lologo ke
Przed posiedzeniem Rady Europejskiej, które odbędzie się w przyszłym tygodniu, Komisja (w formie trzech sprawozdań z postępów) ponownie wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia tempa relokacji, aby złagodzić presję wywieraną na Włochy i Grecję. Tylko kilka państw w pełni wywiązuje się ze swych zobowiązań.
Komisja wzywa też państwa członkowskie do poparcia działaniem zdecydowanego zaangażowania politycznego, jakie wyraziły, i wypełnienia do końca marca luk w zasobach ludzkich i sprzęcie dla Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Przez ostatni rok oświadczenie UE–Turcja pozwoliło utrzymać pod kontrolą nielegalne przeprawy migrantów, ale ich napływ nadal przekracza liczbę powrotów. W związku z tym Komisja wzywa też Grecję i wszystkie państwa członkowskie do utrzymania rytmu realizacji wspólnego planu działania w celu poprawy sytuacji na wyspach.
Pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans powiedział: W celu poprawy zarządzania migracją musimy kontynuować nasze kompleksowe podejście – począwszy od relokacji i przesiedlania, poprzez stałą współpracę z Turcją, po zapewnienie pełnej operacyjności europejskiej straży granicznej i przybrzeżnej. Wszystkie te środki opierają się na zasadach solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności, które obowiązują wszystkie państwa członkowskie. Rada Europejska stanowi okazję do przeglądu naszych dotychczasowych osiągnięć i znalezienia sposobu na bezzwłoczne wprowadzanie w życie wspólnych decyzji i zobowiązań.
Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: Bez solidarności nie można sprawiedliwie podzielić odpowiedzialności. Wszystkie opracowane przez nas środki operacyjne są ze sobą powiązane, więc państwa członkowskie nie mogą zacząć w nich przebierać i decydować, które zrealizują, a których nie. W terenie, tj. we Włoszech i w Grecji, są w tej chwili spełnione wszystkie warunki wstępne umożliwiające skuteczne przeprowadzanie relokacji. To do państw członkowskich należy teraz podjęcie działań i realizacja zobowiązania do zapewnienia terminowej relokacji wszystkich uprawnionych do niej osób. Jednocześnie państwa członkowskie powinny nadal wywiązywać się ze swych zobowiązań w zakresie przesiedlania z Turcji, zapewniania wsparcia niezbędnego do rozpatrywania wniosków o udzielenie azylu w Grecji i doprowadzenia do pełnej zdolności operacyjnej Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej.
Trzeba zdynamizować relokacje i przesiedlenia.
Mimo ustanowienia w lutym nowego miesięcznego rekordu – około 1,940 relokacji – obecne ich tempo jest nadal znacznie niższe od oczekiwanego i od zatwierdzonej przez Radę Europejską wartości docelowej co najmniej 3 tys. relokacji miesięcznie z Grecji oraz od przyjętego przez Komisję miesięcznego celu co najmniej 1,5 tys. relokacji z Włoch. Łącznie do tej pory przeprowadzono 13 546 relokacji, w tym 3 936 z Włoch i 9 610 z Grecji. Co najważniejsze, obecne tempo nie pozwoli na relokację do września 2017 r. wszystkich kwalifikujących się wnioskodawców obecnie przebywających w Grecji i we Włoszech – mimo że jest ona najzupełniej wykonalna. Obecnie tylko dwa państwa członkowskie (Malta i Finlandia) są na dobrej drodze do realizacji swoich zobowiązań zarówno w odniesieniu do Włoch, jak i Grecji, podczas gdy niektóre (Węgry, Austria i Polska) nadal odmawiają udziału w programie, a inne realizują zobowiązania w bardzo ograniczonym zakresie (Republika Czeska, Bułgaria, Chorwacja i Słowacja). Włochy, Grecja, agencje UE i organizacje międzynarodowe zwiększyły swoje zdolności operacyjne i są w pełnej gotowości do działania na rzecz realizacji miesięcznych celów. Najwyższy czas by pozostałe państwa członkowskie zaczęły równie aktywnie wywiązywać się ze swych zobowiązań. Komisja apeluje do maltańskiej prezydencji i państw członkowskich o mobilizację w odpowiedzi na jej wezwanie na marcowym posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. Jeżeli państwa członkowskie nie zwiększą wkrótce tempa relokacji, Komisja nie zawaha się skorzystać z uprawnień przysługujących jej na mocy traktatów w odniesieniu do tych państw, które nie spełnią obowiązków wynikających z decyzji Rady. Należy też pamiętać, że prawny obowiązek relokacji osób uprawnionych nie ustanie we wrześniu.
