że wyrzuca jedzenie codziennie, a prawie 12 mln – raz w tygodniu. Straty z tytułu marnotrawstwa żywności wynoszą około 630 zł/osobę/rok. Oznacza to, że statystyczna, czteroosobowa rodzina traci rocznie ponad 2 500 złotych w wyniku marnowania i wyrzucania jedzenia.
Wartość ekonomiczna globalnych strat spowodowanych marnowaniem żywności w 2014 r. wyniosła ponad 2,1 bln dolarów. Suma tych kosztów odpowiada PKB Francji. Koszty związane z marnowaniem żywności w Unii Europejskiej szacuje się zaś na 143 mld euro.
Ocenia się bowiem, że jeśli nie zostaną podjęte radykalne działania, to ilość marnowanej w UE żywności wzrośnie do końca obecnej dekady do prawie 130 mln ton rocznie. Jest to równoznaczne z wzrostem kosztów do ponad 200 mld euro. W Polsce marnowanie 9 mln ton żywności przyczynia się do strat sięgających 60 mld zł (14 mld euro).
*Ślad węglowy produktów spożywczych to całkowita wielkość emisji – zarówno bezpośredniej jak i pośredniej – niezbędna dla jego wyprodukowania na wszystkich etapach cyklu życia tego produktu.
Autor: Euractiv
