Transport drogowy odpowiada za około 1/5 emisji dwutlenku węgla w UE. UE chce zmniejszyć swój wpływ na klimat, wspierając wykorzystanie paliw odnawialnych i niskoemisyjnych.
Paliwa alternatywne do pojazdów bezemisyjnych to energia elektryczna, wodór i amoniak.
- Elektryczność do samochodów pochodzi z różnych źródeł: elektrowni spalających paliwa kopalne, odnawialnych źródeł energii i elektrowni jądrowych. Pojazdy elektryczne nie emitują żadnych zanieczyszczeń, podczas gdy konfiguracje hybrydowe wymagają mniej oleju i redukują emisję CO2.
- Wodór, często stosowany w ciężkich pojazdach drogowych i wciąż na wczesnym etapie rozwoju jako technologia, jest pozyskiwany z wody lub związków organicznych. Wpływ na środowisko i efektywność energetyczna wodoru zależy od sposobu wytwarzania – czyli czy jest wytwarzany za pomocą źródeł odnawialnych, takich jak energia słoneczna, wiatrowa lub biogazowa, czy z wykorzystaniem paliw kopalnych. Przeczytaj o korzyściach z odnawialnego wodoru dla UE.
- Amoniak może przyczynić się do znacznej redukcji ogólnej emisji CO2, ponieważ jedynymi produktami ubocznymi amoniaku są woda i azot.
Paliwa odnawialne
Paliwa odnawialne obejmują paliwa z biomasy i biopaliwa, paliwa syntetyczne i parafinowe, w tym amoniak (wspomniany powyżej), wytwarzane za pomocą energii odnawialnej.
Biopaliwa to paliwa ulegające biodegradacji, produkowane z olejów roślinnych, tłuszczów zwierzęcych lub z recyklingu tłuszczów restauracyjnych. Są one obecnie jednym z najważniejszych rodzajów paliw alternatywnych: odpowiadają za 4,4% zużycia paliw w transporcie w UE.
Mogą pomóc znacznie zredukować całkowitą emisję CO2, jeśli są produkowane w sposób zrównoważony. Istnieje jednak ryzyko, że do ich produkcji będą wykorzystywane grunty, które w innym przypadku byłyby wykorzystywane do np. produkcji żywności lub pod uprawy.
Paliwa niskoemisyjne na bazie gazu ziemnego
Są inne paliwa, które mogą pomóc zmniejszyć emisje. Są to:
- Skroplony gaz petrochemiczny (LPG). Pozyskiwany z ropy naftowej i gazu ziemnego, a w przyszłości także z biomasy. Emituje 35% mniej CO2 niż węgiel i 12% mniej niż ropa. W niektórych krajach istnieje dobrze ugruntowana infrastruktura dla samochodowego LPG, znanego również jako autogaz. Jednak w miarę zaostrzania się norm dotyczących LPG nie będzie w stanie zapewnić tak gwałtownej redukcji emisji, jaka jest potrzebna.
- Sprężony gaz ziemny (CNG) powstaje w wyniku sprężania gazu ziemnego (zwykle metanu).
- Ciekły gaz ziemny (LNG) jest wytwarzany przez oczyszczanie gazu ziemnego (zwykle metanu) i przechłodzenie go w celu skroplenia. Nie ma znaczącego potencjału redukcji emisji, więc posłowie do PE nie popierają jego stosowania w transporcie drogowym.
- Paliwa syntetyczne i parafinowe powstają przy wykorzystaniu biomasy lub gazu ziemnego, a także olejów roślinnych lub tłuszczów zwierzęcych.
5% z 270 milionów samochodów osobowych i dostawczych w UE korzysta z paliw alternatywnych.
Ile pojazdów napędzanych paliwami alternatywnymi jest w Europie?
Około 5% samochodów osobowych i dostawczych jeżdżących obecnie w UE korzysta z paliw alternatywnych. Liczba pojazdów elektrycznych w UE wzrosła do ponad 4,4 mln w 2022 r., czyli jest ich 16 razy więcej niż w 2015 roku. W 2022 r., spośród prawie 27,5 miliona samochodów osobowych w Polsce, ponad 3,5 miliona używało paliw alternatywnych (głównie LPG).