Z kolei postępy w zakresie przesiedlania są nadal obiecujące. Do chwili obecnej państwa członkowskie zapewniły bezpieczną i legalną drogę migracji 14 422 osobom, czyli ponad połowie z 22 504 planowanych w ramach unijnego programu przesiedleń. Liczba ta obejmuje przesiedlenie 3 565 Syryjczyków na podstawie oświadczenia UE–Turcja. Państwa członkowskie dokonują znaczących postępów w przygotowaniach do dalszych przesiedleń i wskazały, że zamierzają przyjąć kolejne 34 tys. Syryjczyków z Turcji, w tym w ramach systemu przesiedleń „jeden za jednego” i systemów krajowych. W związku z tym Komisja dokonała przeglądu programów finansowania dla odpowiednich państw członkowskich, przeznaczając na przesiedlenia wsparcie finansowe wysokości 213 mln euro. Konieczne będzie ponadto dokonanie oceny, czy spełnione zostały warunki uzasadniające uruchomienie programu dobrowolnego przyjmowania ze względów humanitarnych syryjskich uchodźców z Turcji, który pomógłby zwiększyć liczbę przesiedleń.
Stałe postępy w realizacji postanowień oświadczenia UE–Turcja
Już przez prawie rok i mimo niesprzyjających okoliczności wdrażanie postanowień oświadczenia UE–Turcja z 18 marca stale przynosi konkretne rezultaty. Liczba osób przekraczających każdego dnia granicę z Turcji do Grecji spadła z notowanych w październiku 2015 r. 10 tys. dziennie do 43 osób dziennie. Ogólnie rzecz biorąc, liczba osób przybywających spadła zatem o 98 proc. Od wejścia w życie oświadczenia (tj. w tym samym okresie 2015–2016) znacznie spadła również liczba ofiar śmiertelnych na Morzu Egejskim, a mianowicie z 1 100 do 70. Kontynuowano działania w zakresie operacji powrotów; od chwili wejścia w życie oświadczenia zorganizowano ich łącznie 1 487. Napływ migrantów nadal jednak przekracza liczbę powrotów z Grecji do Turcji, co powoduje dodatkową presję na wyspy greckie. Środki określone we wspólnym planie działania, uzgodnione między Grecją a koordynatorem ds. oświadczenia UE–Turcja, takie jak: wprowadzenie skutecznego systemu śledzenia, nakładanie ograniczeń geograficznych i stworzenie wystarczających zdolności w zakresie przyjmowania, powinny przyczynić się do przyspieszenia powrotów. Komisja Europejska opublikowała dziś po raz pierwszy szczegółowe sprawozdanie z realizacji każdego z działań w ramach wspólnego planu działania.
Postępują prace w innych obszarach; Komisja przyspiesza udostępnianie finansowania w ramach Instrumentu Pomocy dla Uchodźców w Turcji, jak wskazano w opublikowanym dziś równolegle przez Komisję pierwszym sprawozdaniu rocznym w sprawie tego instrumentu. W rekordowym czasie przekazano już 1,5 mld euro z 2,2 mld euro przyznanych na lata 2016-2017, czyli połowę łącznego budżetu na lata 2016–2017, który wynosi 3 mld euro. Komisja kontynuuje również współpracę z Turcją, aby zachęcić do postępów w spełnianiu pozostałych kryteriów planu działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego, a Rada rozpoczęła opracowywanie wytycznych negocjacyjnych dotyczących udoskonalenia unii celnej.
