miasta zachód
Obejmuje ona trzy filary: prawdziwy dialog z miastami, rzeczywiste uproszczenie zasad i procedur oraz lepsze, bardziej strategiczne inwestycje.
Program UE na rzecz miast oferuje strategiczną wizję wzmocnienia pozycji miast w stawianiu czoła lokalnym wyzwaniom, przyczyniając się do osiągnięcia szerszych celów UE. Zapewnia jednolite ramy służące wzmocnieniu terytorialnego i miejskiego wymiaru polityki UE oraz usprawnieniu istniejącego wsparcia dla obszarów miejskich. Ponadto wzywa do intensywniejszego dialogu z władzami lokalnymi na temat ich potrzeb i doświadczeń, aby wnieść wkład w przyszłe strategie polityczne i prawodawstwo UE.
Miasta są kluczowymi ośrodkami dobrobytu i konkurencyjności Europy, odgrywając kluczową rolę w tworzeniu miejsc pracy, włączeniu społecznym, dekarbonizacji i zrównoważonym rozwoju. W związku z tym odgrywają one wiodącą rolę w stawianiu czoła wyzwaniom o zasadniczym znaczeniu dla przyszłości kontynentu.
Obecnie około 75 proc. ludności UE – około 340 mln osób – mieszka w miastach i na obszarach miejskich. Podkreśla to znaczenie miast jako ośrodków talentów, innowacji i inwestycji. Miasta stoją jednak przed poważnymi wyzwaniami, takimi jak przystępne cenowo mieszkania, wysokie koszty energii, bezpieczeństwo, segregacja społeczna i skutki klimatyczne. Ponadto zmiany demograficzne i popyt na usługi publiczne wymagają strategii adaptacyjnych w celu utrzymania wykwalifikowanej siły roboczej i wzmocnienia spójności gospodarczej i społecznej.
Trzy główne obszary działania
- Ciągły dialog: ustanowienie corocznych dialogów na wysokim szczeblu politycznym i technicznym z miastami w celu omówienia polityki UE mającej wpływ na obszary miejskie, aby lepiej zrozumieć i uwzględnić potrzeby miast.
- Uproszczenie i budowanie zdolności: nowa platforma miast UE skonsoliduje i uprości wsparcie UE dla obszarów miejskich, unikając w ten sposób fragmentacji. Portal internetowy „Miasta UE” będzie stanowić pojedynczy punkt dostępu do informacji na temat działań, wydarzeń, aktualizacji polityki, możliwości finansowania i inicjatyw na rzecz rozwoju obszarów miejskich.
- Inwestycje: UE zapewnia już znaczne wsparcie miastom i obszarom miejskim w ramach polityki spójności, ale także dodatkową pomoc dostępną w ramach kilku polityk sektorowych. Komisja zamierza dalej wspierać miasta. Zaproponowała ambitny długoterminowy budżet,
- który daje możliwości wspierania miast, np. za pośrednictwem krajowych i regionalnych planów partnerstwa, Instrumentu UE, Europejskiego Funduszu Konkurencyjności, programu „Horyzont Europa” i programu „Globalny wymiar Europy”.
W agendzie przedstawiono również przyszłe możliwości dla miast, w tym wezwanie do podjęcia innowacyjnych działań w ramach europejskiej inicjatywy miejskiej na początku 2026 r. oraz sporządzenie regularnego sprawozdania na temat stanu miast europejskich. Realizacja agendy UE dla miast rozpoczyna się w obecnych ramach finansowych i będzie kontynuowana w następnym okresie programowania.
Kontekst
Komisja wspiera zrównoważony i zintegrowany rozwój obszarów miejskich poprzez różne inicjatywy, przy czym polityka spójności zapewnia znaczne inwestycje terytorialne. Program UE dla miast wzmacnia to podejście, koncentrując działania UE na realizacji kluczowych priorytetów politycznych na szczeblu lokalnym. Opiera się on na istniejących ramach strategicznych, takich jak agenda terytorialna 2030 i nowa karta lipska, uzupełniając bieżącą współpracę międzyrządową w ramach agendy miejskiej dla UE.
Agenda UE dla miast jest wynikiem szeroko zakrojonych konsultacji, w których wykorzystano 193 uwagi otrzymane od władz lokalnych, obywateli, społeczeństwa obywatelskiego i innych zainteresowanych stron. Zebrano również informacje z dyskusji na Forum Miast w Krakowie (17–19 czerwca 2025 r.), dialogu wdrożeniowego na temat zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich (24 czerwca 2025 r.) oraz licznych dwustronnych wymian z organizacjami reprezentującymi władze lokalne, regionalne i krajowe, a także europejskie sieci miejskie.
Więcej informacji
- Komunikat w sprawie agendy dla miast
- Portal internetowy „Miasta UE”Inforegio
- Historia danych na temat polityki spójności i zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich
- Historia danych na temat polityki spójności wspierającej mieszkalnictwo
- Przykłady projektów z innowacyjnych działań EUI
Źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce
