lologo ke
Europejska polityka sąsiedztwa (EPS) została poddana przeglądowi w 2015 r. w odpowiedzi na nowe wyzwania w zmieniającym się sąsiedztwie. Przyjęte dzisiaj wspólne sprawozdanie w sprawie realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa pokazuje wyniki po zastosowaniu nowego podejścia opierającego się na zasadach wspólnej odpowiedzialności, zróżnicowania i elastyczności.
Zmieniona EPS ożywiła stosunków między Unią Europejską i jej sąsiadami na wschodzie i południu. Zakłada ona większy nacisk na stabilizację, odporność i bezpieczeństwo. Wspólne sprawozdanie obejmujące całe europejskie sąsiedztwo pokazuje, że podejście przyjęte w nowej polityce zapewnia większą współodpowiedzialność i większą elastyczność dzięki uznawaniu różnych aspiracji i różnorodności każdego z partnerów. Sprawozdanie jest następstwem przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa, który miał miejsce w listopadzie 2015 r.
Unia Europejska wiele inwestuje w rozwój gospodarczy, odporność, bezpieczeństwo, demokrację i praworządność u naszych wschodnich i południowych sąsiadów. Półtora roku po przeglądzie europejskiej polityki sąsiedztwa udało nam się opracować – we współpracy i w ramach pełnego partnerstwa – podejście dostosowane do potrzeb każdego kraju w celu zapewnienia, że polityka uwzględnia faktyczne potrzeby i interesy, dla dobra wszystkich naszych obywateli, powiedziała Federica Mogherini, wysoka przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, po publikacji wspólnego sprawozdania.
Przeprowadziliśmy szeroko zakrojone konsultacje przed przystąpieniem do zaktualizowania polityki sąsiedztwa. Sprawozdanie pokazuje, w jaki sposób faktycznie przekładamy wyniki tych konsultacji na działania: położenie większego nacisku na wzajemne interesy, większe zróżnicowanie w celu odzwierciedlenia różnorodności naszych partnerów, większe poczucie współodpowiedzialności za politykę i większa elastyczność w sposobie jej realizacji, dodał Johannes Hahn, komisarz UE do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia.
Realizacja zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa
Długotrwałe kryzysy w sąsiedztwie UE oraz jego znaczenie w wymiarze geopolitycznym pokazują, jak ważna jest solidna polityka zmierzająca do wzmocnienia istniejących stosunków politycznych i gospodarczych z państwami sąsiadującymi z UE.
Dzisiejsze wspólne sprawozdanie przygotowane przez Komisję Europejską i Wysokiego Przedstawiciela na temat realizacji zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa potwierdza główną rolę, jaką ta polityka odgrywa w tworzeniu warunków sprzyjających stabilizacji w sąsiedztwie UE, które w toku przeglądu określono jako ważny priorytet.
W toku przeglądu zmieniono kierunek EPS, by zapewnić zróżnicowane podejście do krajów partnerskich, uznawanie różnych poziomów aspiracji każdego z tych krajów, współodpowiedzialność opartą na potrzebach krajów partnerskich i interesach UE, a także większą elastyczność w stosowaniu instrumentów unijnych. Nowe podejście ma kluczowe znaczenie dla ożywienia stosunków UE z krajami partnerskimi objętymi EPS, w tym w drodze negocjacji i przyjęcia nowych priorytetów partnerstwa i stałego uaktualniania programów stowarzyszeniowych, w każdym przypadku dążąc do tego, aby w najbliższych latach stosunki koncentrowały się na obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
W kontekście nowych ram politycznych UE działa z większą elastycznością i okazuje większą wrażliwość w stosunku do swoich partnerów, wykorzystując zasoby w taki sposób, aby miały one większą siłę oddziaływania, jeśli chodzi o realizację kluczowych priorytetów. Elastyczność w wykorzystywaniu funduszy UE (za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa) została zwiększona poprzez wykorzystanie funduszy powierniczych, aby zapewnić szybkie świadczenie pomocy finansowej dzięki większemu wykorzystywaniu instrumentów łączonych i usprawnionego wspólnego programowania z państwami członkowskimi, a także sprawniejszej koordynacji działań z międzynarodowymi instytucjami finansowymi oraz utworzeniu nowej rezerwy elastyczności w celu umożliwienia szybkiego reagowania na sytuacje kryzysowe i zmieniające się okoliczności.