Postępy w doprowadzaniu do pełnej zdolności operacyjnej nowej Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej
Minęło pięć miesięcy od powołania Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, jednak wciąż potrzebujemy wspólnych inwestycji i zaangażowania, by stała się ona jak najszybciej w pełni operacyjna. Będzie to wyrazem zaangażowania państw członkowskich oraz ich gotowości do dzielenia się odpowiedzialnością i wykazania solidarności.
Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej wspiera obecnie państwa członkowskie, zapewniając ok. 1 350 funkcjonariuszy straży granicznej na różnych odcinkach granicy zewnętrznej UE, którzy uzupełniają liczący ponad 100 tys. funkcjonariuszy personel straży granicznych państw członkowskich. Mimo znaczącej mobilizacji i wkładów państw członkowskich, nadal jednak występują braki, zarówno pod względem zasobów ludzkich, jak i wyposażenia technicznego. W szczególności znaczne braki materialne dotyczą nadal rezerwy wyposażenia do szybkiego reagowania na potrzeby trwających wspólnych operacji oraz trzech nowych zasobów tj. obserwatorów przymusowych powrotów, eskorty przymusowych powrotów i specjalistów ds. powrotu. Aby umożliwić agencji skuteczne wspieranie państw członkowskich w działaniach na granicach zewnętrznych, państwa członkowskie powinny usunąć te luki do końca marca 2017 r. Aby zaradzić potencjalnym problemom na granicach zewnętrznych zanim nadejdzie ewentualny nowy kryzys, należy również przeprowadzić proces oceny podatności na zagrożenia, określając, jakie słabości wymagają najpilniejszej reakcji.
Odnotowuje się dalsze postępy w innych dziedzinach: opracowano projekt umowy z Polską w sprawie siedziby, a w czerwcu 2017 r. udostępniona zostanie nowa usługa zdalnego kierowania bezzałogowych systemów powietrznych na potrzeby nadzoru morskiego.
Dodatkowe informacje
Pytania i odpowiedzi: Komisja wzywa do wzmożenia wysiłków na rzecz wdrażania środków solidarnościowych w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Europejska polityka w dziedzinie migracji i azylu Małe kroki o dużym znaczeniu
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Europejski program w zakresie migracji – aktualna sytuacja
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Środki budżetowe UE na kryzys uchodźczy oraz ulepszenie zarządzania migracją
Dziesiąte sprawozdanie w sprawie relokacji i przesiedleń
Komunikat: Dziesiąte sprawozdanie w sprawie relokacji i przesiedleń
Załącznik 1: Relokacje z Grecji
Załącznik 2: Relokacje z Włoch
Załącznik 3: Relokacje z Włoch i Grecji
Załącznik 4: Przesiedlenia – aktualna sytuacja
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Relokacja i przesiedlenia
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Zarządzanie kryzysem uchodźczym: Unijne wsparcie finansowe dla Grecji
Europejski program w zakresie migracji
Piąte sprawozdanie z postępów w realizacji oświadczenia UE–Turcja
Komunikat: Piąte sprawozdanie z postępów w zakresie realizacji postanowień oświadczenia UE–Turcja
Postępy w realizacji wspólnego planu działania
Pierwsze sprawozdanie roczne w sprawie Instrumentu Pomocy dla Uchodźców w Turcji
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Instrument Pomocy dla Uchodźców w Turcji
Operacyjne wdrażanie oświadczenia UE–Turcja: Zobowiązania państw członkowskich i mobilizacja zasobów przez państwa członkowskie na rzecz operacji Fronteksu i EASO – powroty i przesiedlenia
Oświadczenie UE–Turcja z dnia 18 marca
Plan działania UE–Turcja z dnia 15 października, wprowadzony w życie dnia 29 listopada
Wyznaczenie unijnego koordynatora
Drugie sprawozdanie z postępu prac w sprawie zapewnienia pełnej operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej
Komunikat: Drugie sprawozdanie w sprawie zapewnienia pełnej operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej
ZESTAWIENIE INFORMACJI: Zapewnienie szczelności granic zewnętrznych Europy: Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna
Autor: Komisja Europejska