Liczba pojazdów elektrycznych w UE wzrosła do ponad 4,4 mln w 2022 r. - jest ich 16 razy więcej niż w 2015 roku.
Przejście na pojazdy bezemisyjne musi iść w parze z rozbudowaną infrastrukturą stacji ładowania i tankowania. Obecnie w UE istnieje około 360 000 publicznie dostępnych punktów ładowania energii elektrycznej, ale większość z nich znajduje się w zaledwie kilku krajach (Holandia, Niemcy, Francja, Włochy i Szwecja).
Jak UE chce zwiększyć wykorzystanie zrównoważonych paliw?
Ceny paliw rosną, a jednym z celów klimatycznych UE jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku. Dlatego UE podejmuje działania zachęcające do korzystania z paliw alternatywnych.
Zwiększenie liczby stacji ładowania i tankowania
Aby wspierać wykorzystanie paliw alternatywnych, Parlament przyjął w październiku swoje stanowisko w sprawie przepisów dotyczących niezbędnej infrastruktury, dzięki którym ma ona stać się bardziej dostępna w całej Europie. W marcu 2023 roku. Parlament i Rada uzgodniły obowiązkowe cele krajowe dotyczące rozmieszczenia infrastruktury dla paliw alternatywnych dla samochodów osobowych i ciężarowych. Parlament przyjął te przepisy na lipcowej sesji plenarnej; wejdą w życie po zatwierdzeniu przez Radę.
W trakcie negocjacji negocjatorzy Parlamentu naciskali na więcej stacji ładowania na głównych drogach UE i zabezpieczyli, że do 2026 r. co 60 km będą znajdować się stacje do ładowania samochodów elektrycznych o mocy co najmniej 400 kW co 60 km do 2026 r., co do 2028 r. zostanie zwiększone do 600 kW. Stacje ładowania powinny być dostępne co 120 km dla ciężarówek i autobusów do 2028 r. na sieciach bazowych TEN-T, o mocy wyjściowej od 1400 kW do 2800 kW, w zależności od drogi. Do końca 2030 r., na każdym bezpiecznym parkingu dla pojazdów ciężarowych musi znajdować się co najmniej jedna stacja ładowania o mocy 100 kW.
Do 2031 r. stacje tankowania wodoru będą zjadować się co najmniej co 200 kilometrów wzdłuż głównych dróg. Dla porównania, w 2021 r. w UE było 136 punktów tankowania wodoru.
Aktualizacja przepisów przewiduje również ułatwienie doładowania i płatności. Posłowie i posłanki zapewnili, że do 2027 r. Komisja Europejska musi stworzyć unijną „bazę danych” dotyczącą paliw alternatywnych, aby informować konsumentów o dostępności, czasie oczekiwania i cenach na różnych stacjach.
Dyrektywa w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych zawiera również przepisy dotyczące sektora morskiego i lotniczego. Dowiedz się, jak przyczynią się do ograniczenia emisji z samolotów i statków.
W UE jest około 360 000 stacji ładowania, z czego 2797 w Polsce.
Wspieranie sprzedaży ekologicznych pojazdów
Unijny plan odbudowy po pandemii COVID-19, NextGenerationEU, zawiera 20 miliardów euro, które można przeznaczyć na zwiększenie sprzedaży ekologicznych pojazdów.
UE opracowuje również ostrzejsze limity emisji CO2 dla nowych samochodów, które mają zachęcić do korzystania ze zrównoważonych paliw. Od 2035 r. nowe samochody będą musiały być bezemisyjne.
Więcej informacji
- Postęp prac legislacyjnych: dyrektywa w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych [EN]
- „Gotowi na 55”: bardziej zrównoważony transport – infografika
- W skrócie: Infrastruktura paliw alternatywnych [EN]
- Mapa punktów tankowania wodoru w UE
- Europejskie obserwatorium paliw alternatywnych [EN]
Źródło: Parlament Europejski