Postępy w priorytetowych obszarach
Zmieniona EPS przyczyniła się do uruchomienia znacznego wsparcia na rzecz reform w czterech priorytetowych obszarach: dobre rządy, demokracja, praworządność i prawa człowieka; rozwój gospodarczy w celu stabilizacji; bezpieczeństwo; migracja i mobilność.
Przy wsparciu ze strony UE kraje partnerskie podjęły ważne kroki, by przyspieszyć reformy w zakresie dobrych rządów, demokracji, praworządności i praw człowieka przy pomocy zakrojonych na szeroką skalę programów w zakresie reformy administracji publicznej i walki z korupcją, wzmocnienia wymiaru sprawiedliwości i wspierania praw człowieka, jak również promowania silniejszego społeczeństwa obywatelskiego.
Pobudzanie zrównoważonego rozwoju gospodarczego leży u podstaw działań UE na rzecz stabilizacji w sąsiedztwie i ma zasadnicze znaczenie dla rozwijania odporności krajów partnerskich. Od czasu przeglądu UE inwestuje w reformy strukturalne mające na celu poprawę konkurencyjności i otoczenia biznesowego, tak aby ożywić handel, wspierać MŚP i dostosowywać systemy kształcenia i zdobywania umiejętności do potrzeb gospodarki realnej.
W wyniku przeglądu Unia kładzie obecnie znacznie większy nacisk na kwestie związane z bezpieczeństwem i stosuje kompleksowe podejście do wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa w swoim sąsiedztwie. UE opracowała programy reform w sektorze bezpieczeństwa, zarówno na wschodzie, jak i na południu, a także kontynuuje istotne prace w zakresie zwalczania terroryzmu i zapobiegania brutalnemu ekstremizmowi, wzmacniając jednocześnie wysiłki mające na celu zwalczanie przestępczości zorganizowanej i wzmocnienie współpracy w dziedzinie wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO).
Wyzwania związane z kryzysem uchodźczym i nielegalną migracją pozostają jedną z najważniejszych kwestii w programie politycznym i stały się kluczowym aspektem współpracy UE z państwami sąsiadującymi. Kompleksowe podejście wprowadzone przez UE obejmuje działania mające na celu wyeliminowanie podstawowych przyczyn migracji by ograniczyć nielegalną migrację, promować legalne jej formy i mobilność, a także skutecznie zarządzać granicami i jednocześnie chronić prawo obywateli UE do swobodnego przemieszczania się wewnątrz UE.
Przebieg procedury
Europejska polityka sąsiedztwa (EPS) została poddana przeglądowi w 2015 r. w odpowiedzi na nowe wyzwania w zmieniającym się sąsiedztwie. Przegląd – zaproponowany przez przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude'a Junckera w 2014 r. i przyjęty z zadowoleniem przez państwa członkowskie UE – został poddany przed publikacją szerokim konsultacjom społecznym w listopadzie 2015 r. W efekcie przeglądu zmieniono EPS w oparciu o następujące zasady: zróżnicowane podejście, elastyczność i odpowiedzialność w ramach nadrzędnego celu, jakim jest stabilizacja.
Sprawozdanie to po raz pierwszy obejmuje całe europejskie sąsiedztwo i jest publikowane przez UE jako odrębny dokument bez sprawozdań dotyczących poszczególnych krajów. Nowe sprawozdanie daje szeroki ogląd sytuacji i tendencji w państwach sąsiadujących. Sprawozdania dotyczące poszczególnych krajów zostały już przyjęte i opublikowane oddzielnie: termin ich publikacji został tak zaplanowany, by zapewnić podstawę dla politycznej wymiany poglądów w okresie poprzedzającym posiedzenia Rady Stowarzyszenia lub podobne wydarzenia wysokiego szczebla organizowane z odpowiednimi partnerami.
Więcej informacji:
Sprawozdanie jest dostępne tutaj.
Strona internetowa Komisji Europejskiej
Komunikat prasowy: Przegląd Europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS): zacieśnione partnerstwo na rzecz silniejszego sąsiedztwa
Autor: Komisja Europejska
