obronność
Przyjęte przepisy mają wzmocnić sektor obronny UE, ułatwić wspólne europejskie zamówienia obronne, pomóc zwiększyć produkcję sprzętu obronnego i wzmocnić wsparcie dla Ukrainy.
Rozporządzenie, uzgodnione już nieformalnie z Radą, ustanowi pierwszy w historii program na rzecz europejskiego przemysłu obronnego (EDIP). Program ma wzmocnić europejską bazę technologiczno-przemysłową sektora obronnego i zwiększyć europejskie zdolności obronne.
EDIP dysponuje budżetem w wysokości 1,5 mld euro, z czego 300 mln euro zostanie przeznaczone na Instrument Wsparcia Ukrainy. Współsprawodawcy uzgodnili również, że powstanie Fundusz na rzecz Przyspieszenia Transformacji Łańcucha Dostaw w Dziedzinie Obronności (instrument FAST). Dzięki dodatkowym wkładom finansowym będzie on dysponował orientacyjną kwotą co najmniej 150 mln euro.
Podczas negocjacji z Radą posłom do Parlamentu Europejskiego udało się doprowadzić do zwiększenia budżetu programu. Dodatkowe wkłady będą pochodzić z Instrumentu na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy (SAFE). Ponadto państwa członkowskie będą mogły w pełni wykorzystać potencjał Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF). Niewykorzystane fundusze z RRF będzie można przeznaczyć na dofinansowanie projektów EDIP.
Posłowie do Parlamentu Europejskiego postulowali również, by Unia kupowała europejskie produkty obronne. Zgodnie z tym postulatem do finansowania kwalifikują się tylko te produkty, w których koszt komponentów z niestowarzyszonych państw trzecich wynosi mniej niż 35% szacowanego całkowitego kosztu komponentów.
Wsparcie dla Ukrainy
Program wyznacza ramy prawne dla projektów obronnych, które dotyczą kilku państw Unii. Aby projekty te mogły kwalifikować się do finansowania, muszą brać w nich udział co najmniej cztery państwa członkowskie. W projektach tych będzie mogła uczestniczyć także Ukraina. Przepisy ustanowią też Instrument Wsparcia Ukrainy, który pomoże zmodernizować ukraiński przemysł obronny i ułatwi jego integrację z unijnym sektorem obronnym.
Kolejne kroki
Przepisy przyjęto stosunkiem głosów 457 do 148, przy 33 głosach wstrzymujących się. Zanim zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym, państwa członkowskie muszą je formalnie zatwierdzić.
Kontekst
5 marca 2024 roku Komisja zaproponowała rozporządzenie w sprawie programu na rzecz przemysłu obronnego (EDIP). EDIP ma wspomóc gotowość europejskiego przemysłu obronnego. Program ma wypełnić luki między krótkoterminowymi środkami nadzwyczajnymi, takimi jak rozporządzenie w sprawie wspierania produkcji amunicji i instrument na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez zamówienia realizowane na zasadzie współpracy, i wpisać je w bardziej ustrukturyzowane i długoterminowe ramy.
Europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego składa się z dużych przedsiębiorstw wielonarodowych, spółek o średniej kapitalizacji oraz ponad 2 tys. małych i średnich przedsiębiorstw, których łączny roczny obrót szacuje się na 70 mld euro.
Źródło: Parlament Europejski
